Rohatyniec (Kozmicz Rohatyniec) Jurij (zm. 1609), mieszczanin lwowski, członek i działacz stauropigialnego bractwa lwowskiego.

Ok. r. 1580 R. zamieszkał we Lwowie. Pracował jako rzemieślnik-siodlarz. Wraz z bratem Iwanem należał R. do założycieli bractwa stauropigialnego we Lwowie. W r. 1586 był jednym z najaktywniejszych członków bractwa i mocno zaangażował się w spór z lwowskim bpem prawosławnym Gedeonem Bałabanem, który nie chciał uznać nadanego bractwu 1 I 1586 przez patriarchę antiocheńskiego Joachima przywileju, wyjmującego je spod władzy biskupa. Dn. 30 IV 1586 Bałaban ekskomunikował R-a i jego brata, 22 VIII 1588 wezwał ich obu przed sąd patriarchy konstantynopolskiego Jeremiasza. Ten jednakże 26 VIII 1589 zdjął ekskomunikę z Rohatyńców. Ostatecznie przy pośrednictwie ks. Konstantego Ostrogskiego doszło do zawarcia na okres roku (od 1 XII 1596) ugody między bractwem lwowskim i Bałabanem, m. in. na skutek dążności do wspólnego przeciwstawienia się Cerkwi prawosławnej Kościołowi unickiemu (grekokatolickiemu). Na początku 1593 r. R. przebywał wraz ze Stefanem Zyzanim w Wilnie, zaproszony przez tamtejsze bractwo stauropigialne. Na soborze brzeskim 1596 r. wystąpił przeciwko unii jako jeden z przedstawicieli bractwa lwowskiego; podpisał posłanie bractwa z 26 VIII 1596 przeciwko unii w imieniu starszych braci. T. r. udał się do Ostroga, skąd 9 XII t. r. przekazał bractwu lwowskiemu rady K. Ostrogskiego dotyczące walki z unią.

W ostatnim dziesięcioleciu XVI w. R. i inni członkowie bractwa popadli w konflikt z lwowskim patrycjatem, domagając się uczestnictwa w radzie miejskiej i cechach, swobody w działalności szkoły brackiej i typografii oraz powstrzymania prześladowań ze strony wyznawców rzymskokatolickich. Po unii brzeskiej R., wraz z Ostrogskim, wezwał wszystkich prawosławnych do spisywania krzywd doznawanych ze strony katolików i przedstawiania ich władzom miejskim oraz na sejmikach. Rezultatem była m. in. skarga prawosławnych ze Lwowa skierowana na sejm 1597 r. W r. 1599 R. zawiadamiał bractwo wileńskie i Zyzaniego o przeszkodach jakie są czynione w nauczaniu dzieci w szkole bractwa. W r. 1600 bractwo wysłało R-a do króla do Warszawy «w sprawach całego narodu ruskiego», w r. 1603 do Krakowa. O roli R-a wśród mieszczan lwowskich może świadczyć opinia Hipacego Pocieja, że lwowianie wybrali go na patriarchę i doktora. Metropolita suczawski J. Simołas zarzucał bractwu, że uważają R-a za metropolitę, a jego brata za swego biskupa. R. był autorem wielu listów, współautorem statutu szkoły przy bractwie, prawdopodobnie autorem napisanej w języku ruskim Przestrogi (Peresteroha; wg opinii I. Franko i innych), w której dopatrywał się przyczyn odchodzenia Rusinów od prawosławia w upadku kultury ruskiej i podkreślał potrzebę rozwijania szkół. R. był współwłaścicielem kamienicy we Lwowie. Zmarł ok. r. 1609.

Był żonaty, lecz o jego rodzinie brak informacji. Wiadomo tylko, że miał zięcia Wasila.

Ukraïnśki piśmenniki. Biobibliografičnij slovnik, Kiïv 1960 I 509–10; Charlampovič K., Zapadnorusskje pravoslavnyje školy XVI i načala XVII vieka, Kazań 1898; Chodynicki K., Kościół prawosławny a Rzeczypospolita Polska. Zarys historyczny 1370–1632, W. 1934; Filaret [Gumilevskij D. G.], Obzor russkoj duchovnoj literatury 862–1863, S. Pet. 1884; Franko I., Z dziejów synodu brzeskiego 1596 r., „Kwart. Hist.” 1895 z. 1 s. 1–22; Isajevič J. D., Bratstva ta ïch rol’ v rozvitku ukraïns’koj kultury XVI–XVIII st., Kiïv 1966; Sribnij F., Studii nad organizacieju lvivskoj Stavropigii vid kinca XVI do pol. XVII st., „Zap. Nauk. Tov. im. Sevčenka” 1911 t. 106, s. 25–40; Voznjak M., Istorija ukraïns’koj literatury, t. 2, viki XVI–XVIII, L’vov 1921 (1970, Mouton. The Hague. Paris); – Akty Zap. Ross., IV; Arch. Jugo-Zap. Rossii, cz. 1, X, XI, XII; Monumenta Confraternitatis Stauropigianae Leopoliensis, Ed. V. Milkowič, Leopolis 1895; Peršodrukar Ivan Fedorov ta jego poslidovniki na Ukraïni (XVI – perša polovina XVII st.). Zbirnik dokumentiv, Kiev 1975.

Teresa Chynczewska-Hennel