Rychłowski (Nałęcz-Rychłowski) Jerzy Leon Wojciech (1897–1929), kapitan marynarki, major dyplomowany pilot, dyrektor nauk Oficerskiej Szkoły Lotniczej. Ur. 19 II w Poznaniu, był synem Zygmunta (ur. 1863), adwokata, i Michaliny z Modlibowskich.
W r. 1916 ukończył R. Gimnazjum Św. Marii Magdaleny w Poznaniu. Zmobilizowany do armii niemieckiej, wstąpił w czerwcu t. r. do Szkoły Kadetów Morskich w Flensburgu. Teoretyczne i praktyczne przeszkolenie w zawodzie oficera marynarki wojennej rozpoczął na krążownikach «König Wilhelm» i «Medusa» (lipiec 1916 – czerwiec 1917). Następnie został przeniesiony do flotylli torpedowców, gdzie na okrętach «V 152» i «V 160» pełnił obowiązki podoficera i oficera wachtowego oraz oficera artylerii (czerwiec-październik 1917). Brał udział w morskich działaniach wojennych i był wyróżniony za waleczność bojowymi odznaczeniami niemieckimi. Z kolei ukończył specjalistyczne kursy w zakresie lotnictwa morskiego w szkołach lotniczych w Norderney, Wilhelmshaven i Hage. Dn. 27 I 1918 został mianowany chorążym marynarki. W okresie rocznej służby jako lotnik obserwator został dowódcą eskadry dalekiego rozpoznania. Armię niemiecką opuścił pod koniec 1918 r. w stopniu podporucznika.
R. wstąpił 15 XII t. r. do WP do sekcji marynarki w Min. Spraw Wojskowych (MSWojsk.) w Warszawie, gdzie został zweryfikowany w stopniu porucznika marynarki. Oddelegowany do biura wywiadu Naczelnego Dowództwa, był przez pierwsze dwa miesiące r. 1919 wywiadowcą na terenie Prus Zachodnich i Gdańska, po czym objął funkcję referenta w macierzystej sekcji. W czerwcu 1919 został odkomenderowany do adiutantury przybocznej naczelnego wodza Józefa Piłsudskiego i wyznaczony na jego oficera ordynansowego. W czasie pobytu w Warszawie ukończył z wynikiem pomyślnym siedmiomiesięczny kurs zorganizowany przez Francuską Szkołę Pilotów (wobec opłakanego stanu polskiego lotnictwa szkoła ta przyjechała do Warszawy w maju 1919 i szkoliła w następnych miesiącach na lotnisku Mokotowskim polskich pilotów). W marcu 1920 został przydzielony do polskiego Przedstawicielstwa Wojskowego i Morskiego w Wolnym Mieście Gdańsku, w charakterze oficera łącznikowego przy XVII korpusie niemieckim. W Gdańsku objął dowództwo pierwszego okrętu Polskiej Marynarki Wojennej – «Pomorzanina» remontowanego wówczas w stoczni Wojana. Z początkiem maja t. r. wyprowadził go do Pucka, do siedziby Urzędu Hydrograficznego. Z dn. 4 V t. r. «Pomorzanin» wszedł do służby pod dowództwem R-ego (od 1 IV 1920 w stopniu kapitana marynarki). R. został następnie przeniesiony na stanowisko oficera operacyjnego sztabu Grupy Operacyjnej Zegrze (sierpień-wrzesień 1920). Od 4 IX 1920 do lutego 1921 dowodził dywizjonem monitorów («Pińsk», «Warszawa», «Horodyszcze», «Mozyrz»), które wchodziły w skład Flotylli Wiślanej w Toruniu pod nazwą Dywizjonu Monitorów Rzecznych. Po odbyciu krótkiego stażu na stanowisku zastępcy dowódcy kanonierki ORP «Komendant Piłsudski» pracował w Dep. Spraw Morskich MSWojsk. w Warszawie. Zajmując się m. in. kwestiami wyszkolenia kandydatów na oficerów marynarki, często przebywał na jednostkach Dywizjonu Ćwiczebnego w Pucku. Na początku lutego 1922 przeszedł do pracy w Biurze Ścisłej Rady Wojennej jako referent Oddziału IIA, pod koniec zaś listopada t. r. do lotnictwa.
R. został dowódcą dywizjonu ćwiczebnego 1. p. lotniczego. Wkrótce potem oddelegowany na kursy specjalistyczne, ukończył Wyższą Szkołę Pilotów w Grudziądzu. Od sierpnia 1923 do listopada 1924 był oficerem taktycznym pułku (od 15 VIII 1924 w stopniu majora). Po ukończeniu dwuletnich studiów w Wyższej Szkole Wojennej w Warszawie (1924–6) został dyrektorem nauk Oficerskiej Szkoły Lotniczej. Ponadto w r. szk. 1927/8 pełnił funkcję kierownika kursu oficerów sztabowych lotnictwa przy Centrum Wyższych Studiów Wojskowych w Warszawie. Zginął 25 IV 1929 wraz z kpt. pilotem obserwatorem Stanisławem Pawłowskim w wypadku lotniczym pod Wyszogrodem (wg S. Borowego – pod Gostyninem). Pochowany został w Poznaniu 1 V 1929. Był odznaczony Srebrnym Krzyżem Zasługi.
R. rodziny nie założył.
Borowy S., Życiorysy poległych lotników, w: Ku czci poległych lotników. Księga pamiątkowa, W. 1933 s. 355–6 (fot.); Uruski, XV 322; Rocznik oficerski, W. 1923, 1924, 1928; Spis oficerów służących czynnie w dniu 1.06.1921 r., W. 1921 s. 532, 854; – Celek J., Wyższa Oficerska Szkoła Lotnicza im. Janka Krasickiego, W. 1979 s. 49, 59, 404; 40 lat Polskiej Marynarki Wojennej, „Morze” 1958 nr 12 s. 32 (fot.); Kosiarz E., Departament dla Spraw Morskich, jego działalność i rola w dziejach Marynarki Wojennej, „Biul. Marynarki Wojennej” (Gdynia) 1963 s. 186–7; Kułakowski M., Marynarka wojenna Polski Odrodzonej, Toronto 1988 I 50, 88; Mielczarek R., Jerzy Leon Wojciech Nałęcz-Rychłowski (1897–1929), „Nautologia” 1982 nr 1 s. 112–15 (fot.); tenże, Pierwsze pokolenie (22), „Morze” 1979 nr 11 s. 29; Szydłowski C., „Pomorzanin”, tamże 1959 nr 3 s. 26 (fot.); Ś. p. mjr dypl. pil. Jerzy Nałęcz-Rychłowski, „Przegl. Lotn.” 1929 nr 5 s. 418–19 (fot.); Taube K., Żukowski O., Zarys historii wojennej flotyll rzecznych, W. 1931 s. 57; Urbanyi Z., Od „Daru Pomorza” do „Ziemi Bydgoskiej”, Gd. 1973 s. 109; W 50-lecie powstania Wyższej Szkoły Wojennej w Warszawie, Oprac. W. Chocianowicz, Londyn 1969, Z historii polskiego lotnictwa wojskowego 1918–1939, W. 1978; – Kłossowski J., Wspomnienia z Marynarki Wojennej, W. 1970 s. 111, 197; Rylke A., W służbie okrętu, Gdynia 1967 s. 82, 85–6; – „Polska Zbrojna” 1929 nr 114; – AP w Gd.: Komisarz Generalny RP w Gdańsku, t. 1043; CAW: Akta osobowe; Muz. Marynarki Wojennej w Gdyni: Kłossowski J., Pierwsze lata w Polskiej Marynarce Wojennej, Puck, sygn. 118 s. 8, Kartoteka osobowa oficerów Polskiej Marynarki Wojennej; USC w P.: Odpis skrócony aktu ur., nr 312.
Ryszard Mielczarek