INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu
 Kazimierz Paweł Średniawa      Kazimierz Średniawa, wizerunek na podstawie fotografii (TŚ).

Kazimierz Paweł Średniawa  

 
 
Biogram został opublikowany w LI tomie Polskiego Słownika Biograficznego w latach 2016-2017.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Średniawa Kazimierz Paweł (1889—1968), działacz ludowy, poseł na Sejm Rzeczypospolitej Polskiej.

Ur. 18 I w Ostruszy (pow. grybowski), był synem Stanisława, nauczyciela w Ciężkowicach (pow. grybowski), i Pauliny z domu Mruk.

W r. 1908 zdał Ś. maturę w I Gimnazjum w Nowym Sączu. Następnie studiował w Szkole Politechnicznej we Lwowie, gdzie otrzymał stopień inżyniera. W okresie pierwszej wojny światowej walczył w armii austro-węgierskiej. W tym okresie ożenił się z Heleną Okoń, siostrą ks. Eugeniusza Okonia (zob.). Po r. 1918 zamieszkał w Opocznie i kierował tam Biurem Odbudowy, potem pracował jako urzędnik w Opatowie. Włączył się w działalność kierowanego przez Okonia Chłopskiego Stronnictwa Radykalnego (ChSR) i w r. 1922 prowadził kampanię wyborczą ChSR w woj. lubelskim do Sejmu. Kandydując z listy ChSR w okręgu nr 27 (Zamość—Biłgoraj—Tomaszów), zdobył mandat, po czym wraz z Okoniem, Janem Dziduchem i Janem Kudelskim wszedł do klubu parlamentarnego tego Stronnictwa. Razem z Kudelskim powołał 8 III 1924 Zrzeszenie Spółdzielcze «Jedność Chłopska» i działał w nim do końca jego istnienia w r. 1926. Dn. 7 IX 1924 wszedł do Rady Naczelnej ChSR, a 19 IV 1925 został prezesem komisji rewizyjnej tej partii; ponadto t.r. pełnił funkcję zastępcy kierownika organizacyjnego Stronnictwa. W Sejmie nie był aktywny, ale z pozostałymi posłami swego klubu złożył interpelacje: w sprawie odwleczenia odszkodowania za grunty wywłaszczone pod linię kolejową Lublin—Rozwadów, aresztowania chłopów we wsi Dąbrowa (pow. janowski) oraz inwigilacji przez policję Ludwika Wątróbskiego, redaktora organu ChSR, warszawskiego tygodnika „Chłopska Sprawa”. Samodzielnie interpelował w sprawie opóźnień w nabyciu uprawnień emerytalnych nauczycieli w woj. białostockim. Od kwietnia do czerwca 1925 organizował w różnych miejscowościach woj. lubelskiego wiece chłopskie w sprawie wykonania praw serwitutowych. W debacie nad reformą rolną postulował z innymi posłami ChSR wywłaszczenie majątków ziemskich bez odszkodowania i 20 VII t.r. głosował przeciw ustawie o reformie rolnej. Gdy w lutym 1926 klub parlamentarny ChSR opuścili Dziduch i Kudelski, pozostał w Stronnictwie. Razem z Okoniem poparł zamach stanu Józefa Piłsudskiego w maju t.r.

Po rozwiązaniu Sejmu 28 XI 1927 zakończył Ś. działalność polityczną. Podjął następnie pracę w Urzędzie Wojewódzkim w Warszawie. W r. 1929 wybudował z Okoniem w Zakopanem drewnianą willę «Orion» w stylu regionalnym (obecnie ul. Antałówka na Wierch 13). Uprawiał taternictwo i narciarstwo torowe. W okresie okupacji niemieckiej pracował na Lubelszczyźnie, gdzie w pobliżu wsi Lipa (pow. janowski) nadzorował budowę leśnej kolejki wąskotorowej. Po wojnie mieszkał kolejno w Warszawie, Zakopanem oraz Wrocławiu, gdzie pracował w Urzędzie Wojewódzkim. Zmarł 9 X 1968 w Warszawie, został pochowany na cmentarzu Powązkowskim (kw. 138a rząd 2 miejsce 29).

W małżeństwie z Heleną Okoń miał Ś. córkę Helenę (1917—2002), historyka sztuki, prawnika, kustosza Muz. Tatrzańskiego w Zakopanem, oraz syna Zbigniewa (1923—2006), pracownika Aeroklubu PRL i Centralnego Zarządu Lotnictwa Cywilnego. Bratankiem Ś-y był Bronisław Średniawa (1917—2014), fizyk, profesor UJ.

 

Enc. tatrzańska (1995) (dot. córki, Heleny); Kto był kim w Drugiej RP?; — Bełcikowska A., Stronnictwa i związki polityczne w Polsce, W. 1925 s. 280, 295; Borkowski J., Ludowcy w II Rzeczypospolitej, W. 1987; Borkowski J. i in., Zarys historii polskiego ruchu ludowego, W. 1970 II; Lato S., Ruch ludowy wobec sanacji, Rzeszów 1985; Walczak E., Chłopskie Stronnictwo Radykalne 1919—1928, W. 2001; — Rzepeccy, Sejm i Senat 1922—7 (fot.); Spraw. stenogr. Sejmu 1922—39; Sprawozdanie Dyrekcji Gimnazjum Wyższego w Nowym Sączu za rok szkolny 1907, Nowy Sącz 1907; — „Piast” R. 14: 1926 nr 7; „Przyjaciel Ludu” R. 38: 1926 nr 6; „Roczn. Podhalański” T. 9: 2003 s. 291—300 (dot. córki, Heleny); — Arch. Narod. w Kr., Oddz. w Nowym Sączu: I Państw. Gimn. i Liceum w Nowym Sączu, sygn. 23 (Katalog główny kl. VIII); Parafia rzymskokatol. p. wezw. Pana Jezusa Miłosiernego i Andrzeja Apostoła w Ciężkowicach: Księga urodzeń; — Informacje Krzysztofa Okonia z Kr. i Marka Średniawy z W.

 

Józef Hampel i Łukasz Połomski

 
 

Chmura tagów

 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.