INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu
 Krzysztof Gembicki h. Nałęcz      Myszyński, Zachariasz - Winszowanie [...] Piotrowi Gembickiemv [...] na biskvpstwo krakowskie wieźdźaiącemu - W Krakowie, 1643. - w zbiorach Biblioteki Narodowej w Warszawie - sygn.: SD XVII.3.16607 - źródło kopii cyfrowej: POLONA.pl - rubrykacja iPSB.

Krzysztof Gembicki h. Nałęcz  

 
 
Biogram został opublikowany w latach 1948-1958 w VII tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Gembicki Krzysztof († 1659), h. Nałęcz, kasztelan gnieźnieński, pan na Gembicach i Łabiszynie, był piątym synem Jana, podczaszego poznańskiego, i Katarzyny Zaremba Cieleckiej. Mając 15 lat wstąpił na dwór królewski. W r. 1618 występował jeszcze jako dworzanin i zasługiwał się zapewne dobrze na dworze, bo już w r. 1623 otrzymał starostwo stawiszyńskie, które za zgodą króla odstąpił w r. 1630 najmłodszemu bratu, Bonawenturze. W r. 1625 studiował w Bolonii. W r. 1632 był G. starostą gnieźnieńskim, 29 I 1634 burgrabią krakowskim i w tym roku podczaszym poznańskim. W kwietniu 1636 r. postąpił na podstolego koronnego. Wtedy posiadał też starostwo zygwulskie i kokenhauskie, które w r. 1636 odstąpił Rudominie. Stolnikiem koronnym został 26 III 1638. W r. 1645 jako krajczy koronny podpisał ordynację kopalń nowotarskich i czorsztyńskich. Wreszcie 26 IV 1653 został mianowany kasztelanem gnieźnieńskim. Prawdopodobnie w r. 1659, tj. w roku swej śmierci, postąpił na wojewodę inowrocławskiego, ale nie wiadomo, czy objął to krzesło. W ll. 1633–4 brał G. udział w wojnie moskiewskiej i tureckiej. Król Władysław IV cenił G-go i lubił; w r. 1637 wziął go ze sobą do Iłży na powitanie królowej Cecylii Renaty; w czasie uroczystości dworskich G. urzędował jako podstoli koronny. Jeździł też G. z królem do wód do Baden. Na konwokacji 1648 r. podpisał uniwersał do braci szlachty, a na elekcji był posłem ze strony elekta Jana Kazimierza do paktów konwentów i świadkiem przysięgi królewskiej. W r. 1653 posłował do Siedmiogrodu i na Wołoszczyznę, by odwieść te kraje od przymierza z Kozakami i Szwedami. Utrzymywał G. bliskie stosunki z krewnym swym prymasem Wawrzyńcem Gembickim, który oddawał mu bogate dzierżawy, np. dobra łęgonickie w ziemi sandomierskiej, dobra Konary, Podgórzyce, Ostrów, Las i Przelot oraz inne mniejsze. W przededniu szwedzkiego »potopu« w r. 1654 pożyczył G. królowi 200.000 guldenów na 12 lat pod zastaw starostwa nowodworskiego w woj. malborskim, które potem długo w jego rodzinie pozostało.

W r. 1626 Zygmunt III obdarzył go majątkami: Kalinowiec, Gawronki w powiecie nieszawskim i Stanomin w powiecie inowrocławskim; w r. 1631 otrzymał jeszcze Szyce w powiecie olkuskim. Prócz wymienionych dóbr posiadał Łabiszyn nad Notecią, który zakupił w r. 1649 za 170.000 zł od Jana Konstantego i Jana Leopolda Opalińskich. G. przeszedł do historii jako mąż »wielkiej roztropności i ludzkości«, zwany już w młodości »zacnym młodzianem«. Był żonaty z Krystyną Sapieżanką, starościanką uświacką, wdową po Stanisławie Radziejowskim, wojewodzie łęczyckim; miał syna Andrzeja i córkę.

 

Niesiecki IV 103; Uruski IV 133: Boniecki VI 25–6; Żychliński IV 107, XVI 190, XVIII 159, 174; Vol. Leg. IV 193, 199, 204, 448; Dogiel, Codex diplomat. IV 478; Memoriale A. St. Radziwiłła I 6, 316, 350, 355, II 175; Bersohn M., Studenci Polacy na Uniw. Bolońskim, Kr. 1894, 31: Łabędzki H., Górnictwo w Pols., W. 1841, II 386; Czaplewski, Senatorowie świeccy Prus Król. 148; Bartoszewicz J., Tablice hist., Bibl. Warsz. 1860, s. 640–1; 1861, s. 123, 1863, s. 99; Temberski, Annales, 280; Korytkowski J., Arcybiskupi gnieźn. III 671, 677; Kubala, Ossoliński, 446; tenże, Droga Władysława IV do Baden i kongres w Nikolsburgu (diariusz Jakuba Sobieskiego), Przew. Nauk. i Liter. 1878, I 57; Zbiory Komitetu do Dziej. Życia Umysł. w Polsce PAU.

Adam Przyboś

 

 
 

Chmura tagów

TAGI

Za pomocą tagów oznaczamy powiązania tematyczne postaci. Pozwalają one eksplorować serwis wg wybranych przez redakcję najważniejszych tematów dla danej postaci.

dwór króla Zygmunta III, walki z Rosjanami, pożyczki dla króla, kasztelania gnieźnieńska, poselstwo do Siedmiogrodu, bezkrólewie po śmierci Władysława IV, wojna z Rosją 1632-1634, herb rodu Nałęczów, podstolstwo koronne, starostwo kokenhauskie (w Inflantach), sejm 1648 konwokacyjny, warszawski, sejm 1648 elekcyjny, warszawski, burgrabiostwo krakowskie, krajczostwo koronne, palacja inowrocławska, dzierżawa dóbr kościelnych, stolnikostwo koronne, urzędy ziemskie poznańskie, ojciec - urzędnik ziemski poznański, dobra w Pow. Poznańskim, towarzyszenie królowi w podróżach, walki z Turkami, studia w Bolonii, dobra w Pow. Brzeskim kujawskim, cesje królewszczyzn w rodzinie, dobra w Pow. Kcyńskim, dobra w Pow. Olkuskim, dobra w Woj. Inowrocławskim, rodzina Gembickich (z Gembic) h. Nałęcz, żona - Sapieżanka, brat - Wojewoda Łęczycki, brat - Biskup Płocki, dobra w Pow. Bydgoskim, dobra w Woj. Poznańskim, brat - sekretarz królewski, matka - córka urzędnika ziemskiego kaliskiego, brat - Starosta w Woj. Kaliskim, brat - Biskup Łucki, brat - Kanclerz Wielki Koronny, brat - Podkanclerzy Koronny, brat - Sekretarz Wielki Koronny, syn - dworzanin królewski, brat - kanonik krakowski, brat - kanonik warszawski, brat - urzędnik ziemski poznański, brat - kanonik łowicki, syn - starosta w Woj. Poznańskim, brat - Biskup Krakowski, teść - rotmistrz, brat - kanonik warmiński, brat - kanonik gnieźnieński, misje dyplomatyczne XVII w., starostwo gnieźnieńskie (Woj. Kaliskie), syn - dyplomata, brat - poseł na sejm I RP, syn - poseł na sejm I RP, brat - biskup sufragan, cesje królewszczyzn poza rodziną, brat - dyplomata, brat - Biskup Kujawski, brat - Biskup Przemyski, brat - prepozyt Bożogrobców w Miechowie, brat - kanonik kujawski, królewszczyzny w Inflantach, brat - Biskup Chełmiński, teść - starosta w Woj. Witebskim, brat - urzędnik ziemski kaliski, poselstwo na Wołoszczyznę, brat - kanonik włocławski, brat - marszałek Trybunału Głównego Koronnego, starostwo stawiszyńskie (Woj. Kaliskie), witanie królowych w kraju, brat - dworzanin królowej, teść - dworzanin królewski, teść - poseł na sejm I RP, elekcja Jana II Kazimierza 1648, dobra w Pow. Inowrocławskim, królewszczyzny w Woj. Malborskim, królewszczyzny w Woj. Kaliskim, syn - starosta w Woj. Malborskim, brat - prałat w kapitule płockiej, dzierżawa dóbr biskupich, małżeństwo z wdową XVII w., małżeństwa - 2 (osób zm. w XVII w.), brat - prałat w kapitule kruszwickiej, brat - prałat w kapitule krakowskiej, brat - prałat w kapitule kujawskiej, brat - opat Kanoników w Trzemesznie, teść - rotmistrz królewski, dobra w Pow. Nieszawskim, teść - pułkownik królewski, brat - Kasztelan Rogoziński, syn - urzędnik ziemski poznański, matka - Cielecka, wuj - Kasztelan Śremski, wuj - urzędnik ziemski poznański, brat - prałat w kapitule gnieźnieńskiej, brat - opat Benedyktynów na Świętym Krzyżu, teść - rotmistrz chorągwi kozackiej, rodzeństwo - 10 (w tym 5 braci), brat - regent kancelarii mniejszej koronnej, brat - kanclerz królowej, sejmy XVII w. (2 ćwierć)
 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 

Chmura tagów

 

Postaci z tego okresu

 

w biogramy.pl

 
 
więcej  
  Wyślij materiały Wyślij ankietę
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.