INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu

Jan Suchorzewski  

 
 
1 poł. XV w. - 1456/1459
Biogram został opublikowany w latach 2007-2008 w XLV tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Suchorzewski Jan h. Zaremba (zm. między 1456 a 1459), łowczy kaliski.

Był synem Olbrachta z Cielczy, wnukiem kaszt. ksiąskiego Filipa (zm. 1416). Braćmi S-ego byli chorąży i kaszt. kaliski Mikołaj z Pleszewa (zob.), Maciej z Cielczy i Marcin z Magnuszewic, a siostrami Jadwiga, żona Jana Myjomskiego, nieznana z imienia żona Mikołaja z Rossoszycy, oraz Dorota, cysterka w Ołoboku. Bliskim krewnym S-ego był najpewniej Jan Potarzycki, dziedziczący w tych samych dobrach (Potarzyca, Czermin).

Po śmierci ojca (1422/3) bracia odziedziczyli dość znaczny majątek, w skład którego oprócz Cielczy, części Czermina i kilku innych wsi wchodził także klucz pleszewski. S. bardzo szybko podzielił się z braćmi; już w grudniu 1424 pisał się z Suchorzewa i nie uczestniczył we wspólnych akcjach pozostałych braci w l. 1423–6 w sprawie Pleszewa. W r. 1427 wystąpił jako rycerz pasowany (strenuus), co zdaje się wskazywać na jego zasługi wojenne (być może wziął udział w drugiej wyprawie ks. lit. Zygmunta Korybutowicza do Czech w l. 1424–7). Potem S. stosunkowo często pojawiał się w sądach w Kaliszu, prowadząc szereg sporów sąsiedzkich z okoliczną szlachtą. Uciekał się nieraz w nich do gwałtu, a pozywany był często wraz ze swymi «familiares», wśród których była zarówno szlachta, jak i kmiecie. W r. 1437 należał z braćmi do grona «dygnitarzy», którzy zaprzysięgli pokój brzeski z Krzyżakami. W czasie bezkrólewia po śmierci Władysława III uzyskał zyskowną dzierżawę królewskich Pyzdr; jako tenutariusz pojawił się u boku starosty 19 III 1445. W sierpniu t.r. na zjeździe w Piotrkowie rozpatrywano jego spór z Piotruszą, wdową po niedawno zmarłym (może pod koniec r. 1444) poprzednim tenutariuszu Pyzdr, podskarbim królewskim Andrzeju z Lubina. Jednak król Kazimierz Jagiellończyk, zaraz po objęciu tronu, odebrał tenutę S-emu, unieważnił też dokonany podczas bezkrólewia wybór jego brata, Mikołaja z Pleszewa, na kaszt. kaliskiego. Latem 1447 Pyzdry miał już królewski zaufany, podskarbi Jan Hincza z Rogowa. Na otarcie łez S. otrzymał potem nominację na niski urząd łowczego kaliskiego (tytułował się zresztą zawsze łowczym gnieźnieńskim). Po raz pierwszy w tym charakterze wystąpił 14 VII 1453, a jeszcze 1 V t.r., podczas zjazdu rodowego Zarembów w Kaliszu, na którym rozsądzano jego spór graniczny, nie obdarzono go żadnym tytułem urzędniczym.

Po ojcu S. dziedziczył części Suchorzewa, Orpiszewa i Czermina pod Pleszewem. Przez całe życie intensywnie starał się pomnażać majątek. Skupował cząstki Czermina i nabywał działy w różnych wsiach w pow. kaliskim. W Suchorzewie i Orpiszewie wydobywał rudę żelaza (w r. 1445 prawo do tego wydzierżawił bratu Marcinowi). Od zięcia, Janusza Wezenborga, próbował uzyskać jego część dóbr gostyńskich, a w r. 1444 razem z nim nabył od Macieja Borka z Osiecznej (brata stryjecznego żony) poł. Nowego Miasta nad Wartą z kluczem wsi. Najpewniej zamieszkał w jednym z nowomiejskich dworów; fundował też altarię w tamtejszym kościele. Ostatecznie jednak oddał swój udział Wezenborgom. W r. 1452 dobra S-ego obejmowały Broniszewice, Czermin, Suchorzew, Orpiszew i część wsi Żbiki; S. miał też dom w Kaliszu, kupiony w r. 1446. Żył jeszcze 27 VI 1456, a zmarł przed 1 II 1459, kiedy to pojawił się jego następca na urzędzie łowczego, Stanisław Roszust z Woli.

S. był zapewne dwukrotnie żonaty. Pierwszą żoną była, poświadczona w r. 1434, Dorota, córka Wyszaka Gryżyńskiego z Jaszkowa (pow. kościański). Z tego małżeństwa pochodziły córki: Małgorzata, żona Janusza Wezenborga, Anna, żona kolejno Piotra Widawskiego i Henryka Dundy z Pożdżenic, oraz Barbara, żona Hynka z Sośnicy, a być może też syn Stanisław. Drugą żoną S-ego była Katarzyna, wdowa po Bartoszu Jutroskim (zm. 1449/50); syn Bartosza nazywał S-ego swoim ojczymem, a jego dzieci swym rodzeństwem przyrodnim. Ok. r. 1467 Katarzyna została żoną Krystyna Dalabuskiego. Prawdopodobnie ze związku z Katarzyną urodzili się synowie: Jan, w r. 1462 wicechorąży w Kaliszu (z ramienia stryja, Mikołaja z Pleszewa), Maciej, który zginął w zatargu sąsiedzkim w r. 1465, i Filip (zm. między 1486 a 1491), który jako jedyny zostawił potomków. Od Filipa pochodzili późniejsi Suchorzewscy.

 

Gąsiorowski, Urzędnicy wpol.; Gąsiorowski A., Starostowie wielkopolskich miast królewskich w dobie jagiellońskiej, W.–P. 1981; Słown. Hist.-Geogr. Ziem Pol., VIII (Osieczna); Szymczakowa, Szlachta sieradzka; Urzędnicy, I/1; – Czwojdrak B., Rogowscy herbu Działosza, podskarbiowie królewscy, Kat. 2002; Grygiel R., Jurek T., Doliwowie z Nowego Miasta nad Wartą, Dębna i Biechowa. Dzieje rezydencji i ich właścicieli, Ł. 1996 s. 317–18; Szweda A., Wielkopolscy gwaranci pokoju brzeskiego 1435 roku, „Roczn. Hist.” T. 67: 2001 s. 205; – Kod. Wpol., V nr 405, VIII nr 965, X nr 1425, 1491; Wielkopolskie roty sądowe XIV–XV wieku, Wyd. H. Kowalewicz, W. Kuraszkiewicz, P.–Wr. 1959–81 VB nr 462–465; – „Roczn. Pol. Tow. Herald.”, S. Nowa, T. 1 (12): 1993 nr 30 s. 142; – AP w P.: Kr. 1 k. 65v, Kalisz Gr. 18 k. 28, 55, 148v, 175v, Gr. 20 k. 51v, Gr. 21 k. 4v–6, 43, 113, 118v, 288, 300v, Gr. 22 k. 114v, Kalisz Z. 4 k. 84v, 112v, 135v, 231v, 261, Z. 5 k. 110, Z. 6 k. 103, 142, 204, 277v, Z. 7 k. 261, Z. 8 k. 12v, 22v, 27v, 34, Z. 9 k. 44v, 45, 176, 186v, 190, 235, Kościan Z. 10 k. 250, 301, 302v, Z. 11 k. 151v, 154, Poznań Gr. 2 k. 27v, 47v, 48, 53, 54, 97, 100v, 141, 143, 143v, 162v, 194v, 198, 208, 210v, Gr. 3 k. 31v, 36v, 113, Gr. 4 k. 4v, 5v, 67, 113v, Gr. 7 k. 196, Pyzdry Z. 10 k. 140v, 160, 193, Synowie: Acta capitulorum II nr 528, Kalisz Gr. 24 k. 270v–1, Gr. 26 k. 67v, 329, Z. 9 k. 120, Z. 12 k. 51, Z. 19 k. 1v, Poznań Gr. 7 k. 268v, Gr. 9 k. 9v, 29v, Gr. 10 k. 35; – IH PAN w P., Pracownia Słown. Hist.-Geogr. Wpol.: Suchorzew, Żbiki.

Tomasz Jurek

 
 
 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 

Postaci powiązane

   
 

Postaci z tego okresu

 

w biogramy.pl

 

Wincenty Kot h. Doliwa

około 1395 - 1448-08-14
prymas Polski
 
więcej  
  Wyślij materiały Wyślij ankietę
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.