Przygodzki Jerzy (1920–1979), architekt wnętrz, autor plakatów. Ur. 13 VII w Warszawie, był synem Zygmunta, mechanika, i Rozalii z domu Dybowskiej.
P. ukończył Gimnazjum Państwowe im. J. Lelewela, a następnie dwuletnie kursy techniczne inż. H. Gajewskiego w Warszawie. W czasie drugiej wojny światowej schwytany podczas łapanki ulicznej był więziony w l. 1943–4 na Pawiaku, a później w obozie w Majdanku, skąd udało mu się zbiec w czasie transportu do innego obozu. Ukrywał się przez kilka miesięcy na wsi w Lubelskiem. W dn. 13 VIII 1944 wstąpił w Białymstoku do I Armii WP. Uczestniczył w walkach o Warszawę, Bydgoszcz, Wał Pomorski, Kołobrzeg, Odrę i Berlin. Zdemobilizowany 2 II 1946 z wojska w stopniu starszego strzelca, P. udał się do rodziny przebywającej na Dolnym Śląsku i przez pewien czas pracował w górnictwie. Następnie wrócił do Warszawy i 17 II 1947 rozpoczął naukę w Państwowej Wyższej Szkole Sztuk Plastycznych (PWSSP) w Zakładzie Wnętrz pod kierunkiem Jana Kurzątkowskiego. Dyplom uzyskał w r. 1952 na Wydziale Architektury Wnętrz Akademii Sztuk Pięknych (ASP) w Warszawie.
P. uprawiał początkowo głównie architekturę wnętrz, projektował wnętrza sklepów, ośrodków kulturalnych, biur, m. in. część pokoi biurowych w Pałacu Kultury i Nauki. Współpracował z Instytutem Wzornictwa Przemysłowego, podległym Centralnemu Zarządowi Handlem Meblami Min. Handlu Wewnętrznego, projektując liczne meble do wnętrz mieszkalnych. W swych projektach mebli przywiązywał duże znaczenie do zasady funkcjonalizmu, a także dekoracji podkreślającej naturalne właściwości surowca (głównie drewna) i techniki jego obróbki. W r. 1960 otrzymał II nagrodę Min. Kultury i Sztuki za całokształt pracy twórczej we wzornictwie, I i II nagrodę w zorganizowanym przez Spółdzielnię «Plastyka» konkursie na projekty mebli oraz na nowe wzory lamp oświetleniowych. Zajmował się również wystawiennictwem; przed r. 1957 był autorem 5 wystaw dla Min. Przemysłu Drzewnego i dla spółdzielczości, zaś w r. 1967 – autorem wystawy objazdowej «Sport polski» prezentowanej w Wielkiej Brytanii, Francji i Stanach Zjednoczonych.
Ważną dziedziną twórczości P-ego była grafika użytkowa oraz projektowanie plakatów. Od r. 1956 współpracował z Wydawnictwem Artystyczno-Graficznym (WAG), później z Krajową Agencją Wydawniczą (KAW). W l. 1976–7 był kierownikiem artystycznym Graficznego Serwisu Prasowego WAG. W r. 1951 został wyróżniony II nagrodą w zorganizowanym przez WAG konkursie z zakresu bezpieczeństwa ruchu drogowego. Również II nagrodę w takim samym konkursie WAG otrzymał P. w r. 1957 za plakat Koniec zabawy na jezdni. Znaczna część plakatów P-ego poświęcona była bezpieczeństwu i higienie pracy, jak np. pochodzący z r. 1957 interesujący w pomyśle Nie lekceważ skaleczeń. Z t. r. pochodzi również znany plakat Uwaga dźwig. Wiele plakatów P-ego wykonanych było na zlecenie Głównego Komitetu Przeciwalkoholowego. Były też plakaty popularyzujące Powszechny Zakład Ubezpieczeń (PZU), Polskie Linie Lotnicze LOT, liczne Centrale Handlu Zagranicznego itd. Wyróżnienia honorowe w konkursie na najlepszy plakat miesiąca otrzymał m. in. za plakaty Jutro ludzkości jedno ma imię Pokój. 1 maja (kwiecień 1963), plakat PZU Autocasco (luty 1967) oraz plakaty popularyzujące honorowe dawstwo krwi Dzięki twej krwi żyję i Twoja krew ich zdrowie (czerwiec 1970 i czerwiec 1971). Plakat z r. 1963 Nasza praca największym bogactwem narodu został po śmierci autora wydany powtórnie z okazji 1 V 1982.
Kompozycje plakatowe P-ego działały skrótem formy, dążeniem do doprowadzenia wyrazu plastycznego do symbolu, nieomal do znaku. Dzięki temu jego prace graficzne były czytelne, sugestywne i jednoznaczne w działaniu. Plakaty P-ego były eksponowane na wystawach: w r. 1961 «Plakat w XV-lecie PRL» w Zachęcie, w r. 1963 «Udstilling af Polske Plakater» (Dania), 1964 «Venti Anni di Manifesto Artistico Polacco Moderno» (Rzym), 1965 «Wystawa plakatu z okazji XV-lecia WAG», 1966 «Od Młodej Polski do naszych dni» (Muz. Narod. w W.), 1971 «Wystawa plakatu politycznego» (Muz. Plakatu w Wilanowie), 1971 «Człowiek pracy w sztuce» (Poznań), 1973 «Polski plakat polityczny i społeczny w 30-lecie PRL» (Museum für Deutsche Geschichte w Berlinie), 1974 «Bezpieczeństwo i higiena pracy w plakacie Polski Ludowej» (Muz. Plakatu w Wilanowie), 1979 «Dziecko w sztuce plakatu», tamże.
Największą kolekcję plakatów P-ego posiada Muzeum Plakatu w Wilanowie, w którego zbiorach znajdują się 63 plakaty, oraz Muzeum Historii Ruchu Robotniczego w Warszawie i Poznaniu. P. był członkiem Związku Polskich Artystów Plastyków (ZPAP), od r. 1951 Sekcji Architektury Wnętrz, od r. 1977 Sekcji Grafiki. Zmarł 9 II 1979 w Warszawie, w wyniku komplikacji po przebytym zapaleniu płuc. Pochowany został na cmentarzu Komunalnym Północnym.
Żonaty od r. 1949 z Jadwigą z domu Kępską, pozostawił P. syna Andrzeja, grafika.
Fot. w Materiałach Red. PSB; – Artyści plastycy okręgu warsz. ZPAP 1945–70; Bezpieczeństwo i higiena pracy w plakacie Polski Ludowej (katalog), Muz. Plakatu, W. 1974; Białostocki J., Polskie dzieło plastyczne w XV-lecie PRL, CBWA (katalog), W. 1961; Dziecko w sztuce plakatu, Muz. Plakatu (katalog), W. 1979; Fijałkowska J., Od Młodej Polski do naszych dni. Katalog Wystawy Plakatu, Muzeum Narodowe, W. 1966; Fijałkowska J., Kruszewska E., Wystawa plakatu z okazji V Zjazdu PZPR. Katalog, Muz. Plakatu, W. 1968; Fijałkowska J., Neumeister D., Schreyl K. H., Plakate aus Polen (katalog), Kunstbibliothek Berlin 1966; Katalog wystawy plakatu WAG, W. 1965; Plakaty bhp. Katalog WAG, W. 1956; Venti anni di manifesto artistico polacco moderno (katalog), Roma 1964; Wystawa Plakat Polityczny WAG, Muz. Plakatu (katalog), W. 1971; Wystawa plakatu bhp WAG (katalog), W. 1964; Wystawa plakatu WAG (katalog, Wstęp: J. Waśniewski), W. 1960; – Mroszczak J., Polnische Plakatkunst, Düsseldorf 1962; Piwocki, Hist. Akad. Sztuk Pięknych w W.; Polski plakat polityczny, KAW, W. 1980; Przyłuski Z., Bezpieczeństwo i higiena pracy w plakacie Polski Ludowej, W. 1974; Waśniewski J., Plakat najbardziej zdyscyplinowany, „Projekt” 1961 nr 3 s. 25; tenże, Plakat polski, W. 1968; Waszewski Z., Polski plakat bhp, „Projekt” 1960 nr 1/2 s. 46; Witz I., Polski plakat bhp, W. 1964; – „Życie Warszawy” 1961 nr z 9 XI, 1963 nr z 9 V, 1965 nr z 12 III, 1979 nr 14, 15, 17–18 (nekrologi); – ASP w W.: Dział Nauczania, akta PWSSP w W. od r. 1945/6 do 1949/50, nr ks. gł. 239; IS PAN: Materiały Pracowni Sztuki Współcz.; Zarząd Główny ZPAP: Kwestionariusz osobowy oraz inne materiały w teczce artysty; – Informacje Andrzeja Przygodzkiego i Jadwigi Przygodzkiej z W.
Maria Zakrzewska