Beaupré de Józef Antoni (1800–1872), dr med. Pochodził ze szlacheckiej rodziny francuskiej. Ojciec, Józef de B., przybył do Polski ok. r. 1760 z namowy Augusta ks. Sułkowskiego, który go umieścił w wojsku, prawdopodobnie w regimencie piech. im. Sułkowskich w Rydzynie; brał też udział w konfederacji barskiej. Po wyjściu z wojska w randze kapitana mieszkał w Galicji, a następnie był nauczycielem języka francuskiego w szkole bazyljańskiej w Owruczu; zmarł w 1812 r. Z małżeństwa z Teofilą Bentkowską, krewną ks. Sułkowskich, miał córki: Anielę, za Bertoldim (zm. w Szwajcarji) i Ksawerynę (zm. w Rzymie 1858) oraz syna Józefa Antoniego, ur. 1800 we wsi pod Gwoźdźcem, w pow. kołomyjskim. B. kształcił się w l. 1812–1819 w szkole bazyl. owruckiej, następnie w Liceum Krzemienieckiem, które ukończył w r. 1824 ze złotym medalem, wreszcie na wydziale medycz. Uniwersytetu Wileńskiego, gdzie po napisaniu rozprawy Specimen inaug. frequentiores hepatis morbos… (Wil. 1829) uzyskał stopień dra med. W tym czasie zawarł serdeczną przyjaźń z Jul. Słowackim i jego rodziną. Praktykę lekarską, wkrótce b. rozległą, rozpoczął w Krzemieńcu. W r. 1831, podejrzany o sprzyjanie powstaniu, został aresztowany i wywieziony do Kurska; po powrocie do Krzemieńca wziął czynny udział w tajnych pracach patrjotycznych, organizowanych od r. 1835 przez Leonarda Łepkowskiego i Gaspra Maszkowskiego i przekształconych następnie przez Szymona Konarskiego w »Stowarzyszenie ludu polskiego«, w którem pod pseudonimem »Tojad« B. został sekretarzem do spraw Wołynia. Redagował tajne pisemko »Poseł prawdy« w duchu demokratycznym, oraz broszury o wojnie partyzanckiej, kwestjonarjusze statystyczne, tłumaczył fragmenty z »Dziejów oderwania sie Niderlandów« Schillera itd. Aresztowany w lipcu 1838 r., po kilkumiesięcznem więzieniu w Kijowie i Wilnie wyrokiem kijowskiego sądu wojennego 13 III st. st. 1839 wraz z Gasprem Maszkowskim, Fryderykiem Michalskim i Piotrem Borowskim skazany został na karę śmierci, ćwiartowanie i konfiskatę majątku; karę tę w ostatniej chwili przed egzekucją zamieniono na dwudziestoletnie zesłanie do Tobolska, a następnie do kopalń nerczyńskich. Zwolniony wkrótce z przymusowych robót, zajął się praktyką lekarską, wydatną pomocą dla współwygnańców, oraz pracą na roli; podobno pierwszy wprowadził nieznaną dotychczas na Syberji uprawę pszenicy. Na mocy amnestji powrócił w r. 1857 do Krzemieńca; w r. 1865 więziony był czas jakiś w Równem; zmarł w ukochanem mieście 21 VIII 1872, do końca życia pracując w nader ciężkich warunkach, lecz otoczony czcią powszechną. Z małżeństwa w r. 1858 z Seweryną Iwanowską (ur. 8 I 1838, zm. 10 VIII 1912), córką Feliksa, adwokata w Żytomierzu, i Barbary z Maszkowskich, miał syna Antoniego, obecnego redaktora »Czasu«, i córkę Barbarę.
Portrety B., pendzla krzemieńczan Bonawentury Klembowskiego i Arkadego Hicke, w pos. syna.
Rękopiśm. fragmenty pamiętników B. i korespondencja w posiadaniu Barbary Beaupré w Warszawie; Hoesick, Życie J. Słowackiego, Kr. 1896, I 160; Słowacki, Listy, Lw. 1889, I 16, II 16, 202, 252; Listy Januszewskich do Józ. Mianowskiego, W. 1897, pass; Szumski, W walkach i więzieniach, Wil. 1931, 203 (liter.); Helenjusz, Rozmowy o polskiej koronie, Kr. 1873, II 276 sq.; Lasocki, Wspomnienia, Kr. 1933, I, pass.; Mamajew, Zapiski, »Istoriczeskij Wiestnik« 1901, t. 83; Maszkowski Gaspar, Pismo w więzieniu (pisane przy udziale Beauprégo, zob. Feliński arc. Pamiętniki, Lw. 1911, 117), druk. w »Russkij Archiw«, Moskwa 1901, IV 483 sq.; Helenjusz, Wspomnienia narod., Paryż 1861, 375; tenże, Wspomnienia lat min., Kr. 1876, II 190; Giller, Opis. zabajkalskiej krainy, Lipsk 1867, II 209; Ruciński, Konarszczyk, Lw. 1895, 38 sq.; Grocholska Xawera, Pamiętniki, Kr. 1895, 305; W. Enc. Il.; Mościcki H., Pod berłem carów, W. 1924, 103 nn.; Bielińska Marja, Dwa pokolenia, Kr. 1909, 113 sq.; »Gazeta polska« (Warsz.) z 1872, nr 190; Sabiński Juljan, »Dziennik niewoli« (rkp. Bibl. Rapersw.); Michalski Lucjan, Fragmenty pamiętn. (rkp. Bibl. ord. Krasińskich).
Henryk Mościcki