Koszutski Kazimierz (1836–1903), powstaniec 1863 r., rolnik i ekonomista. Ojcem jego był Franciszek, były właściciel majątku ryczywolskiego i radca ziemstwa kredytowego (zm. 1861), matką – Michalina Mlicka (1814–1872), córka pułkownika wojsk polskich. Szkoły ukończył w Trzemesznie, następnie studiował nauki przyrodnicze na uniwersytecie berlińskim. W r. 1863 wziął udział w powstaniu w Królestwie w partii E. Taczanowskiego, w której w stopniu kapitana dowodził kompanią (P. Zakrzewski w swym „Pamiętniku wielkopolskiego powstania z 1863 r.” wymienia K-ego jako członka sztabu Taczanowskiego, myli go chyba z Wacławem Koszutskim adiutantem generała. Zob. Żychliński T., „Wspomnienia z r. 1863,” P. 1888 s. 55). Po klęsce pod Ignacewem (8 V) K. wrócił do W. Ks. Pozn., lecz został aresztowany przez władze pruskie i osadzony w forcie winiarskim (18 V). Zwolniony, próbował osiedlić się w Królestwie, ale został stamtąd wysiedlony i zamieszkał w Poznaniu. Odtąd jego zainteresowania zwróciły się przede wszystkim ku rolnictwu, przy czym najważniejszym polem działalności K-ego było Centralne Tow. Gospodarcze (CTG). W r. 1868 został sekretarzem zarządu (19 XI) i redaktorem (17 XII) organu towarzystwa „Ziemianin”, funkcję tę (początkowo wspólnie z J. Auem) piastował ponad 30 lat, aż do śmierci. Pod jego kierownictwem „Ziemianin”, główny organ fachowy ziemiaństwa poznańskiego, stanął na niezłym poziomie. Z ramienia CTG wykonywał K. także różne inne funkcje, był sekretarzem filialnego towarzystwa poznańsko-szamotulskiego, w maju 1883 r. nawiązał kontakty z delegacją krakowskiego Centralnego Tow. Rolniczego, w r. 1887 był delegatem na wystawę w Krakowie, w r. 1886 pertraktował z M. Jackowskim, gdy ten chciał się zrzec stanowiska patrona kółek rolniczych. Brał też udział w pracach Tow. Przyjaciół Nauk (w l. 1889–91 pełnił utworzoną czasowo funkcję skarbnika na wydziale rolnym), a wygłaszane tam odczyty świadczą, że interesował się przede wszystkim cukrownictwem (np. w r. 1885 przedstawił na zebraniach rozprawy: O wpływie elektryczności na wytwarzanie cukru, O nowym ulepszonym sposobie przechowywania cukru, O nowym a szczególnym wypadku wspólnego życia dwóch roślin). W październiku 1880 r. znalazł się w gronie założycieli Tow. Czytelń Ludowych. Zmarł w Poznaniu 28 (wg Źychlińskiego 26) IX 1903 r. Ożeniony najpierw ze swoją cioteczną siostrą, Wincentyną Bnińską (zm. 1882), miał syna Jana (zm. 1893). Po raz drugi ożenił się 1 VIII 1893 r. z Otolią Karpińską, córką adwokata ze Śremu.
Wojtkowski A., Bibliografia historii Wielkopolski, P. 1938 I; Boniecki; Żychliński, XVI 92, XXVI 125–6; – Jakóbczyk W., Patron Jackowski, P. 1938 s. 49, 56, 157, 188; tenże, Studia nad dziejami Wielkopolski w XIX w., P. 1959 II 58; Karwowski S., Historia W. Księstwa Poznańskiego, P. 1919–31 II–III; Księga jubileuszowa C. T. G., P. 1911 s. 15, 61, 235 (fot), 238; Starzewski J., Gen. E. Taczanowski, P. 1936; Wojtkowski A., Historia Tow. Przyjaciół Nauk w Poznaniu, P. 1928 s. 198, 379, 382; Wybitni Wielkopolanie XIX wieku, P. 1959 s. 296; Zakrzewski P., Pamiętnik wielkopolskiego powstania z 1863 r., P. 1934 s. 14, 38; – Okoniewski S., Wspomnienia powstańca z r. 1863, P. 1913 s. 12; Spisy Wielkopolan uczestników powstania styczniowego, Wyd. W. Truszkowski-Fidler, „Przegl. Hist.” T. 34: 1937 s. 689; – „Dzien. Pozn.” 1903 nr z 30 IX; „Kur. Pozn.” 1903 nr z 30 IX i 1 X; „Kur. Warsz.” 1903 nr z 30 IX; „Praca” 1903 nr 41; „Roczniki Tow. Przyj. Nauk Pozn.” T. 30: 1904 s. 216.
Adam Galos