Ostrowska Leokadia Maria (1875–1952), malarka. Ur. w Kielcach, była córką Józefa, właściciela nieruchomości, i Marii Magdaleny z Lisowskich. Studiowała malarstwo w warszawskiej Klasie Rysunkowej pod kierunkiem Wojciecha Gersona. Ok. r. 1895, dzięki stypendium z zapisu Leopolda Kronenberga, wyjechała do Paryża i kontynuowała studia u E. A. Carolusa-Durana. Specjalizowała się w malarstwie pastelowym. Pierwszą wystawioną w r. 1897 w Tow. Zachęty Sztuk Pięknych (TZSP) pracą malarki było Studium mężczyzny. W latach pobytu w Paryżu kilkakrotnie eksponowała swe prace, m. in. w l. 1897, 1899, 1908 (na Salonie Jesiennym) i 1909 (na wystawie kobiet malarek i rzeźbiarek, gdzie pokazała 4 pastele, z których wyróżniono zaszczytnie studium Śmieszka i 2 portrety). W r. 1900 wystawiła prace w Londynie. W t.r. wyszła za mąż za kształcącego się w Paryżu skrzypka Petko Naumowa, późniejszego pedagoga i organizatora życia muzycznego w Sofii, z którym w r. 1903 wyjechała do Bułgarii. Przebywając w Sofii – gdzie była pierwszą kobietą wystawiającą publicznie swe prace – wykonała portret króla bułgarskiego Ferdynanda oraz ministra A. Cankova. Po rozstaniu się z mężem w r. 1905 powróciła do Paryża i rozpoczęła samodzielne życie jako portrecistka i nauczycielka rysunków, a w r. 1911 osiadła w Warszawie, gdzie pokazała pastele w TZSP w l. 1911, 1912 (wystawiła wówczas kilkanaście prac, m. in. portrecik Bolesława Prusa, Portret damy z różami, Chabry i jedyny obraz olejny Owoce) i w 1913. W t. r. miała wystawę w Odessie; znalazły się tam wówczas pastelowe studia głów i morskie pejzaże. W latach dwudziestych przebywała kilka lat w Poznaniu (gdzie wystawiała w l. 1924, 1925, 1930), przez czas bliżej nie określony – w Płocku (wystawa w r. 1926, na której znalazły się m. in. pejzaże z okolic Płocka). W r. 1929 pokazała w TZSP Wieśniaczkę. Podobno wystawiała również w Krakowie, Toruniu i Kaliszu. Zmieniała miejsca zamieszkania, odwiedzając dwory ziemiańskie (w Wielkopolsce, Kieleckiem, okolicach Płocka), gdzie malowane na zamówienie portrety i kwiaty cieszyły się powodzeniem. W l. 1931–3 mieszkała z rodziną syna w Berlinie, a następnie do r. 1937 – w Warszawie. W r. 1938 wyjechała do Kielc, gdzie spędziła także okres okupacji i następne kilka lat. W r. 1945 O. została przyjęta do Związku Polskich Artystów Plastyków (ZPAP). Na pierwszej powojennej wystawie prac członków jego oddziału w Kielcach znalazło się kilka jej obrazów, m. in. chwalony pastel Barki. Artystka przez całe życie udzielała prywatnie lekcji rysunków i malarstwa.
Prace O-iej odznaczały się wysokim poziomem techniki pastelowej. Wśród najczęściej malowanych przez nią portretów znane były m. in.: N. Dzierżkówny (ok. r. 1913), Karskiego (ok. r. 1913), dzieci L. Straszewicza, Klary Chauvin, Jana Martensa i jego żony, Jana i Zofii z Radziejowskich Lelewelów, portrety w owalu dzieci mecenasa Ignacego Chabielskiego: Marii (malowany ok. r. 1922) i Jerzego (ok. r. 1925), portret Heleny Fedyszynowej (ok. r. 1934). O. starała się o wydobycie pastelami tonu silnego, osiągała efekty zbliżone do malarstwa olejnego; koloryt jej prac był intensywny, gorący. «Dzieła te – pisał krytyk w r. 1912 – noszą charakter damskiego malowania przez jakąś czasami może zbyt wielką słodycz i miękkość, znać jednak na nich dobre wzory i pracę sumienną. Studia martwej natury świadczą, że O. mogłaby się wyrazić równie dobrze w sposób silniejszy». Wiele prac O-iej, będących własnością prywatną, uległo zniszczeniu lub rozproszeniu w czasie wojny. O. zmarła w marcu 1952 w domu opieki w Kielcach. Obrazy O-iej znajdują się w Muzeum Narodowym w Warszawie (Portret generała Józefa Dowbór-Muśnickiego i kopia portretu ks. Józefa Poniatowskiego z M. Bacciarellego) oraz w zbiorach prywatnych.
W małżeństwie z Petko Nailmowem O. miała syna Jana Ostrowskiego-Naumoffa.
Grajewski, Bibliografia ilustracji; Catalogue des Ouvrages. Peinture … Société du Salon d’Automne, Paris 1908 poz. 1588; Przewodnik nr 40 po Wystawie Tow. Zachęty Sztuk Pięknych, W. 1929; Wiercińska, Katalog prac TZSP; – Askanas K., Sztuka Płocka, Płock 1974; Ostrowski J., Zagubiona polska pastelistka, „Wiadomości” (Londyn) 1976 nr 1603; Pol. życie artyst. w l. 1890–1914; – „Bluszcz” 1909 nr 26 s. 287, 1912 nr 39 s. 442–3; „Echo Liter.-Artyst.” 1913 s. 1082–3; „Głos Narodu” 1945 nr 207 s. 3; „Kur. Warsz.” 1910 nr 91 s. 7, 1912 nr 122 s. 5; „Mazowsze Płockie i Kujawy” 1926 nr 6/7 s. 100; „Sztuka i Artysta” 1924 nr 3 s. 82; „Sztuki Piękne” R. 1: 1924/5 s. 145, R. 2: 1925 s. 135, R. 6: 1930 s. 23, R. 8: 1932 s. 72; „Świat” 1912 nr 38 s. 4; „Tyg. Illustr.” 1897 t. I s. 318, 1899 t. I s. 414; „Życie i Sztuka” 1903 nr 51 s. 5; – Materiały Archiwalne ZPAP: Kwestionariusz wypełniony przez O-ą; – Informacje syna, Jana Ostrowskiego-Naumoff (Londyn), Ireny Ostrowskiej (W.).
Elżbieta Szczawińska