Rostworowski Jerzy Marian (1911–1986), oficer armii brytyjskiej, literat, malarz. Ur. 13 (wg „Poszukiwań” 1968: 10) IX w Warszawie, był synem Karola Pawła (zob.) i Teresy z Fudakowskich, bratem Tomasza (zob.) i Stefana Mariana (zob.).
Po zdaniu matury wstąpił do Szkoły Podchorążych Kawalerii w Grudziądzu. Po jej ukończeniu w r. 1932 przydzielono go do 14 P. Ułanów Jazłowieckich we Lwowie. Był dobrym jeźdźcem i kilkakrotnie odznaczył się w pułkowych zawodach hipicznych. W r. 1938 został przeniesiony do 24 p. ułanów w Kraśniku. Po kampanii wrześniowej w r. 1939 przedostał się praz Węgry do Francji, a następnie wraz z brygadą gen. Stanisława Maczka w r. 1940 do Anglii, w randze porucznika. Dn. 8 IX 1941 wstąpił do armii brytyjskiej, do 82 dyw. piechoty kolonialnej. Wysłany do Afryki pełnił funkcję dowódcy kompanii w nigeryjskim pułku piechoty, a potem w Sierra Leone. Następnie powrócił do Anglii, ukończył kurs wojsk spadochronowych i brał udział w akcji jako tłumacz lotniczy na pokładzie samolotów bojowych od inwazji w Normandii aż do końca kampanii w Niemczech. Był też wysłany w bliżej nieznanych misjach do Indii i na Cejlon. Służbę wojskową w armii brytyjskiej zakończył w stopniu majora (zdemobilizowany w grudniu 1946). Po zawarciu w Londynie (25 VI 1947) związku małżeńskiego z Cecylią Czartoryską, przeniósł się do Rio de Janeiro, a następnie do São Paulo w Brazylii, gdzie mieszkał do końca życia.
Uzdolnienia literackie okazał R. najpierw korespondencjami (Listy z Nigerii) drukowanymi od r. 1942 w londyńskich „Wiadomościach Polskich”. W r. 1946 ogłosił w Londynie dwie książki: powieść-reportaż Słoneczny rytm (z przedmową Zygmunta Nowakowskiego), której bohaterami są polscy oficerowie pozostający w brytyjskiej służbie kolonialnej w Afryce, oraz Wrażenia z Afryki Zachodniej. Pisał również wiersze, z rzadka je ogłaszając w prasie emigracyjnej. Uprawiał też malarstwo i muzykę. Miał w São Paulo trzy wystawy swoich obrazów (w «Klubie 44»), których tematykę stanowiły krajobrazy i roślinność brazylijska, motywy religijne i polskie wojskowe. R. zmarł 16 VI 1986 w São Paulo. Był odznaczony kilkoma odznaczeniami brytyjskimi (m. in. Military Cross).
Z małżeństwa z Cecylią z Czartoryskich pozostawił R. synów: Karola (ur. 17 V 1950) i Jerzego (ur. 12 II 1953) oraz córki: Izabelę (ur. 30 III 1948), zamężną da Costa, i Margaridę (ur. 20 XII 1956).
Fot. w Mater. Red. PSB; – Czachowska, Literatura pol. Bibliogr., II; Mater. do biogr., geneal. i herald. pol., III 193; – Dzieje Ułanów Jazłowieckich (praca zbiorowa), Londyn 1988 s. 88, 127, 129, 132; Literatura polska na obczyźnie 1940–1960, Londyn 1965 II; Okuń J. M., Malarze polscy w Brazylii, „Wiadomości” 1956 nr 8; Poszukiwania. Studia o Dawnej Polsce, Buenos Aires 1968 I 86; – Materiały, Dokumenty. Źródła, Archiwalia, Londyn 1988 z. 4 s. 18, 61 (zawiera: Eksperyment. – Polscy oficerowie w Afryce Zach. 1941–3, Oprac. E. Eckert); Rocznik Polonii 1950, 1958–9, London 1950, 1958 s. 365; – B. Pol. w Paryżu: Mater. do Słown. Biogr. Lama (własność Tow. Hist.-Liter.); – Mater. Red. PSB: Stefan M. Rostworowski, Genealogia rodu…; – Informacje żony i kolegów R-ego oraz Mieczysława Paszkiewicza z Londynu.
Red.