INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu
 Konstanty Siemaszko     

Konstanty Siemaszko  

 
 
Biogram został opublikowany w latach 1995-1996 w XXXVI tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Siemaszko Konstanty (1885–1959), inżynier mechanik, komandor marynarki wojennej. Ur. 25 II w miejscowości Niżne Łomowe, w gub. penzeńskiej (w polskiej dokumentacji archiwalnej i publikacjach występuje również data ur. 2 II oraz 15 II). Wywodził się z rodziny szlacheckiej, był jednym z siedmiorga dzieci Kamila, leśniczego, i Marii z Sikorskich.

S. ukończył siedmioklasową szkołę realną w Penzie. W r. szk. 1903 rozpoczął naukę w Szkole Technicznej H. Wawelberga i S. Rotwanda w Warszawie. Za udział w strajku szkolnym relegowano go z «wilczym biletem». Wyjechał wówczas na Syberię w poszukiwaniu pracy i możliwości dalszej nauki. Po kilku latach wstąpił na wydz. mechaniczny Wyższej Szkoły Technicznej w Moskwie, który ukończył w r. 1914 z dyplomem inżyniera mechanika. Powołany do jednorocznej obowiązkowej służby wojskowej w rosyjskiej marynarce wojennej, odbył w l. 1914–15 studia podyplomowe w Morskiej Szkole Inżynieryjnej w Kronsztadzie i następnie praktykę morską we flocie kaspijskiej, na kanonierce «Ardagan». Dn. 28 IX 1915 mianowany został inżynierem-mechanikiem miczmanem, następnie brał udział w działaniach wojennych na pancerniku «Rostisław» na Morzu Czarnym (wrzesień 1915 – grudzień 1916), potem – do 1 V 1918 w dywizjonie ścigaczy. Po kilkumiesięcznej przerwie został zmobilizowany najpierw do wojska gen. P. Skoropadskiego i służył w dywizjonie torpedowców (1 IX 1918 – 14 II 1919), potem w armii gen. A. Denikina został odkomenderowany do rzecznej flotylli organizowanej na Dnieprze (marzec 1919).

Po przybyciu do Polski w końcu kwietnia 1919 S. przyjęty został 1 V w stopniu porucznika do powstającej marynarki wojennej. W l. 1919–22 był współorganizatorem służb technicznych portów wojennych Modlin, Pińsk i Toruń. W r. 1921 został zweryfikowany w stopniu komandora podporucznika. Następnie był kierownikiem Centralnych Warsztatów Marynarki Wojennej w Modlinie. W l. 1927–39 zajmował stanowisko szefa Służby Technicznej Portu Wojennego Gdynia. W r. 1930 awansował do stopnia komandora porucznika, a w r. 1935 komandora.

S. działał również na rzecz rozwoju polskiego przemysłu stoczniowego. Był członkiem pierwszego zarządu Stow. Techników Okrętowych Polskich, wchodził w skład komitetu redakcyjnego jego organu pt. „Wiadomości Stowarzyszenia Techników Okrętowych Polskich” oraz był członkiem specjalnej komisji rzeczoznawców, która zajmowała się przygotowaniem ekspertyz dotyczących Stoczni Gdyńskiej.

W czasie kampanii wrześniowej 1939 r. do obowiązków S-i należało zapewnienie technicznego zaopatrzenia baz marynarki wojennej w Gdyni, a następnie na Helu, dokąd przeniesiona została Komenda Portu Wojennego. Po kapitulacji Helu przeprowadził akcję zatopienia pływających jednostek floty. Lata wojny S. spędził w niemieckich oficerskich obozach jenieckich: najdłużej (od 1 VI 1940 do 25 I 1945) w oflagu IIC Woldenberg (Dobiegniew).

W poł. sierpnia 1945 powołano S-ę na stanowisko inżyniera mechanika Floty Sztabu Głównego Portu Marynarki Wojennej. Od 24 XII t.r. do marca 1947 był dowódcą Głównego Portu Wojennego w Gdyni. Z dn. 18 III t.r. został zwolniony z WP.

W maju 1947 S. podjął pracę w Zjednoczeniu Stoczni Polskich w Gdańsku jako inspektor remontu okrętów. Z dn. 1 X t.r. przeszedł na stanowisko wicedyrektora Stoczni Gdyńskiej. W dn. 10 X 1948 został aresztowany i poddany intensywnemu śledztwu prowadzonemu przez oficerów Informacji Wojskowej z zastosowaniem tortur; trwało ono do końca lutego 1950. Oskarżony wraz z kontradmirałem Adamem Mohuczym, komandorem inż. Władysławem Sakowiczem i komandorem inż. Hilarym Sipowiczem o sabotaż w marynarce wojennej, został wyrokiem Najwyższego Sądu Wojskowego (NSW) z dn. 6 III t.r., na sesji wyjazdowej w Gdyni skazany na karę 10 lat więzienia. Starania o rewizję procesu były bezskuteczne. Zgromadzenie Sędziów NSW postanowieniem z 20 V 1950 wyrok utrzymało w mocy. S. został zwolniony ze sztumskiego więzienia dopiero na podstawie postanowienia NSW z 21 VI 1957, który uchylił wyrok z marca 1950 i umorzył postępowanie karne z braku dowodów winy.

S. zmarł 26 I 1959 w Otwocku, pochowany został na cmentarzu Powązkowskim. Był odznaczony m.in. orderami Św. Stanisława 3. stopnia z mieczami i wstążką (1916), Św. Anny 4. stopnia (1916), Krzyżem Grunwaldu III kl., Krzyżem Kawalerskim Orderu Polonia Restituta, Krzyżem Walecznych (1928), Złotym Krzyżem Zasługi dwukrotnie (pierwszy raz w r. 1928).

W małżeństwie z Olgą Alabiewą (1885–1928) S. miał syna Konstantego (ur. 1918), który w czasie wojny był więźniem obozu koncentracyjnego Sachsenhausen-Oranienburg; po wojnie wyjechał do Anglii, a następnie do USA, gdzie po ukończeniu studiów politechnicznych pracował jako inżynier w Chicago.

 

Fot. w CAW; – Okręty i żegluga. Ilustrowana encyklopedia dla wszystkich, Oprac. Z. Grzywaczewski (i in.), W. 1977 s. 308; Lista starszeństwa oficerów zawodowych (tu data ur. 2 II), W. 1922; Rocznik oficerski, W. 1923, 1924, 1928, 1932; Spis oficerów służących czynnie w dniu 1.6.21 r., W. 1921 s. 531, 866 (tu data ur. 2 II); Spisok ličnago sostava sudov flota, stroevych i administrativnych učreždenij Morskogo vedomstva, Pet. 1916 s. 608; – Bieniecki I., Port wojenny flotylli rzecznej w Pińsku, „Przegl. Morski” 1992 z. 3 s. 47; Ciesielski C., Oficerowie Marynarki Wojennej przed sądami (1945–1952), „Roczn. Gdyński” 1994 nr 12 s. 66 (fot.); tenże, Oskarżeni o sabotaż w Marynarce Wojennej (1948–50), „Przegl. Morski” 1990 z. 5 s. 59–61 (fot.); Ciesielski C., Pater W., Przybylski J., Polska Marynarka Wojenna 1918–1980, W. 1992; Czayka T., Przedsiębiorstwa remontu i budowy statków w Gdyni, w: Historia budownictwa okrętowego na Wybrzeżu Gdańskim, Praca zbior. pod red. E. Cieślaka, Gd. 1972 s. 350; Czerwiński J., Ordery wojenne obrońców Wybrzeża oraz Grupy Operacyjnej „Polesie” i Oddziału Wydzielonego „Wisła”, „Roczn. Gdyński” 1991 nr 9 s. 93; Kułakowski M., Marynarka Wojenna Polski Odrodzonej, Toronto 1988 I; Machaliński Z., Czasopiśmiennictwo morskie II Rzeczypospolitej, Gd. 1969 s. 233–4; Obertyński E., Noc komandorów, Gdynia 1994; Piaskowski S. M., Kroniki Polskiej Marynarki Wojennej 1918–1946, Albany, N.Y. 1983 I 55, 76–7; Pertek J., Mała flota wielka duchem, P. 1989; Poksiński J., Środowisko przedwojennych oficerów Marynarki Wojennej w latach represji stalinowskich w Polsce Ludowej, „Przegl. Morski” 1989 nr 4 s. 92; Taube K., Żukowski O., Zarys historii wojennej flotyll rzecznych, W. 1931 s. 20, 53; – Pol. Siły Zbrojne, I cz. 5; – CAW: Akta osobowe S-i, Central’nyj gosudarstvennyj archiv Voenno-morskogo flota w S.-Pet.: sygn. 434–2–1736; Stocznia Gdynia S.A.: Akta osobowe S-i, sygn. 88; USC w Otwocku: Odpis skrócony aktu zgonu nr 41/1959; – Pertek J., Epitaphium navalis 1946–1986, P. 1987 (mszp. powielony); – Informacje syna, Konstantego, z Chicago.

Czesław Ciesielski i Ryszard Mielczarek

 
 

Chmura tagów

 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.