Leśniewski Leon (1883–1947), działacz ruchu zawodowego, poseł. Ur. 29 III w Rębiechowie w pow. krotoszyńskim, był synem Stanisława, owczarza, i Franciszki z Mikołajczaków. Ukończył 4-klasową szkołę podstawową w Konarach (pow. Rawicz). Od r. 1900 pracował jako górnik w Westfalii i tam oraz w Nadrenii i na Łużycach prowadził działalność kulturalną wśród wychodźstwa. Założył rozliczne organizacje, m. in. Tow. Św. Franciszka w Wanne i 3 chóry. W r. 1909 został wybrany ławnikiem Wydziału Rady Nadzorczej Zjednoczenia Zawodowego Polskiego (ZZP) na zjeździe połączeniowym ZZP w Bochum (2–6 V), zaś 1 VI 1913 prezesem Wydziału Rady na II walnym zebraniu ZZP w Berlinie. Funkcję prezesa pełnił do 24 IX 1919. Był członkiem utworzonego w r. 1917 Narodowego Stronnictwa Robotników, a następnie – po połączeniu tegoż z Narodowym Związkiem Robotniczym – powstałej w r. 1920 z ich połączenia Narodowej Partii Robotniczej (NPR). W l. 1916–8 uczestniczył, wcielony do armii niemieckiej, w wojnie światowej na froncie wschodnim.
W końcu 1918 r. przyjechał L. do Poznania i tu zamieszkał. Dn. 15 IX 1919 został prezesem powołanego w Poznaniu w r. 1918 do życia Oddziału Robotników Rolnych i Leśnych ZZP. Dn. 1 IV 1920 Oddział Robotników Rolnych i Leśnych ZZP uzyskał prawa autonomiczne i przekształcił się w Związek Robotników Rolnych i Leśnych (ZRRiL) ZZP. Była to największa organizacja wchodząca w skład ZZP; w r. 1920 liczyła oficjalnie 60 tys. członków. L. kierował nią do r. 1939. ZZP zwalczało klasowy ruch robotniczy, a konflikty wynikające ze stosunku pracy starało się rozwiązywać w drodze arbitrażu. W okresie nasilenia w Wielkopolsce strajków robotników rolnych w l. 1920–2 L. starał się zapobiec wystąpieniom, które mogłyby pociągnąć za sobą krwawą pacyfikację. Próbował nie dopuścić do legalizacji w Wielkopolsce klasowego Związku Zawodowego Robotników Rolnych Rzpltej Polskiej (ZZRRRP) i brał udział w zwalczaniu jego agitacji; dużą jego zasługą było natomiast opracowanie i wprowadzanie w życie kontraktowych umów o pracę. Był autorem wielu artykułów publikowanych w organie ZRRiL ZZP „Przebudzenie”. W l. 1921–39 był nieprzerwanie członkiem Rady Naczelnej ZZP, w l. 1926–30 jej prezesem, a w l. 1930–6 wiceprezesem Wydziału Wykonawczego Rady.
W r. 1922 kandydował L. na posła do Sejmu RP z okręgu Szamotuły, Czarnków, Chodzież, Międzychód, Nowy Tomyśl, Grodzisk, Wolsztyn i Śmigiel, z listy NPR. Gdy w r. 1924 S. Wachowiak złożył mandat poselski, przypadł on L-emu. W wyborach w r. 1928 został L. posłem z tej samej listy i z tego samego okręgu. W Sejmie należał do Komisji Reform Rolnych. Posłem był także w kadencji 1930–5. Po rozłamie w NPR w r. 1926 L. pozostał związany z chadecką NRP Prawica i zwalczał prosanacyjną NPR Lewicę. Na tym tle wszedł w konflikt z prezesem Rady Naczelnej ZZP F. Mańkowskim, który opowiedział się w r. 1929 za przyłączeniem do bloku prorządowego. L. w parę lat później zrezygnował z postawy opozycyjnej i podjął współpracę z kołami sanacyjnymi. Kilkakrotnie reprezentował Polskę w Międzynarodowym Biurze Pracy w Genewie oraz na kongresach w Londynie (1920), Rzymie (1927) i Wiedniu (1928). Drukował artykuły w prasie polonijnej w Westfalii, w prasie poznańskiej, pomorskiej i śląskiej.
Wysiedlony z rodziną z początkiem okupacji, okres drugiej wojny światowej spędził L. w Ostrowcu Świętokrzyskim. Wrócił potem do Poznania, pracy społecznej jednak mimo namów nie podjął. Zmarł w Poznaniu 21 VII 1947. Odznaczony był Krzyżem Kawalerskim Orderu Polonia Restituta oraz Złotym Krzyżem Zasługi. Z żoną Anną z Zalewskich miał syna Leona oraz córki: Helenę Kuflową i Annę Andrzejewską
Fot. w posiadaniu rodziny; – Łoza, Czy wiesz, kto to jest?; Rzepeccy, Sejm i Senat 1922–7, s. 255, 257; Rzepeccy, Sejm i Senat 1928–33, s. 78, 206, 215; – Bełcikowska A., Stronnictwa i związki polityczne w Polsce, W. 1925 s. 661, 1056; Czubiński A., Makowski E., Klasowy ruch robotniczy w Wielkopolsce w okresie II Rzeczypospolitej, P. 1963 I; Filipiak T., Dzieje związków zawodowych w Wielkopolsce do r. 1919, P. 1965 s. 220; Hass L., Organizacje zawodowe w Polsce 1918–1939, W. 1963 s. 28, 514; ZZP – Ćwierć wieku pracy dla narodu i robotnika, P. 1927 s. 380, 384, 408, 410, 89, 117; – Sejmik ZZP w dn. 18 i 19 X 1936 r. w Poznaniu, P. 1936; Sprawozdanie stenograficzne z posiedzeń sejmu RP z 9 XII 1930 szp. 6; Sprawozdanie ZZP 1914–1921), P. 1921; Sprawozdanie Zarządu Centralnego ZZP za czas od 1 XII 1921 – 1 VII 1923, P. 1923; Strajki rolne w Wielkopolsce w 1919–1922, Wyd. A. Czubiński, M. Skrzek, W. 1959; – Arch. Państw. w P.: ZZP nr 7, 8, 32, 39, 41; Arch. paraf. Kobylin Wlkp.: Liber bapt. 1883; – Materiały w posiadaniu rodziny; Relacje córki Anny Andrzejewskiej.
Jan Urbaniak