Korsak Józef Głębocki h. własnego (zm. 1643), starosta i wojewoda mścisławski. Pochodził z linii Korsaków Głębockich, zapoczątkowanej w końcu XV w. przez Bohdana Ostafiejewicza Korsakowicza. Był synem Lwa i Marianny Podbipięcianki, dziedzicem Głębokiego, Przedołu, Łastowicy, Świłły i Berezwecza w woj. połockim. Walczył w r. 1610 pod Smoleńskiem, brał następnie udział w wyprawach Władysława IV na Moskwę. W nagrodę otrzymał w r. 1616 starostwo dziśnieńskie, t. r. uzyskał również konsens królewski na wykupienie starostwa kuryłowskiego od Sapiehy, a w r. 1623 starostwa filipowskiego od Morsztyna. Starostwo to posiadał do r. 163l. W r. 1626 za zasługi wojenne otrzymał prawem lennym Antonowo w pow. inozyrskim. W r. 1633 w czasie wojny o Smoleńsk zaciągnął na własny koszt żołnierzy i bronił na ich czele zamku dziśnieńskiego. Władysław IV słał do niego z obozu spod Smoleńska listy i uniwersały o pomoc w żołnierzach, prowiancie i amunicji. Ok. r. 1632 otrzymał starostwo radomłskie w woj. mścisławskim, a ok. 1634 został starostą mścisławskim i pierwszym landwójtem Mścisławia. Na sejmie w r. 1638 otrzymał zwrot sum wydanych na żołnierzy i obronę Dzisny. Dn. 2 VII 1639 r. otrzymał województwo mścisławskie. Był gorliwym unitą. Cały swój wielki majątek przeznaczył na fundacje religijne, wydziedziczając swą jedyną spadkobierczynię, siostrę Fedorę, zamężną za gorliwym kalwinem kniaziem Pawłem Łukomskim. Dn. 30 IV 1638 r. ufundował w Berezweczu monastyr bazyliański pod wezwaniem Św. Piotra i Pawła i nadał mu dobra Berezwecz z sześciu wsiami i Wierzbołów na Suwalszczyźnie. W r. n. ufundował kościół i klasztor karmelitów bosych w Głę-bokiem i nadał im miasteczko Głębokie i dobra Łastowica, Świłła, Przedoły oraz dokupione za 140 000 złp. dobra Hnieździłowo i Olborowicze. Osobna fundacja przeznaczona była na utrzymanie świeckiego kapłana w Głębokiem. Karmelici bosi zobowiązani zostali do wystawienia drewnianego kościoła dla kapłana świeckiego. Nadania tę potwierdził i rozszerzył K. w testamentach spisywanych w l. 1639 i 1643. Ostatni testament potwierdzał także jeszcze jedną fundację księży kanoników regularnych w Wilnie. Na skutek fundacji K-a i fundacji na rzecz zakonów dokonanych przez innych Korsaków (Eustachego Hołubickiego i Józefa Udzielskiego) poważna część ziem powiatu połockiego przeszła w ręce duchowieństwa zakonnego. Zobowiązane było ono do zakładania szkół polskich, które wywarły znaczny wpływ na miejscowe społeczeństwo. K. cedował przed śmiercią starostwo dziśnieńskie Stefanowi Galimskiemu, wojskiemu orszańskiemu. Galimski nie objął jednak starostwa za życia Korsaka i po jego śmierci utracił, w lutym 1644 r., Dzisnę na rzecz Feliksa Paca, cześnika litewskiego. K. zmarł bezżenny w czerwcu lub lipcu 1643 r. Testament jego usiłowała obalić siostra Fedora Łukomska wraz z mężem. Łukomscy zagarnęli Berezwecz, lecz zostali z niego usunięci siłą przez Gabriela Kolendę, archimandrytę monastyru bazyliańskiego w Berezweczu.
Istniały dwa portrety K-a, wcześniejszy, przechowywany przez rodzinę Korsaków, i drugi, późniejszy przedstawiający Korsaka jako fundatora karmelitów bosych (?) na tle kościoła, do r. 1905 znajdował się w kościele parafialnym w Głębokiem, w r. 1935 wystawiony był na sprzedaż w Salonie Sztuki w Warszawie na ulicy Wierzbowej 6 (reprod. w: „Tyg. Ilustr.” 1903 s. 554); – Enc. Wojsk., IV 522; Słow. Geogr., VI 777; Boniecki; Niesiecki; Wolff, Kniaziowie lit.-rus., s. 216; tenże, Senatorowie W. Ks. Lit., s. 31; – [Giżycki J. M.] M. Gozdawa, Szkoły w województwie połockim w XVIII w. po pierwszym kraju rozbiorze, „Kwart. Lit.” (Pet.) R. 3: 1912 nr 29 s. 74–6; Hedemann O., Dzisna i Druja magdeburskie miasta, Wil. 1934; tenże, Głębokie, Wil. 1935 (reprod. portretu); tenże, Testamenty brasławsko-dziśnieńskie XVII–XVIII wieku jako źródło historyczne, Wil. 1935 s. 8, 14, 22, 34, 35; Kurczewski J., Biskupstwo wileńskie, Wil. 1912; Połocki R., Z dziejów starostwa dziśnieńskiego, Litwa i Ruś” 1913 nr X–XII s. 126–30; Wolff J., Pacowie, Pet. 1885 s. 102–3; – Akty Vil. Archeogr. Kom. IX; Archeogrnfičeskij sburnik dokumentov otnosjaščichsja k istorii severozapadnoj Rusi, Vilna 1902 XIII 21–3; Radziwiłł A. S., Pamiętniki, Wyd. E. Raczyński, P. 1839 II 109, 124–6; Vol. leg., III fol. 967 s. 458–9.
Tadeusz Wasilewski