Szemioth Kazimierz, pseud. Lucjan Kaszem (1933–1985), poeta, malarz, grafik.
Ur. 7 IV w Warszawie, był synem Wacława (zm. 1942), wywodzącego się ze szlachty żmudzkiej h. Łabędź, prawnika, sędziego Sądu Najwyższego, i Anny z Doroszewskich (zob. Szemiothowa Anna). Miał młodszego brata Władysława (ur. 1935).
Dzieciństwo spędził S. w Grodzisku Maz., gdzie ukończył szkołę średnią. W r. 1952 rozpoczął studia na Wydz. Malarstwa Akad. Sztuk Plastycznych w Warszawie. Powołany do wojska, ale zwolniony ze względu na stan zdrowia, kształcił się w l. 1953–9 w rysunku i malarstwie w prywatnej szkole Emilii Wysockiej w Warszawie. Pod pseud. Lucjan Kaszem tłumaczył piosenki z języków: angielskiego, francuskiego i rosyjskiego, a od r. 1954 sam pisał teksty piosenek, do których muzykę komponowała jego żona Hanna Skalska, a wykonywała je najczęściej Natasza Zylska (Uciekam przed nocą, 1957, Klipsy, 1959, Jesienna rumba, Kukurydza, Ach, znów Fernando, Zamyślona piosenka, Sam by nie tańczył samby); był autorem przeboju Wakacje z deszczem, śpiewanego przez Ludmiłę Jakubczak. Współpracował z Polskim Radiem; prowadził program „5 minut o wierszowaniu” i występował w audycjach: „Parnasik”, „Muzyka i aktualności”, cyklu satyrycznym „Krasnoludki są na świecie” oraz teatrze radiowym «Małpa». Następne piosenki tworzył do muzyki m.in. Jerzego Abratowskiego, Henryka Kleinego, Marka Sarta, Adama Sławińskiego; były one wykonywane m.in. przez Jana Kobuszewskiego, Bernarda Ładysza, Barbarę Muszyńską, Jerzego Połomskiego, Sławę Przybylską, Renę Rolską, Zdzisławę Sośnicką, Adama Zwierza, a później także przez zespół «Andrzej i Eliza». Szczególnym uznaniem cieszyły się piosenki S-a z muzyką Janusza Kępskiego: Kiedy świece płoną (I nagroda na Giełdzie Giełd w r. 1969) oraz Jaskółka uwięziona, wykonana przez Stana Borysa (właśc. Stanisława Guzka) i uhonorowana «Bursztynowym Słowikiem» na XIII Międzynarodowym Festiwalu Piosenki w Sopocie (1973).
W r. 1973 został S. przyjęty do sekcji «J» (Sekcja Autorów Dzieł Plastycznych) Związku Autorów i Kompozytorów Scenicznych. Od początku l. sześćdziesiątych był czynny równocześnie jako poeta oraz malarz i grafik. Pisał fraszki, limeryki i sonety, często dając wyraz swej fascynacji góralszczyzną. Wspólnie ze Stanisławem Hadyną tworzył pieśni paschalne, m.in. Lamenty wielkopiątkowe, Ziarno, Kantata Wielkanocna, oraz kolędy i pastorałki, wykonywane przez Zespół Pieśni i Tańca «Śląsk»; współpracował również z wydawnictwami «Synkopa» oraz «Śpiewamy i tańczymy». Był autorem libretta do musicalu Karmazynowa dama z muzyką Kępskiego, wystawionego na początku l. siedemdziesiątych w Teatrze Muzycznym w Gdyni. Napisał słowa do oratorium Sine ira et studio z muzyką Artura Żalskiego. Opublikował w r. 1975 ofiarowany matce zbiór wierszy Ona żąda berła (W.). Z r. 1981 pochodzi jego poemat Słowo o życiu i śmierci matki naszej Anny, zadedykowany papieżowi Janowi Pawłowi II. Tomik poezji Pachniał wrzos złocisty złożony w l. osiemdziesiątych do druku w Krajowej Agencji Wydawniczej nie ukazał się z powodu likwidacji oficyny.
Tematy góralskie wykorzystywał S. również w twórczości plastycznej; często sięgał też po motyw konia. Malował najczęściej akwarele, ale posługiwał się też olejem, gwaszem, temperą i akrylem; rysował także piórkiem (również na porcelanie). Grafikę uprawiał w technice litograficznej; zajmował się także grafiką książkową. Jego prace zamieszczono w tomie wierszy Marii Simonajtis „Iskry: wiersze” (W. 1970); zilustrował też książkę „W pewnym mieście Fantaluzji” Adama Sznapera (Kr. 1973). Wierszowane listy do przyjaciół oraz znanych osób ilustrował akwarelami, a malowane na kopertach znaczki były honorowane przez pocztę. Swoje prace prezentował w Warszawie na Festiwalu Sztuk Pięknych w Zachęcie (1967), ogólnopolskiej wystawie malarstwa „Jeździec i koń” i Festiwalu Sztuk Plastycznych (obie 1968) oraz w r. 1971 w Wiedniu („Tematy judaistyczne w malarstwie polskim”) i Kielcach („Polska Sztuka Współczesna”). Indywidualny pokaz „Akwarele Szemiotha” odbył się w r. 1973 w Warszawie (eksponowany t.r. w Kopenhadze pt. „Polski malarz akwarelista, Kazimierz Szemioth”). Wystawiał także na ekspozycjach zbiorowych: w r. 1975 w Nowym Jorku (na pokazie „Miniatura akwarelowa” zdobył I nagrodę) i Lublinie („Polski pejzaż w malarstwie”) oraz w Warszawie na I Ogólnopolskiej Wystawie Rysunku (1978) i Ogólnopolskiej Wystawie Malarstwa (1980). Kolejne wystawy indywidualne S-a zorganizowano w r. 1980 w Bernie („Akwarela o tematyce polskiej”), w l. 1981 i 1984 w Paryżu oraz w r. 1985 w Brukseli („Kwiaty polskie”). Na wystawie „Tadeusz Brzozowski, uczniowie i przyjaciele” w r. 1981 w Warszawie otrzymał II nagrodę, a w r.n. nagrodzono go na ogólnopolskiej wystawie akwareli w Koszalinie. W r. 1983 pokazywał prace na wystawach „Krajobraz Polski” w Elblągu oraz „Tematy judaistyczne w ceramice” w Izraelu. Akwarele S-a reprodukowano jako serie kart pocztowych (Zima na Kielecczyźnie, 1981, Pani góralka, 1985), a w r. 1983 ukazał się autorski kalendarz S-a. Od r. 1965 był członkiem ZPAP. Zmarł 10 X 1985 w Warszawie, został pochowany na cmentarzu Wojskowym na Powązkach. Był odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski.
S. był dwukrotnie żonaty. Na początku l. pięćdziesiątych poślubił Hannę Skalską (1921–1964), kompozytorkę, m.in. twórczynię licznych piosenek, związaną początkowo z łódzkim, a następnie warszawskim środowiskiem muzycznym, redaktorkę działu muzycznego Polskiego Radia. Od r. 1980 był żonaty z Wandą Wojciechowicz, poetką i tłumaczką. Oba małżeństwa były bezdzietne.
Po śmierci S-a ukazała się płyta Narodziła się nam dobroć (1985), zawierająca jego kolędy i pastorałki do muzyki Hadyny, w wykonaniu Wiesława Ochmana, a w r. 1986 wydano reprodukcje jego akwarel w postaci karnetów. Prace S-a eksponowano w r. 1986 we Wrocławiu i w r.n. w Warszawie. Franciszek Kuduk zrealizował w r. 1986 film telewizyjny, poświęcony S-owi. W r. 2010 ukazała się publikacja „Kazimierz Szemioth malarz i poeta 1933–1985” (W.) wraz z płytą „Kiedy gaśnie twoje światło”, zadedykowaną „Przyjaciele Kazikowi – w 25. rocznicę śmierci autora «Jaskółki uwięzionej»”; tytułowy utwór z muzyką Andrzeja Rejmana do słów Moniki Oliszewskiej został poświęcony S-owi, pozostałe są jego tekstami z muzyką Rejmana. T.r. nagrano w Koszęcinie Pieśni wybrane na głos z fortepianem z muzyką Hadyny, w wykonaniu Zespołu Pieśni i Tańca «Śląsk». Akwarele S-a znajdują się w zbiorach prywatnych i pojawiają się w polskim handlu antykwarycznym; jego list do Hadyny z l. osiemdziesiątych XX w. przechowuje Izba Tradycji Zespołu Pieśni i Tańca «Śląsk».
Artyści plastycy okręgu warsz. ZPAP 1945–70; Wolański R., Leksykon polskiej muzyki rozrywkowej, W. 1995; – Internet: www.kurekmazurski. pl/?art=6824&nr=12_08, www.zespolslask.pl/archiwum; – Borch-Wiśniewski B., Nie mogę doczekać się świąt, „Stolica” 1987 nr 52; Gil-Kołakowska E., Trzeba śmiercią z żywymi się dzielić, „Argumenty” 1985 nr 49 s. 13; Hadyna S., Baca z najwyższego piętra, „Kultura” 1985 nr 3; tenże, Przez okna czasu, Kr. 1993 s. 36; Jordanowski S., Kazimierz Szemioth malarz i poeta, „Przegl. Pol.” 1982 nr z 30 IX – 6 X; tenże, Kazimierz Szemioth (1932–1985) – malarz i poeta, tamże 1985 nr z 31 X s. 13; Michalski D., Piosenka przypomni ci czyli historia polskiej muzyki rozrywkowej (lata 1945–1958), W. 2010 s. 606–7; – Nekrologi i wspomnienia pośmiertne: „Dzien. Pol.” 1985 nr 239, „Echo Krakowa” 1985 nr 200, „Magazyn Tyg.” 1985 nr z 19 VII, „Przekrój” 1988 nr 2261 s. 12, „Tyg. Powsz.” 1985 nr 45, „Życie Liter.” 1985 nr 51/52 s. 11.
Zofia Lewicka-Depta