Kaufmann (Kaufman) Józef (2. poł. XIX w.), księgarz, wydawca. Miejsce urodzenia, wykształcenie nieznane. W lutym 1860 r. otworzył w Warszawie przy Krakowskim Przedmieściu księgarnię i skład nut pod firmą «Józef Kaufmann i Spółka». Wspólnikami byli: Raimann, następnie Ferdynand Hoesick (wniósł kapitał 3 000 rubli srebrnych), który wkrótce zrezygnował z współpracy ze względu na brak solidności wspólnika i odtąd K. prowadził firmę samodzielnie. W r. 1867 otworzył wypożyczalnię nut – wówczas jedyną w Warszawie. Księgarnia K-a była jedną z największych firm warszawskich, prowadzących sprzedaż wydawnictw muzycznych. Równocześnie K. prowadził ożywioną działalność wydawniczą. Nakładem K-a ukazały się: tygodnik dla kobiet „Bazar” (1 VII 1865 do 1 VII 1866); „Premiowy kalendarz illustrowany na rok…” (pierwszy rocznik na 1866) i obszerniejszy „J. Kaufmanna kalendarz illustrowany” (pierwszy rocznik na 1870), „Kalendarzyk kieszonkowy”; od r. 1871, początkowo pod własną redakcją, tygodnik „Mucha” – sprzedany w r. 1875 F. Fryzemu; od 1872 tygodnik „Biblioteka Romansów i Powieści” redagowany przez K-a (w październiku 1883 przeszedł na własność A. Pajewskiego). Oprócz czasopism i nut K. wydał ok. 96 dzieł w 103 t. (utwory beletrystyczne, historyczne i popularnonaukowe), które drukował u A. Ginsa, K. Kowalewskiego, J. Goldmanna i wreszcie od r. 1872 we własnej drukarni przy ul. Nowosenatorskiej, następnie Trębackiej, Świętokrzyskiej, wreszcie na Krakowskim Przedmieściu. Drukarnię tę sprzedał w r. 1882 M. Stochelskiemu z Częstochowy, u którego drukował dalej swoje nakłady.

Estreicher; – Kurier Warszawski książka jubileuszowa 1821–96, W, 1896 s. 157–8, 172; Szacki J., Historia Żydów w Warszawie, New York 1953 III s. 342, 410; Wywiałkowski Ż., Czcionkarnie, W. 1884 s. 40, 43; – Hoesick F., Dom rodzicielski, Kr. 1935 I 39–41; – „Kur. Warsz.” 1860–83; „Warsz. Roczn. Liter.” 1871–5; – B. Narod.: Katalog dzieł nakładowych, W. 1867; B. Jag.: rkp. 6509 IV.

Maria Kocójowa