Szczęsny Kazimierz (1912–1984), komandor porucznik Marynarki Wojennej, kapitan żeglugi wielkiej.
Ur. 3 IV w Warszawie, był synem Stanisława i Anny.
S. uczył się i zdał maturę w r. 1931 w Państw. Gimnazjum im. Władysława IV w Warszawie. Od r. 1931 był słuchaczem Szkoły Podchorążych Marynarki Wojennej (MW) w Toruniu; po jej ukończeniu w r. 1934 z dwunastą lokatą został promowany 15 VIII t.r. na stopień podporucznika marynarki w korpusie morskim. Po odbyciu od 15 IX do 31 XII kursu aplikacyjnego dla podporuczników MW służył kolejno jako dowódca plutonu w Kadrze Floty w Gdyni (7 I – 29 III 1935), oficer wachtowy na transportowcu MW «Wilia» (1 IV – 25 X 1935), dowódca plutonu rekruckiego w Kadrze Flotylli Rzecznej MW (1 XII 1935 – 31 I 1936) oraz oficer wachtowy na torpedowcu «Mazur» (3 II – 1 VIII 1936). Od 20 VIII 1936 do 27 VII 1937 uczestniczył w podróży szkolnej dookoła świata na francuskim krążowniku szkolnym «Jeanne d’Arc» w ramach École d’Application des Enseignes de Vaisseau. Po powrocie do kraju był w okresie 3 IX 1937 – 22 II 1938 oficerem wachtowym i kierownikiem kursu sterników na kanonierce «Komendant Piłsudski». Od 23 II 1938 był słuchaczem III Kursu Oficerskiego Obserwatorów Lotnictwa Morskiego w Pucku, a po jego ukończeniu służył od 3 X 1938 w tamtejszym Morskim Dywizjonie Lotn. jako oficer 2. eskadry liniowej. W tym okresie został awansowany do stopnia porucznika (ze starszeństwem z 19 III 1938).
Po wybuchu drugiej wojny światowej ewakuował się S. wraz z eskadrą na Półwysep Helski i od 3 IX 1939 uczestniczył w jego obronie jako dowódca odcinka przeciwdesantowego w Juracie. Za zgodą dowódcy Obrony Wybrzeża kontradmirała Józefa Unruga podjął nocą z 1 na 2 X t.r. wraz z grupą oficerów próbę ucieczki na kutrze rybackim «Hel-117». Ujęty przez Niemców, przebywał od 2 X w niewoli w Oflagu XVIII A Lienz. Zbiegł 30 V 1940 wraz z kpt. marynarki Józefem Wierzchowskim i ppor. marynarki Ludwikiem Zaborskim, ale wszyscy zostali po dwóch dniach schwytani. S. osadzony w Oflagu II C Woldenberg, osłaniał tajny nasłuch radiowy prowadzony przez por. marynarki Kazimierza Wnorowskiego oraz uczył się języków angielskiego i hiszpańskiego. Ewakuowany 24 I 1945 z obozu w kolumnie jenieckiej, został oswobodzony 30 I t.r. przez Armię Czerwoną.
S. przybył do Warszawy i 29 VII 1945 zweryfikowany w stopniu kapitana marynarki, został powołany do służby w MW. Jako dowódca kompanii morskich specjalistów pokładowych służył dziesięć miesięcy w Szkole Specjalistów Morskich w Gdyni Oksywiu, a następnie przez trzy miesiące był pomocnikiem szefa Oddz. III (Operacyjnego) w Sztabie Głównym MW. Równocześnie od kwietnia 1946 pracował w komisji do odbioru sprzętu okrętowego radzieckiego dla trałowców i ścigaczy. Od września 1946 do marca 1947 był dyrektorem nauk w Szkole Specjalistów Morskich w Gdyni, a potem przez dwa miesiące pełnił tę funkcję w tamtejszej Oficerskiej Szkole Marynarki Wojennej. W r. 1947 awansował do stopnia komandora podporucznika. Przeniesiony do Biura Hydrograficznego MW, był tam przez rok kierownikiem Sekcji Kartograficznej. Opublikował artykuł Nowoczesne mapy morskie („Przegl. Morski” 1948 nr 5) oraz wydał Skrypt wiedzy okrętowej dla rybaków (Gdynia 1949). W styczniu 1950 został dyrektorem nauk, a we wrześniu t.r. szefem Wydz. Pokładowego w Oficerskiej Szkole MW. Od lutego do grudnia 1951 był zastępcą szefa Wydz. Hydrografii Sztabu Głównego MW. Awansował w r. 1951 do stopnia komandora porucznika i 15 XII t.r. został przeniesiony do rezerwy.
Od końca r. 1951 pracował S. w Gdańskim Urzędzie Morskim jako inspektor portów i równocześnie, do r. 1957, wykładał na kursach dokształcających dla oficerów dalekomorskiej floty rybackiej. W r. 1953 objął kierownictwo Wydz. Nawigacyjnego Szkoły Rybołówstwa Morskiego w Gdyni. W l. 1956–7 był pierwszym oficerem i kierownikiem praktyk szkolnego trawlera «Jan Turlejski». Ogłosił pracę Podstawowe wiadomości z nautyki. Poradnik rybaka morskiego (W. 1955). Od 4 IX 1957 do 19 III 1959 pływał jako kapitan albo pierwszy oficer na niewielkim chłodniowcu «Stella Nova» przedsiębiorstwa Bartosiak Shipping Company Limited pod banderą brytyjską. W gdyńskim przedsiębiorstwie Polskie Linie Oceaniczne był w okresie 12 VIII 1959 – 9 III 1960 i od 12 IV 1960 do 3 II 1961 kapitanem zbiornikowca «Zawrat». Dn. 6 V 1959 otrzymał dyplom kapitana żeglugi wielkiej. Był kapitanem chłodniowca «Piast» (6 IV 1961 – 14 VII 1962) i drobnicowca «Brodnica» (28 VII – 13 X 1962). Dn. 1 I 1962 został ławnikiem Kolegium ds. Wykroczeń przy Izbie Morskiej w Gdyni. Zwolniony w r. 1963 z Polskich Linii Oceanicznych, pracował w gdańskim przedsiębiorstwie «Portservice» jako kapitan zbiornikowców portowych «Regle» (1963–5) i «Rysy» (1967–8). W l. 1968–70 ponownie pływał jako pierwszy oficer lub kapitan na chłodniowcu «Stella Nova», a w l. 1970–1 jako kapitan statku «Schirley B.» przedsiębiorstwa Aquarius Navigation Incorporation (pod banderą panamską). W r. 1971 przeszedł na rentę. Od 1 VII 1972 był ponownie ławnikiem przy Izbie Morskiej w Gdyni, a w l. 1973–5 pływał jako kapitan na statku «Ocean Intrepid» z Viatlantic Tanker Corporation w Singapurze. Dn. 30 V 1976 przeszedł na emeryturę.
S. był współtwórcą powstałego w r. 1978 Panteonu Pamięci Okrętów Marynarki Wojennej przy kościele p. wezw. św. Michała Archanioła w Gdyni Oksywiu. Jego Wspomnienie sprzed 45 lat. Zagłada Morskiego Dywizjonu Lotniczego opublikował w „Morzu” (1984 nr 9) Aleksander Gosk. S. zmarł 21 XI 1984 w Gdyni, został pochowany 27 XI na cmentarzu komunalnym w Gdyni Witominie. Był odznaczony m.in. Srebrnym (1951) i Złotym (1955) Krzyżami Zasługi, brązowym medalem Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny (1951) oraz medalami: Zwycięstwa i Wolności (1946), Za Udział w Wojnie Obronnej 1939 (1982), X-lecia Polski Ludowej (1955) i Za Zasługi dla Marynarki Wojennej PRL (1976).
S. był żonaty z Haliną Martą z Tomaszewskich (1913–2005).
Po śmierci S-ego, żona ufundowała nagrodę jego imienia za pracę literacką o tematyce morskiej; przyznaje ją Polski Pen Club.
Kadry morskie Rzeczypospolitej, T. 2, Polska Marynarka Wojenna, cz. 1, Korpus oficerów 1918–1947, Gd. 1996 s. 444; Rybka R., Stepan K., Awanse oficerskie w Wojsku Polskim 1935–1939, Kr. 2003; – Ciesielski C., Szkolnictwo Marynarki Wojennej w latach II Rzeczypospolitej, W. 1974; Pertek J., Mała flota wielka duchem, P. 1989; Radziszewski W., Marynarka Wojenna w latach 1945–1949, Gd. 1976; – Rybka R., Stepan K., Rocznik oficerski 1939, Kr. 2006; – Wspomnienie pośmiertne: „Nasze Sygnały” 1985 nr 155 s. 25–6 (J. Czerwiński); – Arch. Muz. MW w Gdyni: sygn. 140K (kolekcja Juliana Czerwińskiego, mater. biogr. oficerów marynarki), sygn. 261K (kolekcja S-ego); USC w Gdyni: Aktu zgonu S-ego; – Informacje z Referatu Ewidencji Ludności i Meldunków Urzędu M. Gdyni (dot. żony, Haliny).
Walter Pater