INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu
 Janina Sedlaczkówna      Janina Sedlaczkówna, wizerunek na podstawie fotografii.

Janina Sedlaczkówna  

 
 
1868 - 1899-12-22
Biogram został opublikowany w latach 1995-1996 w XXXVI tomie Polskiego Słownika Biograficznego.

  

 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Sedlaczkówna Janina, pseud. i krypt.: Aleksota, Aleksota J., J.S., Janina S…, Janina S. Aleksota (1868–1899), literatka, redaktorka, pedagog. Ur. prawdopodobnie we Lwowie, była siostrą Edwarda Sedlaczka (zob.).

S. otrzymała staranne wykształcenie domowe, a następnie ukończyła seminarium nauczycielskie. Po otrzymaniu patentu rozpoczęła pracę w szkole benedyktynek we Lwowie. Pierwsze utwory, a mianowicie wiersze oraz opowiadania (głównie o tematyce historycznej), opublikowała w r. 1888 w lwowskich pismach – „Gońcu” i „Iskrze”. Również wiersze i opowiadania, a nadto szkice historyczne i historycznoliterackie, ogłaszała później głównie w prasie galicyjskiej: w „Diable” (1891, 1894, 1896, m.in. wiersze patriotyczne), „Kurierze Jarosławskim” (1894), „Małym Światku” (1889–90), „Niedzieli” (1889–1890), w samborskim „Roczniku” (1888/89 – 1895/96), „Światełku” (1890–1) i w in.; utwory jej drukowały także „Dziennik Poznański” (1892) i „Gazeta Gdańska” (1891–3) oraz sporadycznie prasa warszawska.

Ściślejszą współpracę nawiązała S. z „Bluszczem”, w którym w l. 1896–9 publikowała pogadanki pedagogiczne, korespondencje ze Lwowa informujące o kształceniu nauczycielek, rozwoju ruchu kobiecego i in. problemach społecznych Galicji. Dużo miejsca poświęcała lwowskiemu życiu literackiemu i artystycznemu.

W l. 1893–5 S. redagowała „Przedświt” – dwutygodnik przeznaczony dla kobiet; drukowała w nim własne wiersze, opowiadania, recenzje, pogadanki teatralne, a przede wszystkim wiele artykułów o sprawach pedagogicznych i społecznych.

Oddzielnie ogłosiła S. kilkanaście powieści, opowiadań, szkiców historycznych, życzliwie na ogół ocenianych przez krytykę: O życiu i czynach Tadeusza Kościuszki (Złoczów 1888), Szymon Konarski (Lw. 1890), Rocznica 3 maja (Gd. 1891), Kozacze zawieruchy (Gd. 1892), O sejmie czteroletnim i Konstytucji 3 maja (Gd. 1892), Mały król, opowiadanie z dwunastego wieku (Tarnów 1893), Mały a zasłużony, powieść dla młodzieży z czasów konfederacji barskiej (Lw. 1894), W sieci życia. Szkice i nowele (P. 1896), Pod berłem Jagiellonów. Powieść historyczna z XV i XVI wieku (P. 1897). Ostatnią pracą S-y była Popielucha, powieść historyczna z czasów Zygmunta I (Lw. 1899). S. napisała też kilka popularnych biografii, m.in. Adam Mickiewicz, jego życie i dzieła (Gd. 1898) oraz utworów dramatycznych, a mianowicie komedyjki: Filozofia, Strachy (druk. w „Światełku” 1892), Wróżby, obrazek sceniczny w 1 odsłonie (Sambor 1892), Pod sztandarem kobiety, drobnostka sceniczna w 1 akcie… (P. 1895, o Emilii Plater), Wystawa Kościuszkowska, obraz sceniczny ze śpiewami dla młodzieży (P. 1895). Nadto opracowała adaptacje „Trylogii” Henryka Sienkiewicza (Gd. 1893, Wyd. 2, Złoczów 1896–7), przeznaczone «dla ludu i młodzieży», i „Pana Tadeusza” Adama Mickiewicza (Złoczów 1898). Poza działalnością pisarską i zawodową S. uczestniczyła w pracach Związku Koleżeńskiego b. Seminarzystek i Nauczycielek oraz w Stowarzyszeniu Nauczycielek. Zmarła 22 XII 1899 we Lwowie i tam została pochowana.

 

Estreicher w. XIX; Bibliogr. dramatu pol., II; – Romanow A., Gdańska prasa polska 1891–1920, W. 1994; Zakrzewski B., Sienkiewicz dla maluczkich, w: Henryk Sienkiewicz. Twórczość i recepcja światowa, Pod red. A. Piorunowej i K. Wyki, Kr. 1968; – Nekrologi z r. 1899: „Echa Zachodnie” (Z.R.), „Kraj” nr 52 i z r. 1900: „Bluszcz” nr 3, „Kraj” nr 2 (fot.), „Kur. Drohobycki” nr 1, „Kur. Lwow.” nr 355, „Szkoła” s. 31, „Tyg. Ilustr.” nr 1, „Tyg. Narod.” nr 14; – IBL PAN: Kartoteka bibliograficzna (A. Bara).

Cecylia Gajkowska

 

 
 

Chmura tagów

 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.