Rakowski Jan h. Trzywdar (zm. ok. 1580), podstarości wiski, trukczaszy królewski, poseł na sejmy. Pochodził z rodziny, która nazwisko wzięła od wsi Rakowo w ziemi wiskiej. Był synem Stanisława z Rakowa, dziedzica wsi Rakowo-Boginie i Rakowo-Czachy w pobliżu Drozdowa, w r. 1547 sędziego wiskiego.
R. w młodości służył w obronie potocznej na Rusi. W r. 1552 zaciągnął się do chorągwi Stanisława Liskowskiego; na popisie 27 VI we Lwowie wystąpił z pocztem husarskim 6-konnym uzbrojonym w napierśniki, przyłbice, tarcze i kopie. Wziął zapewne udział w osłanianiu odbudowy zburzonego przez Tatarów Bracławia. Przypuszczalnie uczestniczył również w wyprawie mołdawskiej hetmana polnego Mikołaja Sieniawskiego we wrześniu t. r. mającej na celu wprowadzenie Aleksandra Lapuşneau na tron hospodarski. W listopadzie w związku z ograniczeniem etatu liczebnego obrony potocznej chorągiew Liskowskiego została rozwiązana. W r. 1562 R. został przyjęty w Łomży na dwór Zygmunta Augusta. W r. 1563 R. został podstarościm wiskim (po Erazmie Zdziarskim). W r. 1564 posłował z woj. mazowieckiego na sejm parczewski, w r. 1566 na sejm lubelski. Dn. 9 IV 1567 w Piotrkowie został popisany na dworze królewskim z pocztem 6-konnym. Wkrótce awansował na trukczaszego (podczaszego) królewskiego. Był posłem z Mazowsza na sejm lubelski 1569 r.; podpisał akt unii z Litwą i przywiesił doń swoją pieczęć. Nie jest pewne, czy to on posłował na sejm w r. 1578.
W r. 1559 R. otrzymał zezwolenie na wykup sołectwa we wsi Stara Łomża. Udając się w r. 1562 na dwór królewski zaciągnął 3 tys. złp. pożyczki od swego teścia Piotra Oborskiego pod zastaw całego swego majątku (był zapewne dziedzicem wsi Rakowo-Boginie). Jako dworzanin królewski otrzymał w r. 1567 pensję w wysokości 100 złp. rocznie z dochodów star. wiskiego; w r. 1570 nie chciał dopuścić do lustracji tego starostwa, argumentując, że król ma na nim sumy pewne własne, nie podlegające rewizji. Zmarł przed r. 1580.
Żonaty był z Dorotą Oborską, córką Piotra Oborskiego, wielkiego zarządcy trockiego. Pozostawił synów, Macieja i Jana, star. wiskiego (zob.), oraz córkę Elżbietę, zamężną za Leonardem (?) Olszowskim, towarzyszem jazdy potocznej z l. 1538–48.
Niesiecki; Uruski; Święcki T., Historyczne, pamiątki…, W. 1859 II 20 (błędnie jako star. wiski); – Kaniewska I., Małopolska reprezentacja sejmowa za czasów Zygmunta Augusta 1548–1572, Kr. 1974 tabl. 8; – Akta Unii; Diariusz sejmu lubelskiego 1566 r., Kr. 1980; Lustracje dóbr woj. płockiego 1565–1789, W. 1965 s. 36; Mater. do hist. stosunków kult. w XVI w.; Matricularum summ., V nr 2548, 3552, 4352, 9115, 9117, 9119; Mazowieckie zapiski herbowe z XV i XVI w., Wyd. A. Wolff, Kr. 1937 (ojciec Stanisław); Vol. leg., II 768; Źródła Dziej., IX 253; – AGAD: Kapiciana nr 66/33 s. 136–140, Arch. Skarbu Kor. II Rachunki sejmowe nr 23 k. 79, Arch. Skarbu Wojsk. 85 nr 58 k. 80, nr 59 k. 69.
Marek Plewczyński