Kisielewska z Krzymuskich Julia, pseud. J. Oksza (1874–1943), pedagog, publicystka, krytyk literacki. Była córką Stanisława Krzymuskiego, ziemianina, właściciela wsi Budzisław Kościelny we wschodniej części Kujaw, oraz Marii z Orzechowskich, autorki studiów krytycznoliterackich. W młodości przez kilka lat przebywała z matką i siostrami w Krakowie, gdzie ukończyła kursy Baranieckiego. W r. 1901 poślubiła w Paryżu dramatopisarza Jana Augusta Kisielewskiego. Po powrocie do kraju w r. 1903 zajmowała się w Warszawie i okolicy pracą pedagogiczną, wykładając historię w szkołach średnich dla dziewcząt (m. in. w l. 1908–12 w eksperymentalnej szkole w Klarysewie). Poza tym zamieszczała w czasopismach wiele artykułów z zakresu pedagogiki, krytyki literackiej, ruchu kobiecego. W l. 1907–18 była stałą współpracowniczką „Bluszczu”. W r. 1912 wydała w Warszawie pod pseud. J. Oksza wybór artykułów krytycznoliterackich (m. in. o Wyspiańskim, Sieroszewskim, postaciach kobiecych w literaturze polskiej) pt. Z literatury współczesnej. Brala udział w zjazdach kobiet polskich w Warszawie w 1907 i w Krakowie w 1914 r. Domagała się pełnego równouprawnienia kobiet w zakresie życia politycznego, pracy zawodowej, a przede wszystkim szkolnictwa; tej ostatniej sprawie poświęciła m. in. osobne publikacje Szkoły średnie żeńskie a szkoła powszechna (Płock 1918) i O potrzebie reformy szkoły średniej dla dziewcząt (W. ok. 1918). Opracowała zarys monograficzny działaczki ruchu kobiecego, pisarki i pedagoga Zofii z Konarskich Bukowieckiej (W. 1923). Była również autorką licznych podręczników szkolnych i wypisów z zakresu historii Polski, m. in. Historii Polski. Kurs średni (Wyd. 3., W. 1917) oraz wypisów W służbie ojczyzny, które w l. 1922–33 uzyskały 20 wydań.
W styczniu 1917 r. K. została dyrektorką II Gimnazjum Żeńskiego w Płocku, przekształconego następnie w Państwowe Seminarium Nauczycielskie Żeńskie i pełniła tę funkcję aż do przejścia na emeryturę 1 I 1938 r. W kwietniu 1936 r. został urządzony w Płocku jubileusz 35-lecia pracy literackiej i pedagogicznej K-iej. W r. 1938 przeniosła się do córki do Łodzi. Ukończyła tam obszerną monografię rodziny Czartoryskich, którą uważała za główne dzieło swego życia. Na jesieni 1939 r., chroniąc się przed grożącym ze strony gestapo aresztowaniem, przeniosła się wraz z córką do Warszawy (w Łodzi pozostały i uległy zniszczeniu podczas wojny zbiory K-iej, m. in. rękopis monografii Czartoryskich i archiwum jej męża). W Warszawie K. brała aktywny udział w pracy konspiracyjnej i tajnym nauczaniu. Zmarła w czerwcu 1943 r. w Michałowie w pow. grójeckim. Siostrami Julii były m. in. Maria Krzymuska, literatka pisująca pod pseud. Theresita, oraz Anna, żona muzykologa Henryka Opieńskiego.
Portret pędzla S. I. Witkiewicza z r. 1926, zniszczony podczas ostatniej wojny (reprod. „Wiad. Liter.” 1938 nr 30); – Askanas E., Dzieje Państwowego Seminarium Nauczycielskiego Żeńskiego im. Zofi Bukowieckiej w Płocku, „Notatki Płockie” 1966 nr 4; – K. J., Dokumenty, „Wiad. Liter.” 1930 nr 15; taż, Państwowe Seminarium Nauczycielskie Żeńskie, „Mazowsze Płockie i Kujawy” 1928 nr 11 (fot.); – „Życie Mazowsza” 1936 nr 4/5 (poświęcony m. in. jubileuszowi K-iej), (fot.); – Arch. PAN, Oddz. w P.: listy K-iej do Stanisława Helsztyńskiego; – Informacje wnuczki Ewy Wańkowiczowej.
Roman Taborski