Puszetowa (du Puget-Puszetowa) z Kwileckich Julia (1877–1951), działaczka społeczna i polityczna, malarka. Ur. 4 II w Oporowie koło Wronek w Poznańskiem, była córką Mieczysława Kwileckiego (zob.) i Marii z Mańkowskich.
Od r. 1888 Julia uczyła się w gimnazjum Sióstr Urszulanek w Krakowie. W r. 1893 przebywała też w Szkole Pracy Społecznej Zakładu Matki Bożej Dobrej Rady, czyli w Zakładzie Kuźnickim, prowadzonym przez Jadwigę Zamoyską. Wpływ Kuźnic był decydujący dla uformowania jej postaw społecznych. W l. 1895–9 studiowała w Krakowie malarstwo w prywatnej szkole Jana Stanisławskiego i Teodora Axentowicza oraz u Leona Wyczółkowskiego. Dn. 9 VIII 1902 wyszła w Ostrorogu za mąż za Ludwika Puszeta (zob.) i zamieszkała z nim w Krakowie. Jako wolna słuchaczka uczęszczała na wykłady filozofii starożytnej i historii na UJ. W r. 1905 wyjechała z mężem do Paryża, gdzie uczyła się malarstwa u L. Simona i J. Blanche’a. Wrócili oboje do Krakowa w r. 1907. W związku z chorobą płuc P. często przebywała w Zakopanem, a dłuższe okresy w Viareggio i Gardone. W sierpniu 1914 wyjechała z mężem do Oporowa, a stamtąd, zmuszona przez władze pruskie, do Drezna. Po roku wróciła do Krakowa. Tu pod przewodnictwem Ludwiki Gostomskiej powstał w maju 1916 przy parafii Wszystkich Świętych ogólnokrakowski komitet opieki nad dziećmi, podzielony na samodzielnie działające sekcje: chłopców i dziewcząt. W akcji tej P. była głównym organizatorem i opiekunem pierwszej z tych sekcji, czyli Klubu Chłopców Krakowskich, przekształconego następnie w «Klub Ulicznika». Jego zadaniem było umożliwienie pozostającym bez opieki chłopcom odrobienie zadań szkolnych i zorganizowanie im czasu wolnego (pogadanki, lektury, zabawy, chór, zajęcia praktyczne).
W Polsce niepodległej P. była członkiem i przewodniczącą Koła Krakowskiego Narodowej Organizacji Kobiet (NOK), kierowanej przez Irenę Puzyniankę. W związku z przygotowaniami do plebiscytu na Śląsku Cieszyńskim i Mazurach nawiązała z ramienia NOK kontakt z przedstawicielami przybyłych tam Komisji Międzysojuszniczych. Brała też udział w akcji plebiscytowej na Mazurach. Z inicjatywy kierowanego przez nią Koła Krakowskiego NOK powstał w r. 1921 komitet ratunkowy wszystkich organizacji kobiecych dla pomocy repatriantom z Rosji Radzieckiej. W wyborach do Sejmu RP w r. 1922 P. kandydowała w okręgu 41 (miasto Kraków) z listy nr 8 Chrześcijańskiego Związku Jedności Narodowej (blok wyborczy stronnictw i ugrupowań prawicy); mandatu nie otrzymała, ale została wybrana na zastępcę posła. Od r. 1924 do wybuchu wojny P. przebywała przeważnie w Wielkopolsce, od r. 1925 dzierżawiąc od bratanka rodzinne Oporowo. Z Oporowa jako kurator kierowała pracą patronatu nad więźniami Zakładu Karnego we Wronkach, obejmującą opiekę materialną, zdrowotną, prawną (na przykład, gdy rodzina wykorzystując nieobecność uwięzionego krzywdziła go przy podziałach) oraz kulturalną, m. in. organizowanie zajęć, biblioteki, prelekcji, spotkań autorskich, przedstawień amatorskich (np. „Wesela”), w których grali więźniowie, itp. Okupację niemiecką i okres powojenny spędziła w Krakowie.
Twórczość malarską i rysunkową P. uprawiała w l. 1895–1919, po czym na dłuższy czas ją przerwała, sporadycznie tylko szkicując. Przed wyjściem za mąż wystawiała tylko raz, w r. 1899 w Tow. Przyjaciół Sztuk Pięknych w Krakowie; później na wystawianiu jej nie zależało. Lecz właśnie prace tego okresu znamionuje interesujący poziom, duża wrażliwość kolorystyczna, przestrzenność wyrażona kolorem i plamą. Malowała przede wszystkim portrety i krajobrazy. Z zachowanych wczesnych prac wymienić trzeba zwłaszcza Autoportret, Portret mężczyzny (ok. 1904), Portret męża przy lampie (1906), Portret syna Antoniego (ok. 1910), Staw wśród drzew (ok. 1910) i Widok na Wawel. W r. 1932 P. miała w Poznaniu indywidualną wystawę rysunków główek dziecięcych. Do malowania powróciła w r. 1942; początkowo jej prace cechował pewien regres, spowodowany długą przerwą w twórczości. Pod koniec życia namalowała jeszcze kilka pięknych obrazów, jak Listopad (czyli widok na pracownię, 1947). Po r. 1945 sporo wystawiała w Krakowie (częściowo prace wcześniejsze) i w Poznaniu w Salonie Ogólnopolskim Malarstwa, Rzeźby i Grafiki w r. 1947 i w Muzeum Wielkopolskim w r. 1949 na wystawie poplenerowej «Łagów 1948».
Śmierć męża w Oświęcimiu (1942), samobójstwo młodszego syna, Antoniego (1947), długa choroba i śmierć córki, Marii Żółtowskiej (1951), poważnie zagrażająca życiu choroba syna Jacka (zob.) odbiły się głęboko na zdrowiu i siłach P-ej. Po przebyciu dwu zawałów zmarła 4 XII 1951 w Krakowie; pochowana została w grobowcu rodzinnym na cmentarzu Rakowickim. Była odznaczona (sierpień 1939) Złotym Krzyżem Zasługi.
Większość prac P-ej zginęła w czasie wojny w Oporowie, część zachowała się i jest w posiadaniu jej wnuka, Jana Pugeta.
Autoportret P-ej (pastel ok. 1900, własność Jana Pugeta); Portret P-ej z synem Jackiem pędzla O. Boznańskiej (olej. 1907, w: Muz. Narod. w Kr., reprod w: Blum H., Olga Boznańska, Kr. 1964); – Rzepeccy, Sejm i Senat 1922–7, s. 274; Swieykowski, Pam. Tow. Przyj. Sztuk Pięknych, (pod Kwilecka); Katalogi wystaw: II Ogólnopolski Salon Zimowy ZPAP, Kraków TPSP 1947, Ogólnopolski Salon Wiosenny ZPAP, Warszawa 1946, Wystawa Bieżąca Tow. Przyjaciół Sztuk Pięknych, Kraków VI–VII 1947, Wystawa poplenerowa „Łagów 1949”, Muz. Wielkopolskie, Poznań 1949, Wystawa ZPAP Okręgu Krakowskiego, Kraków I–II 1948; – Blumówna H., Poznański Salon Plastyki, „Tyg. Powsz.” 1947 nr 29; taż, Rewia malarstwa polskiego, tamże 1947 nr 7; Dziesięć wieków Poznania; Rostworowski E. M., Popioły i korzenie, Kr. 1985 (fot.); Winkler K., Wielka manifestacja krakowskiej sztuki, „Dzien. Liter.”, dod. do „Dzien. Pol.” 1948 nr z 17 III; – „Goniec Krak.” 1921 nr 114 s. 5 (o «Klubie Uliczników»); „Sztuki Piękne” 1932 nr 5 s. 131; – B. Kórn.: Pamiętniki Marii z Kwileckich Żółtowskiej; – Arch. Rodziny Pugetów: Koresp. Ludwika Pugeta, Julii Puszetowej – obejmująca łącznie blisko 10 000 listów, w tym ponad 2 000 listów wymienionych pomiędzy małżonkami, Notatki z działalności w Kołach Kuźniczanek, Koresp. i ocalała fragmentaryczna dokumentacja działalności w Klubie Chłopców i Klubie Uliczników, Koresp. urzędowa P-ej jako przewodniczącej krakowskiego koła NOK, Nieliczne zachowane notatki z działalności patronatu nad więźniami we Wronkach (odnośna koresp. zginęła niemal w całości w Oporowie), Akty ur., ślubu i śmierci, Wypełniony przez P-ą kwestionariusz członka ZPAP.
Na podstawie życiorysu i dokumentacji dostarczonych przez wnuka, Jana Pugeta, oprac.
Red.