Słowikowski Krzysztof (zm. 1637), mieszczanin, syndyk i rajca krakowski, bachmistrz bocheński. Był synem Krzysztofa, mydlarza i starszego cechu, i albo Barbary Tylkówny, albo Anny Gazdziebówny, bratem Justusa (zob.).
W r. 1599 zapisał się S. na studia w Uniw. Krak., w r. 1603 przyjął krakowskie prawo miejskie. Od r. 1608 był pisarzem sądu wyższego prawa magdeburskiego na zamku krakowskim; w tym czasie prowadził podobno podejrzane operacje finansowe, co jednak nie przeszkodziło mu w dalszej karierze. W r. 1612 został syndykiem miejskim krakowskim (funkcję tę pełnił do r. 1626). W r. 1614 woj. krakowski Mikołaj Zebrzydowski mianował go rajcą. W radzie prowadził S. aktywną działalność. Gdy w r. 1618 odżył spór Krakowa z kazimierskimi Żydami o handel, a krakowska rada miejska rozpoczęła kampanię przeciw handlowi żydowskiemu apelem do posłów sejmowych, był S. jednym z kierowników polityki rady miejskiej. Na posiedzeniu rady 19 VI 1619 został wybrany na jednego z deputatów do przeprowadzenia procesu z kazimierskimi Żydami o handel i udał się do Warszawy w składzie delegacji, mającej wyjednać korzystny dla miasta przywilej. Delegacja została sowicie zaopatrzona, a 6 VIII otrzymała z kasy miejskiej dodatkowo 300 złp., które miały być zużytkowane dla skutecznego prowadzenia sprawy. Zygmunt III wystawił 19 XI 1619 w Warszawie w obecności delegacji dokument regulujący pomyślnie dla miasta handel żydowski w Krakowie. W końcu 1619 r. S. wystosował do rady petycję, w której za trud włożony w załatwianie spraw miejskich domagał się opłat od handlu solą i w n.r. doprowadził do podwyższenia wynagrodzenia syndyka. W r. 1620 został zobowiązany przez radę do przejrzenia i uzupełnienia przywilejów miejskich, zebranych w r. 1545 przez sekretarza miasta Stanisława Aichlera oraz do spisania ich na nowo.
W r. 1623 był S. posłem na sejm warszawski, na którym rozpatrywano sprawę zniesienia cechów i nowego cennika na towary. W toczącym się w l. 1623–6 sporze rady z pospólstwem, protestującym przeciw nakładanym na nie obciążeniom i zarzucającym rajcom nadużycia w administrowaniu majątkiem miasta, przejawiał szczególną zawziętość. W r. 1624 został wraz z innymi rajcami oskarżony przez przywódców pospólstwa o bezprawne ich zatrzymanie w areszcie. Podczas zebrania pospólstwa na ratuszu 10 I 1625 butnie oświadczył: «Bo choćbyśmy wam najgorzej kazali, powinniście czynić». Ze słowami nie liczył się S. także, gdy jako przedstawiciel rady występował przed powołaną do rozpatrzenia sporu komisją królewską. Wydany przez nią wyrok, uznający słuszność zarzutów pospólstwa, rada odrzuciła i odwołała się do króla pozywając przed jego sąd zarówno przedstawicieli pospólstwa jak i członków komisji. Broniąc się przed przewagą rajców, deputaci pospólstwa m. in. oskarżyli wówczas S-ego o crimen laesae maiestatis. Dn. 27 II 1626 został S. wybrany na jednego z posłów rady do Warszawy, gdzie uzyskano dokument z kancelarii królewskiej nakazujący do czasu rozstrzygnięcia sporu posłuszeństwo wobec rady, 25 IV t.r. ponownie wybrano go na posła do Warszawy. Obaj rajcy otrzymali 500 złp. funduszy na załatwienie spraw oraz po 200 złp. honorarium. Efektem energicznych i kosztownych zabiegów poselstwa było uzyskanie dekretu królewskiego (29 V), prawie całkowicie uniewinniającego radę. Osobisty sukces odniósł nadto S., który dekretem z 8 VI został uwolniony od zarzutu obrazy majestatu, a jego oskarżyciele surowo ukarani. Należał S. do sympatyków jezuitów, bywał ich przedstawicielem w zatargach majątkowych, w r. 1623 uczestniczył w przyjęciu wydanym z okazji inauguracji ogrodu jezuickiego, w r. 1627 pochwalił polemiczne wystąpienie Fryderyka Szembeka („Gratis plebański”, P. 1627) w obronie szkół jezuickich przeciw satyrze „Gratis”, wydanej anonimowo przez Jana Brożka. Postawa S-ego w sporze z pospólstwem budziła jednak w Towarzystwie Jezusowym obawy, że wywołana przezeń niechęć do rady może się przenieść i na zakon.
S. był właścicielem kamienicy przy ul. św. Szczepana, w r. 1629 nabył od podczaszego sanockiego Mikołaja Stadnickiego kamienicę przy ul. św. Jana nr 13, w podkrakowskich Zielonkach dzierżawił młyn królewski. W r. 1631 został egzekutorem testamentu kupca krakowskiego Rudolfa Cortiniego. W r. 1635 występował jako przedstawiciel miasta w ugodzie zawartej z konwentem norbertanek ze Zwierzyńca o Błonia. Po śmierci spowinowaconego ze Słowikowskimi Stanisława Jaworskiego uzyskał na podstawie cesji intratne bachmistrzowstwo bocheńskie, co 29 I 1635 potwierdził król Władysław IV. Jako bachmistrz bocheński S. nie wyróżnił się niczym szczególnym, utrzymał jednak ten urząd do końca życia. Wraz z bratem Justusem dokonał w l. 1625–7 restauracji pustej kaplicy w przyziemiu wieży północnej w kościele Najśw. Marii Panny i uzyskał zgodę na wymurowanie w niej grobu rodzinnego, był także współfundatorem altarii w tej kaplicy. W r. 1625 potwierdził w księgach miejskich swój testament, wyznaczając na jego egzekutorów braci Jerzego i Pawła. Zmarł 17 IV 1637 w Krakowie; został pochowany zapewne w kaplicy Słowikowskich w kościele Najśw. Marii Panny.
Z małżeństwa zawartego 10 I 1616 w kościele Najśw. Marii Panny w Krakowie z Elżbietą Stefanowiczówną pozostawił ośmioro dzieci: Mikołaja, Justynę, Krzysztofa, któremu scedował bachmistrzostwo, Jana, dziedzica młynu w Zielonkach, Annę, zamężną za kupcem krakowskim Janem Guerrą, Katarzynę, zamężną Cyrusową, Szymona, który wstąpił do karmelitów bosych przyjmując imię Zygmunta, i Benedyktę, mniszkę w zakonie dominikanek pod imieniem Jadwigi.
Syn Mikołaj (ok. 1620–3 – luty 1679), po studiach na Uniw. Krak. (1631–8), zakończonych magisterium sztuk wyzwolonych, kontynuował, zapewne dzięki staraniom stryja Justusa (któremu zadedykował wydaną w r. 1638 rozprawkę „Vindiciae pro Cornelio Tacito…”), nauki w Padwie, gdzie w r. 1654 promował się na doktora teologii i w tym czasie (być może w Rzymie) uzyskał doktorat obojga praw. W r. 1654 wszedł do kapituły katedralnej krakowskiej i t.r. objął godność archiprezbitera kościoła Najśw. Marii Panny. Był zarazem kanonikiem (a następnie prepozytem) kolegiackiej kapituły kieleckiej, miał tytuł protonotariusza apostolskiego i sekretarza królewskiego. Należał do grona zaufanych bpa krakowskiego Piotra Gembickiego, ufundował jego brązowe popiersie (umieszczone nad drzwiami do zakrystii) w kościele Najśw. Marii Panny w Krakowie.
Portret syna S-ego, Mikołaja, na pomniku nagrobnym w kościele Najśw. Marii Panny w Kr., (fot. w: Katalog zabytków sztuki w Pol., IV cz. 2, fig. 440); – Bałaban M., Historia Żydów w Krakowie i na Kazimierzu, Kr. 1931 I; Bieniarzówna J., Mieszczaństwo krakowskie XVII w., Kr. 1969; Bieniarzówna J., Małecki J., Dzieje Krakowa, Kr. 1984 II; Chmiel A., Domy krakowskie. Ulica św. Jana, Kr. 1924 cz. 1; Keckowa A., Żupy krakowskie w XVI–XVIII (do 1772 roku) wieku, Wr. 1969; Krzyżanowski S., O sejmikowaniu mieszczaństwa krakowskiego, „Roczn. Krak.” T. 2: 1899 s. 213, 217; Rożek M., Mecenat artystyczny mieszczaństwa krakowskiego w XVII wieku, Kr. 1977; Wojciechowski T., Bachmistrzostwo w Bochni, w: Studia i Mater. do dziejów żup solnych w Pol., T. 14: 1985 s. 97, 99; – Album stud. Univ. Crac., III 212; Corpus Inscriptionum Pol., VIII z. 2: Bazylika Mariacka w Krakowie, Oprac. Z. Piech, Kr. 1987 s. 60; Księgi przyjęć do prawa miejskiego w Krakowie 1573–1611, Wyd. A. Kiełbicka, Z. Wojas, Kr. 1994 nr 484, 2032; Liber chamorum; Prawa, przywileje i statuta m. Kr., II; Wielewicki, Dziennik, IV; – AGAD: Metryka Kor. 180 k. 383–383v., 182 k. 245–246; AP w Kr.: Advocatialia Crac., rkp. 238 s. 2600, rkp. 239 s. 880, Lib. Testamentorum, rkp. 733 s. 49, 55, 92, Senatus consulta, rkp. 1213 s. 296–300, 303, 306–308, 315, 317, 318, 322, 323, 327, 328, 334, 339, 341, 342, 344, 345, 352, 358, 364–366, 368, 372–374, 376, 377, 378, 386, 387, 390, 392, rkp. 1477 s. 17, Teut. 18 s. 263, 364; B.Jag.: rkp. 5350 k. 296v., 297, 318, rkp. 5357 III k. 14, 16, 20; – Bibliogr. dot. Mikołaja, syna S-ego: Estreicher; Hist. Nauki Pol., VI; Długopolski E., Katalog kościoła N.P. Marii w Krakowie, Kr. 1916, Teka Grona Konserwatorów Galicji Zachod., VI; – Witkowska-Żychiewicz T., Krakowskie malarstwo epitafijne 1500–1850, Zesz. Nauk. UJ, Prace z Hist. Sztuki, Z. 5, Kr. 1967 (fot. portretu syna Mikołaja).
Zdzisław Noga