INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu
 Józef Rejchan      Frag. nagrobka Józefa Rejchmana na cmentarzu Łyczakowskim we Lwowie.

Józef Rejchan  

 
 
1762 - 1817-05-20
 
Biogram został opublikowany w latach 1988-1989 r. w XXXI tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Rejchan (Reichan) Józef (1762–1817), malarz. Ur. w Warszawie lub w Zamościu. Występująca w literaturze informacja o pochodzeniu saskim rodziny Rejchanów nie ma potwierdzenia w źródłach. Dziadek R-a Tomasz (ożeniony z Agnieszką z Oberskich) był radnym miejskim w Sandomierzu i miał tam kamienicę. Ojcem R-a był Mateusz (Maciej?), malarz, w r. 1794 notowany jako radny miejski w Sandomierzu. Malował w kościołach polichromie i obrazy ołtarzowe: w Nowym Korczynie w r. 1761 (wspólnie z Mikołajem Janowskim) polichromię wnętrza i w r. 1763 do głównego ołtarza obraz Wskrzeszenie Piotrowina, w kościele w Świętym Krzyżu na Łysej Górze w r. 1782 malowidła ścian i sklepienia w kaplicy Oleśnickich oraz dwa ołtarzyki boczne, w Kielcach w r. 1775 w katedrze polichromię kaplicy Najświętszego Sakramentu. Jego pędzla jest olejny portret architekta i jezuity ks. Józefa Karśnickiego z r. 1768 (na plebanii w Szewnej pod Opatowem).

Józef uczył się malarstwa u ojca i podobno w Malarni Bacciarellego w Warszawie. Miał jako oficer brać udział w powstaniu kościuszkowskim i okresowo przebywać w Puławach związany z dworem Czartoryskich (to wszystko nie potwierdzone źródłowo). W r. 1798 osiadł we Lwowie, gdzie nabył dom «nr 322 w parafii Matki Boskiej Śnieżnej». Cieszył się powodzeniem, szczególnie jako portrecista, stopniowo przejmując klientelę po Józefie Pitschmannie, który w r. 1806 przeniósł się do Krzemieńca. Podobno udzielał R-owi poparcia Józef Klimeš, malarz i nauczyciel rysunków. R. pracował wiele, ale to co nas doszło wykazuje niezbyt wysoki poziom malarstwa i pewien prowincjonalizm. Malował przede wszystkim portrety (także przypisano mu parę miniatur), wśród których wymienić można portret własny (dawna wł. rodziny we Lwowie), ojca, Joachima i Konstancji z Broniewskich Drzewieckich – oba z r. 1807, Józefa Komorowskiego w mundurze rotmistrza kawalerii narodowej, Karola Lipińskiego jako chłopca, Adama Sozańskiego, Jana Batowskiego, 1799 (Lwowska Państw. Galeria Obrazów), Aleksandra Benedykta Batowskiego, 1799 (Muz. Narod. we Wr.), Ignacego Stadnickiego (B. PAN w Kr.), Wojciecha Bogusławskiego, ok. 1799 (pewnie wg J. Pitschmanna, w Muz. Narod. w W.), Mikołaja Zebrzydowskiego (kopia), Franciszka Skrzyńskiego, Michała Harasiewicza, 1814 (Muz. Narod. Ziemi Przemyskiej; najlepsze dzieło R-a), ks. Józefa Poniatowskiego (przypisany), Ludwiki z Łosiów Kownackiej, 1805 (pastel. Muz. Narod. w W.). Ponadto malował portrety zbiorowe: czworga dzieci Antoniego i Anny z Męcińskich Stadnickich (Tarnów, Muz. Okręgowe, może replika tego portretu była dawniej u S. Tarnowskiego w Kr.) oraz Karoliny i Gustawa Małachowskich jako dzieci, 1805? (Oporów, Muzeum). R. malował też obrazy ołtarzowe: Boże Narodzenie (Lw., kościół Św. Anny), Ukrzyżowanie (tamże i w kościele Ewangelickim we Lw.). Pozostawił ponadto niezłe rysunki (wśród nich typy ludowe znajdujące się w B. Ossol., czy Kozacy wracający z łupami z rzezi Pragi). Wiemy jeszcze, że namalował w r. 1800 «cztery widoki wielkiego rozmiaru, obrazy znacznej wielkości do Kościoła dla Władysława Czarneckiego» (E. Rastawiecki) oraz o malowidłach ściennych w pałacu Cieleckich we Lwowie. R. zmarł 20 V 1817 we Lwowie.

R. był żonaty dwukrotnie. Pierwszy raz z Barbarą, nieznanego nazwiska, z którą miał córkę i syna Jana, zmarłych w dzieciństwie, i syna Floriana (który jako 17-letni syn malarza, pochodzący z Celnika (?) pod Warszawą, został w r. 1808 wpisany do Akademii Sztuk Pięknych w Wiedniu). Z drugą żoną, Marią z Garbaczyńskich (2. v. Czacką), miał syna Alojzego (zob.).

Obrazy R-a były pokazane na wystawach we Lwowie w r. 1837 i 1894.

 

Rastawiecki, Słown. malarzów, II; Thieme-Becker, Lexikon d. Künstler (Z. Batowski); Wurzbach, Biogr. Lexikon; Antoniewicz, Katalog wystawy sztuki pol. 1764–1886; Bachowski-Treter, Wystawa miniatur, nr 502, 827; Grońska M., Ochońska M., Zbiory Pawlikowskich. Katalog, Wr. 1960; Güttler J., Sto lat malarstwa lwowskiego, Lw. 1937; Katalog wystawy Dziecko w sztuce, Kr. 1917 s. 27; Katalog zabytków sztuki w Pol., III z. 1 s. 42, 43, z. 4 s. 65, z. 7 s. 69, z. 11 s. 57; Lvivska deržavna kartynna galereja. Katalog, Kyïv 1955 s. 76; La peinture polonaise du XVI au début du XXe s. Catalogue, W. MNW 1979; Treiderowa A., Kolekcja obrazów, rysunków i rzeźb PAU, „Roczn. B. PAN w Kr.” R. 18: 1972 s. 78; Zarewicz S., Katalog wystawy starych mistrzów lwowskich, Lw. 1925 s. 23–4; Orłowicz M., Ilustrowany przewodnik po Lwowie, Wyd. 2, Lw. 1925 s. 127, 152; – Bigoszewska W., Polski portret wojskowy XVII–XIX w., Tor. (Muz. Okręgowe) 1979; Domański M., Ze studiów nad malarstwem lwowskim w XIX w. Franciszek Tepa i jego krąg, L. 1985 s. 19–20; Piątkowski H., Album sztuki polskiej, W. 1901; Raszewski Z., Staroświecczyzna i postęp czasu, W. 1963 s. 208; Reychan S., Galicjanie, w: Mater. do biogr., geneal. i herald. pol., VI; Ruban V. V., Ukraïnśkij portretnyj žyvopys I pol. XIX st., Kyïv 1984; Ryszkiewicz A., Polski portret zbiorowy, Wr. 1961; Wiśniewski J., Dekanat sandomierski, Radom 1915 s. 31, 123, 162; tenże, Historyczny opis kościołów… w Pińczowskiem, Skalbmierskiem i Wiślickiem, Marjówka 1927 s. 147; tenże, Monografje kościołów w dekanacie opatowskim, Radom 1908 s. 458; – „Biesiada Liter.” 1914 I półr. s. 255; „Kur. Lwow.” 1917 nr 482; „Rozmaitości”, dod. do „Gaz. Lwow.”, 1830 nr 10 s. 80, 1831 nr 11 s. 85–6; – B. IS PAN: rkp. 51 (Batowski Z., Malarstwo krakowskie i lwowskie, odpis); Informacje Jerzego Reichana z Kr. (kserokopia listu R-a do matki w Mater. Red. PSB).

 

Andrzej Ryszkiewicz

 

 
 
 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 

Postaci powiązane

 

Alojzy Rejchan (Reichan)

1807-06-22 - 1860-11-06 malarz
 
 
 

Postaci z tego okresu

 

w biogramy.pl

 

Cyprian Godebski

1765 - 1809-04-19
poeta
 

Aleksander Wielopolski

1803-03-13 - 1887-12-30
polityk
 
więcej  
  Wyślij materiały Wyślij ankietę
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.