Kürbisowa z Szuchmielskich Kazimiera Marianna (1892–1942), nauczycielka, działaczka społeczna i narodowa na Pomorzu i w Gdańsku. Ur. 28 IX w Świeciu, córka profesora gimnazjum męskiego w Świeciu Leona Szuchmielskiego i Julianny z Glabiszewskich. K. ukończyła liceum żeńskie w Chełmnie, a następnie wyższe liceum pedagogiczne we Wrocławiu i uzyskała w r. 1912 świadectwo dojrzałości, a w r. 1913 dyplom pedagogiczny. Jako nauczycielka pracowała K. w l. 1913–21 w liceum żeńskim (przekształconym od r. 1920 w gimnazjum) w Chełmnie, ucząc matematyki, przyrody, geografii oraz języków francuskiego i angielskiego. W r. 1918 wyszła za mąż za Eryka Kürbisa, ekonomistę i handlowca (zm. w r. 1945 jako więzień gestapo), przerywając na kilka lat pracę zawodową. W r. szk. 1925/6 uczyła w szkole wydziałowej w Chełmży, skąd po założeniu przez męża przedsiębiorstwa handlowego w Gdańsku, przeniosła się na stałe do Gdańska.
Powołana 23 V 1929 r. na stanowisko kontraktowej nauczycielki w dwuklasowej filii polskiej Prywatnej Szkoły Powszechnej Macierzy Szkolnej w Gdańsku, otworzonej 6 V t. r. w pokoszarowym budynku w robotniczej dzielnicy Gdańska, Nowym Porcie, pracowała tam do 13 X 1936 r. Na tym stanowisku, w bardzo trudnych warunkach materialnych, rozwinęła K. szczególnie żywą działalność pedagogiczną i społeczną. Wygłaszała też liczne prelekcje w stowarzyszeniu »Młodych Polek«, prowadziła kursy języka polskiego dla dorosłych, brała czynny udział w pracach wielu polskich stowarzyszeń i organizacji. W listopadzie 1934 r. otrzymała Srebrny Krzyż Zasługi. W marcu 1938 r. została mianowana etatową nauczycielką Państwowego Gimnazjum Żeńskiego w Tczewie. Równocześnie udzielono jej urlopu dla pełnienia obowiązków nauczycielskich w nowo utworzonej polskiej Szkole Średniej Macierzy Szkolnej w Gdańsku. Na tym stanowisku pozostała do chwili wybuchu drugiej wojny światowej. Dn. 19 IV 1940 r. K. została w Gdańsku aresztowana i wywieziona do obozu koncentracyjnego w Ravensbrück (nr obozowy 3293). W obozie prowadziła tajne nauczanie. Zmarła 18 XI 1942 r. po operacji woreczka żółciowego. Urnę z prochami sprowadziły córki, umieszczając ją czasowo na cmentarzu w Jeleniej Górze, a po wojnie w Poznaniu na cmentarzu Junikowskim.
K. pozostawiła trzy córki: Marię Barbarę (ur. 1920), farmaceutkę, Brygidę (ur. 1921), historyczkę, Krystynę (ur. 1923), od r. 1951 żonę Mieczysława Plucińskiego.
Fot. w posiadaniu rodziny oraz w zbiorach B. Gdań. PAN; – Ravensbrück. Materiały do listy zamordowanych i zmarłych w kobiecym obozie koncentracyjnym Ravensbrück, W. 1966 s. 17; – Adressbuch für Danzig 1925, s. 213; K. K., Filia szkoły w Nowym Porcie, w: Jednodniówka wydana z okazji dziesięciolecia istnienia Szkoły Powszechnej… Macierzy Szkolnej w Gdańsku 1927–1937, Gdańsk (1937), s. 40; Kiedrzyńska W., Ravensbrück kobiecy obóz koncentracyjny, W. 1965; Macierz Szkolna w Gdańsku, Sprawozdanie za rok 1929, s. 17; – Materiały biograficzne w zbiorach B. Gdań. PAN i w posiadaniu rodziny; – Informacje córek.
Marian Pelczar