Rogaczewski Konrad Ludwik (1897–1981), działacz młodzieżowy, major WP. Ur. 7 VIII w Dąbrówce w pow. sztumskim, był synem Jana Michała i Anny z Hoffmannów, młodszym bratem Wojciecha (zob.).
Od r. 1909 R. uczył się w gimnazjum w Brodnicy, gdzie w l. 1914–16 należał do tajnego Tow. Tomasza Zana (TTZ). W l. 1915–16 był jego prezesem oraz komendantem tajnego skautingu. W czerwcu 1916 prowadził pieszą wycieczkę skautów brodnickich do Grunwaldu. Z czasów pracy w TTZ napisał Wspomnienia o filomatach brodnickich (w zbiorach Tow. Nauk. w Tor.), które w skrócie zostało opublikowane w księdze pamiątkowej „Filomaci pomorscy” (oprac. J. Szews, Gd. 1975). Od listopada 1916 do września 1918 służył w wojsku niemieckim. W r. 1917 przechodząc szkolenie w kompanii sanitarnej w Chełmnie, pomagał w pracy tamtejszego TTZ. Maturę zdał w Brodnicy w r. 1919. W styczniu 1920 wstąpił do sformowanego z ochotników z Pomorza 64 grudziądzkiego p. piechoty. Uczestniczył w wojnie polsko-radzieckiej. Udział w kampanii 1920 r. był podstawą do opracowania przez R-ego Zarysu historii wojennej 64-go grudziądzkiego pułku piechoty (W. 1929). Po ukończeniu Centralnej Szkoły Karabinów Maszynowych w Chełmnie R. został w r. 1921 oficerem zawodowym. Do r. 1936 pełnił służbę w 64 p. piechoty w Grudziądzu, a następnie pracował jako wykładowca w Centrum Wyszkolenia Piechoty w Rembertowie koło Warszawy. Uczył też języka polskiego na wieczorowych kursach w garnizonie grudziądzkim. Należał do Związku Filomatów Pomorskich skupiającego byłych członków tajnych organizacji młodzieżowych z okresu zaboru. Awansowany do stopnia majora (w marcu 1935), brał udział w kampanii wrześniowej 1939 r. w sztabie armii «Pomorze». Internowany w oficerskim obozie jenieckim II B Arnswalde (Choszczno) w latach 1940–2, zainicjował i prowadził tajne kursy doskonalenia wojskowego dla młodszych oficerów, m. in. Kursy Dowódców Kompanii Karabinów Maszynowych i wykłady z taktyki armii niemieckiej. Przeniesiony do obozu II D Gross-Born (Borne), był szefem sztabu (szef oddz. I) konspiracyjnego komendanta obozu płk. Witolda Morawskiego (maj 1942 – październik 1944). Był także prezesem tajnego Funduszu Samopomocy (1941–5) przeznaczonego dla poszkodowanych oficerów i ich rodzin, w kraju, w obozach koncentracyjnych oraz na opłacanie obrońców oficerów polskich przed sądami niemieckimi. Po powrocie z niewoli R. mieszkał nadal w Rembertowie. Pracował w administracji państwowej i w spółdzielczości. Od r. 1963 był na emeryturze. R. ogłosił artykuł o ziemi malborskiej w „Osadniku” (1947 nr 11, 15), a jako były uczestnik działalności konspiracyjnej w obozie jenieckim, redagował i uzupełnił książkę Marka Sadzewicza pt. „Oflag II D Gross-Born” (W. 1977). Zmarł 19 I 1981 w Warszawie. Pochowany został na cmentarzu parafialnym w Rembertowie. Był odznaczony m. in. Krzyżem Armii Krajowej.
W małżeństwie z Salomeą z Liszewskich miał R. syna Jerzego, fizyka, i córkę Marię, zamężną Wąsowską, tłumaczkę języka angielskiego w Ambasadzie USA.
Fot. w: Sadzewicz M., Oflag II D Gross-Born, W. 1977 (między s. 64 a 65); – Oracki, Słown. Warmii XIX i XX w.; Lista Starszeństwa oficerów zawodowych, W. 1922; Markwicz A., Spis b. Filomatów i Filaretów Gimnazjum Brodnickiego, Brodnica 1923; Rocznik oficerski, W. 1923, 1924, 1928, 1932; Spis b. filomatów i filaretów gimnazjów pomorskich…, Tor. (1921) s. 8; Spis członków Związku Filomatów Pomorskich, T. Z., Chełmno 1936 poz. 40; – Bagiński H., U podstaw organizacji Wojska Polskiego 1908–1914, W. 1935; Bilski S., Zarys historii Gimnazjum i Liceum Ogólnokształcącego w Brodnicy 1873–1973, Brodnica 1973 s. 38, 103, 114, 121; – „WTK” 1981. nr 13 s. 7 (fot.); – Arch. Liceum Ogólnokształcącego w Brodnicy: Rejestr uczniów 1873–1966, poz. 1757; – Informacje syna, Jerzego Rogaczewskiego z W.
Jerzy Szews