INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu

Józef Suffczyński h. Szeliga  

 
 
przed 1750 - 1817-09-24
Biogram został opublikowany w latach 2007-2008 w XLV tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Suffczyński Józef h. Szeliga (przed 1750–1817), strażnik polny koronny, poseł na Sejm Czteroletni.

Był wnukiem Kaspra (zob.), najstarszym synem Michała (zob.) i Franciszki z Suffczyńskich, wnuczki Kazimierza Suffczyńskiego (zob.), bratem Antoniego (zob.) i Jana (zob.).

S. był od r. 1759 członkiem Sodalicji Mariańskiej. Dn. 6 IX 1764 wraz z ojcem i młodszym bratem Antonim podpisał jako poseł woj. lubelskiego elekcję Stanisława Poniatowskiego. W konfederacji barskiej, w której aktywnie uczestniczyli ojciec i bracia, udziału nie brał, gdyż przejął zarząd majątkiem. Posiadał od 27 VI 1770 godność strażnika polnego kor., nadaną przez hetmana w. kor. Jana Klemensa Branickiego; cieszył się protekcją Izabeli z Poniatowskich Branickiej, u której w Białymstoku był częstym gościem. W l. 1773–4 organizował pomoc i gromadził pieniądze na wykup brata Antoniego z niewoli rosyjskiej. Przez sejm rozbiorowy l. 1773–5 został wyznaczony do dwóch komisji rozgraniczających dobra. W poł. l. siedemdziesiątych udał się do Bawarii, gdzie przebywali jego ojciec i brat Jan. Podobno zdołał zaskarbić sobie względy elektora Maksymiliana Józefa, od którego uzyskał Order Złotego Lwa.

Po powrocie zajął się S. powiększaniem majątku. Po ojcu przejął star. Depułtycze (Dypułtycze, pow. chełmski), które Stanisław August przekazał S-emu w dożywocie. W r. 1780 starał się o wydanie reskryptu powołującego komisję rozgraniczającą między Depułtyczami a należącymi do Kuczewskich Wierzchowinami. W r. 1785 procesował się z kapit. chełmską w sprawie dziesięciny: sąd 29 V t.r. nakazał oddawanie dziesięciny. W r. 1790 został S. wybrany do Komisji Cywilno-Wojskowej woj. lubelskiego, która już we wrześniu wyznaczyła go «do likwidacji kasy i kompletu konsystującego w województwie lubelskim». W listopadzie t.r. z ramienia opozycji został posłem lubelskim na obradujący w podwójnym składzie Sejm Wielki. Na sesji sejmowej 7 IV 1791, powołując się na instrukcję swego województwa, proponował zamianę podatku «skórowego» na pieniądze. Na początku kwietnia t.r. wszedł do komisji rozpatrującej skargi szlachty na ucisk ze strony proboszczów płockich, a podczas sesji 14 IV sprzeciwił się zrównaniu mieszczaństwa ze szlachtą. Był zagorzałym przeciwnikiem Konstytucji 3 Maja (jej zwolennicy uważali, że w razie głosowania wystąpiłby przeciw ustawie, więc zapewne znajdował się w izbie). Po jej uchwaleniu wraz z podkomorzym lubelskim Tomaszem Dłuskim oblatowali 4 V w grodzie warszawskim manifest przeciw Ustawie Rządowej; obaj wpisali 26 VIII ten manifest w akta Tryb. Kor. w Lublinie i wydrukowali w drukarni trynitarzy lubelskich. Wiosną 1792, w toku przygotowań Rosji do zbrojnej interwencji w Polsce, rosyjski poseł J. Bułhakow zaliczył S-ego do pewnych członków przyszłej antysejmowej konfederacji. Po zawiązaniu prawdopodobnie 1 VIII t.r. targowickiej konfederacji woj. lubelskiego S. został jej konsyliarzem, po czym mianowano go 7 IX konsyliarzem konfederacji generalnej kor. Wszedł w skład powołanego przez Generalność sądu apelacyjnego, który miał rozpocząć pracę w Lublinie 20 X, jednak z braku odpowiednich regulacji prawnych przesunięto termin na 15 XI. Ponieważ prace nad ordynacją sądowniczą przeciągały się, na początku r. 1793 sędziowie wyjechali do swoich gospodarstw. Wezwania do ponownego zebrania się pozostawały bez odzewu i 11 V t.r. Generalność była zmuszona wybrać nowy komplet sędziów.

Oprócz star. depułtyckiego dziedziczył S. dobra Łańcuchów z Wólką Łańcuchowską, Ostrówką i Ciechankami (pow. chełmski), przynoszącymi 18,4 tys. złp. (dane z r. 1789). Zamieszkał w Łańcuchowie i dla edukacji jedynego syna zatrudnił w l. 1793–8 pijara, ks. Onufrego Józefa Rutkowskiego. Wraz z żoną ufundował murowany barokowo-klasycystyczny z elementami neogotyckimi kościół, wybudowany w l. 1812–17 w miejsce drewnianego. S. zmarł 24 IX 1817 w Łańcuchowie, został pochowany w podziemiach tamtejszego kościoła.

Z poślubioną 20 XI 1774 Anną z Zakrzewskich (zm. 1830), córką Józefa, cześnika bydgoskiego, i Zuzanny z Jakackich, miał S. syna Michała (1780–1813), żonatego z Barbarą z Deszertów (1787–1855), 2.v. Franciszkową Suffczyńską, córką Józefa Deszerta (zob.), bratanicą Kacpra Cieciszowskiego (zob.). Drugi, półtoraroczny syn Kajetan zmarł w r. 1779.

Postać S-ego umieścił w opowieściach historyczno-gawędziarskich „Zawsze oni. Obrazy historyczne i obyczajowe z czasów Kościuszki i Legionów” (P. 1875) jego wnuk, Kajetan Suffczyński (zob.).

 

Archiwum Jana Steckiego (katalog rękopisów), Oprac. H. Ziółek, „Archiwa, Biblioteki i Muzea Kośc.” T. 57: 1988; Estreicher, XXX; Nowy Korbut, IV–VI; PSB (Dłuski Tomasz); Sęczys, Legitymacje Król. Pol.; Słown. Geogr. (Łańcuchów); – Dihm J., Trzeci maj, Kr. 1932 s. 17, 47; Katalog zabytków sztuki w Pol., VIII z. 8; Kermisz J., Lublin i Lubelskie w ostatnich latach Rzeczypospolitej (1788–1794), L. 1939; Rolnik D., Szlachta koronna wobec konfederacji targowickiej (maj 1792 – styczeń 1793), Kat. 2000 s. 78; Smoleński W., Ostatni rok Sejmu Wielkiego, Kr. 1897; Stroynowski A., Opozycja sejmowa w dobie rządów Rady Nieustającej, Ł. 2005 (S. mylony z bratem Antonim); [Suffczyński K.] Bodzantowicz, Opowiadania historyczne i pisma pomniejsze, Lw. 1875 s. 176, 238–9; Szczygielski W., Referendum trzeciomajowe, Ł. 1994; – Księgi Referendarii Koronnej z drugiej połowy XVIII wieku, W. 1957 II; Nekrologi „Kuriera Warszawskiego” 1821–1939, Oprac. A. Tyszka, W. 2001–7 I–III; Summariusz czynności konfederacji targowickiej […] od 14 V 1792, [b.m.r.w.] nr 255; Vol. leg., VII 266, VIII 243, 445, IX 207 213; – AGAD: Arch. Roskie, koresp. XXII/34, LXVI/102; AP w L.: Akta M. Kobylańskiego, notariusza w L., sygn. 10 k. 1073–6, mikrofilmy akt metrykalnych paraf. rzymskokatol. w Łańcuchowie, nr 1–501 k. 1, nr 1–506 k. 69 poz. 815; B. Czart.: rkp. 688, 736, 930, 3870 nr 39; B. KUL: Arch. Steckich, sygn. 529 k. 142–5; – Mater. Red. PSB: Informacje Macieja Suffczyńskiego z W. i Elżbiety Wierzbickiej z L.

Adam Danilczyk

 
 
 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.