Konopacki Jerzy h. własnego (ok. 1550–1605), kasztelan chełmiński. Był najstarszym synem Jerzego, kaszt. chełmińskiego, i Anny Kostczanki. Po śmierci ojca (1566) objął liczne królewszczyzny. W r. 1568 otrzymał w dożywocie wsie Rudno i Lignowy, wydzielone ze star. gniewskiego, Łopatki i Poledno ze star. świeckiego i Wałycz ze star. kowalewskiego. W r. 1570 trzymał także wsie Straszewo, Trzciano i Mikołajki w star. sztumskim, nadane mu następnie w dożywocie w r. 1571. Wkrótce jednak w wyniku egzekucji dóbr zaczął tracić te dzierżawy. Jeszcze w r. 1569 została mu odebrana dzierżawa lignowska i wraz ze wsią Łopatki oddana Stanisławowi Przyjemskiemu, który – jak się zdaje – w r. 1570 objął dzierżawy. K. jednak natychmiast po śmierci Zygmunta Augusta odebrał siłą Przyjemskiemu swe dawne posiadłości. Wybuchł głośny spór mający ten aspekt polityczny, że Przyjemski nie był szlachcicem pruskim i stany pruskie opowiedziały się za K-m. Przyjemski skarżył się w październiku 1572 r. na zjeździe w Kole. Szlachta wielkopolska usiłowała siłą odebrać posiadłości K-emu, ale udaremnił to star. golubski Krzysztof Kostka na czele okolicznej szlachty. Sprawa odbiła się szerokim echem na sejmikach, była dyskutowana na sejmie konwokacyjnym 1573 r. i sejmie koronacyjnym 1574 r. Dn. 7 IV 1574 r. król wydał dekret na korzyść Przyjemskiego. Wyrok królewski nie został jednak w Prusach wykonany. Ostatecznie specjalna komisja wyznaczona przez senat zebrała się we wrześniu 1574 r. w Toruniu i przyznała dzierżawę Przyjemskiemu z prawem zbrojnego jej odzyskania, ale bez odszkodowania za okres bezprawnego trzymania jej przez K-ego. Warunki ugody nie zostały jednak widocznie dopełnione, bo sprawa była jeszcze później przedmiotem instrukcji poselskich.
W r. 1565 był K. dworzaninem królewskim, a w 1571 jest nazwany dworzaninem i stolnikiem królewskim. W r. 1581 został naznaczony poborcą do wybierania poboru w woj. malborskim. W czasie bezkrólewia 1586/7 r. uważano go za stronnika Habsburgów. On też był zapewne tym Konopackim, który 22 VIII 1587 r. głosował za Maksymilianem. Wiosną 1590 r. wszedł K. do senatu jako kasztelan chełmiński i jako taki był członkiem komisji do spotkania z przedstawicielami cesarza dla załatwienia spraw granicznych. K. był gorliwym katolikiem (w wizytacji biskupiej z 1584 nazwany jest «vir catolicissimus»). Odnowił zdewastowany w czasie reformacji klasztor bernardynów w Nowem i w r. 1604 oddał ponownie zakonnikom. We wsi Rynkówka w pow. nowskim, odziedziczonej prawdopodobnie po matce, zbudował zamek. Był ożeniony z Elżbietą Dąbrowską. Jego synowie (Jan, zm. 1594, Krzysztof, Rafał, zm. 1619) nie piastowali wyższych godności. Zmarł K. w r. 1605 i został pochowany w kościele Bernardynów w Nowem.
Boniecki; Dworzaczek, Genealogia; Niesiecki; Uruski; Słow. Geogr. (Nowe); Czaplewski, Senatorowie Prus Król.; – Glemma T., Piotr Kostka, Tor. 1959; Lengnich, Gesch. d. Preuss. Lande, III, IV; Maercker H., Eine polnische Starostei und ein preussischer Landrathkreis, „Zeitschr. d. West-preuss. Gesch.-vereins” H. 17: 1886 – H. 19: 1888; – Ad historiam ecclesiasticam Pomeraniae apparatus pauper, Curavit B. Czapla, Tor. 1912–5, Fontes XVI–XIX; Akta sejmikowe woj. krak., I; Akta sejmikowe woj. pozn., I cz. 1; Diariusze sejmowe r. 1587, Wyd. A. Sokołowski, Kr. 1887, Script. Rer. Pol., XI; Heidenstein R., Rerum Polonicarum ab excessu Sigismundi Augusti libri XII, Francofurti 1672 s. 17, 55–6; Lustracja województw chełmińskiego i malborskiego 1570, Wyd. S. Hoszowski, Gd. 1962; Materiały do historii stosunków kulturalnych w XVI w., Zebrał i oprac. S. Tomkowicz, Kr. 1915; Matricularum summ., V nr 2106, 3675, 10704; Orzelski, Bezkrólewia ksiąg ośmioro; Visitationes archidiaconatus Pomeraniae Hieronymo Rozrażewski factae, Curavit S. Kujot, Tor. 1897–9, Fontes I–III; Vol. leg., II 1036, 1375.
Jan M. Małecki
Powyższy tekst różni się w pewnych szczegółach od biogramu opublikowanego pierwotnie w Polskim Słowniku Biograficznym. Jest to wersja zaktualizowana, uwzględniająca opublikowane w późniejszych tomach PSB poprawki i uzupełnienia.