Pac Krzysztof Konstanty h. Gozdawa (zm. 1725), pisarz wielki litewski, kasztelan połocki. Był wnukiem Konstantego Władysława (zob.), synem Mikołaja Andrzeja, star. kowieńskiego i jego drugiej żony Marianny (Emercjanny) ze Stadnickich, córki Jana Kazimierza, woj. bełskiego, wdowy po Andrzeju Ostrorogu, star. garwolińskim, i po Wojciechu Mleczce, woj. podlaskim (zob.). Działalność P-a przed r. 1710 nie jest znana, wiadomo jedynie, iż w r. 1703 ojciec starał się o cesję na jego rzecz starostw kowieńskiego i wilejskiego. P. wziął udział w walnej radzie warszawskiej 1710 r. jako poseł pow. kowieńskiego. W trakcie obrad został wyznaczony na deputata do przeprowadzenia negocjacji z G. Dołgorukim, a 6 III powołano go w skład grona deputatów do przeprowadzenia kalkulacji z Kazimierzem Czartoryskim, w którego administracji pozostawał skarb litewski. Dn. 15 III, po rezygnacji Kazimierza Michała Paca, uzyskał godność pisarza wielkiego litewskiego. Wtedy to również ostatecznie znalazło się w jego rękach star. kowieńskie. W dn. 17 III przychylnie przyjęto mowę P-a, w której występował przeciwko adherentom szwedzkim, których «od konfidencji amovere…» usiłował, żądając ponadto wynagrodzenia przez kompetentne sądy krzywd uczynionych osobom prywatnym. Podpisał poparcie konfederacji sandomierskiej. Jego dalsze losy znane są jedynie fragmentarycznie. W r. 1715 był marszałkiem Trybunału w Wilnie. Z końcem maja t. r. zwracał się do hetmana w. kor. Adama Mikołaja Sieniawskiego z zapewnieniem, iż pilnuje spraw hetmańskich, a w czerwcu jako pisarz litewski i marszałek trybunału protestował przeciwko poczynaniom żołnierzy saskich w Wilnie, którzy dopuściwszy się licznych ekscesów, na końcu «instygatora totaliter porąbali». P. domagał się od kanclerza Jana Szembeka surowego ukarania winnych. Wziął zapewne udział w konfederacji tarnogrodzkiej. Dn. 9 I 1717, po rezygnacji swego stryja Michała Kazimierza (zob.), otrzymał kasztelanię połocką. Jednakże stryj cofnął rezygnację i P. pozostał nadal pisarzem litewskim. W tym czasie wydać on miał jakoby asekurację star. wilkomierskiemu Janowi Strutyńskiemu, że w razie osiągnięcia wyższej godności przekaże Strutyńskiemu zarówno kasztelanię połocką, jak i pułkownikostwo chorągwi husarskiej. Nie wykluczone, że cofnięcie przez Michała Kazimierza Paca rezygnacji z kasztelanii połockiej miało jakiś związek ze wspomnianą asekuracją. P. posłował z Kowieńskiego na sejm grodzieński 1718 r. (przemawiał na sesji w dn. 14 XI) oraz na sejm 1722. Kasztelanem połockim został ostatecznie po śmierci stryja 24 X 1724.
P. nie zgromadził większego majątku. Był dziedzicem miasteczka Jezno, dla którego w kwietniu 1710 uzyskał przywilej na targi i myta. Poza starostwem kowieńskim dzierżył starostwo wilejskie, które w marcu 1720 cedował na rzecz Piotra Paca, chorążyca nadwornego lit., w zamian za cesję dóbr dzierżawnych starostwa pińskiego. Również w marcu 1720 uzyskał od Antoniny i Tomasza Zamoyskich starostwo dudzkie w pow. oszmiańskim. Wraz z marszałkiem kowieńskim Bogusławem Ogińskim prowadził «długą, azardowną i ekspensowną… emulację» z Mikołajem Zabiełłą, późniejszym marszałkiem kowieńskim. W styczniu 1719 podskarbi nadworny kor. Franciszek Maksymilian Ossoliński zanosił protestacje na P-a za zajazd na ekonomię mohylewską. P. czynił ponadto nadania na rzecz franciszkanów pińskich. Zmarł w r. 1725 (zapewne na przełomie lipca i sierpnia).
P. dwukrotnie wstępował w związki małżeńskie. Po r. 1710 poślubił Teresę Krystynę Sapieżankę (zm. 1713), córkę Jerzego, stolnika lit., która wniosła mu 100 000 tynfów posagu opartego prawem zastawnym na Łojowie. Od r. 1715 drugą żoną P-a była Babara z Ogińskich (zm. 1725), córka Marcjana, kaszt. witebskiego (zob.). Z pierwszego małżeństwa miał syna Kazimierza, (zm. przed 1740), któremu cedował w r. 1724 star. kowieńskie. Z drugiego małżeństwa pozostawił Antoniego Michała (zob.) oraz córki: Teresę (zm. 1751), żonę Michała Wołodkowicza, star. hajneńskiego, Rozalię, żonę Karola Sulistrowskiego, wojskiego oszmiańskiego, oraz Annę (zm. 1769) i Brygidę (zm. 1761), benedyktynki wileńskie. Po śmierci P-a nad dziećmi z obu małżeństw sprawowali opiekę kaszt. witebski Marcjan Ogiński i Antoni Kazimierz Sapieha, star. merecki.
Dworzaczek; Żychliński, V 209; Wolff, Senatorowie W. Ks. Lit., s. 274; – Wolff J., Pacowie, Pet. 1885; – Diariusz Walnej Rady Warszawskiej z r. 1710, Wyd. R. Mienicki, Wil. 1928; Matuszewicz M., Pamiętniki Wyd. A. Pawiński, W. 1867; Teka Podoskiego, II 206, VI 95; Vol. Leg., VI 201, 499; Zawisza K., Pamiętniki Wyd. J. Bartoszewicz, W. 1862 s. 350; B. Czart.: rkp. nr 469, nr 481 k. 181 n. (J. Strutyński do J. Szembeka, Wil. 12 VIII 1725), nr 5911, 29034; B. PAN w Kr.: rkp. 5837, 3998.
Andrzej Link-Lenczowski