Szopiński Lubomir (1913–1961), dyrygent chórów, kompozytor.
Ur. 13 V w Kościerzynie, był synem Aleksandra, kupca, współwłaściciela (od r. 1931) „Gazety Kościerskiej”, oraz Katarzyny z Weberów. Miał starszego brata Zenona (1910 – po 1978), absolwenta Politechn. Lwow., i młodszą siostrę Wandę (1916–1982), nauczycielkę muzyki, działaczkę kaszubską. Był bratankiem Dominika Szopińskego (zob.).
Po ukończeniu szkoły powszechnej w Kościerzynie uczył się S. w tamtejszym gimnazjum; należał wtedy do ZHP oraz chóru i orkiestry szkolnej. W r. 1934 podjął studia w Polskim Konserwatorium Muzycznym Macierzy Szkolnej w Wolnym Mieście Gdańsku; uczył się m.in. gry na wiolonczeli w klasie Kazimierza Wiłkomirskiego oraz dyrygentury. Był inicjatorem powstałego w r. 1935 w Kościerzynie Tow. Muzycznego. Od r. 1937 dyrygował i kierował polskim chórem «Lutnia» w Sopocie. W tym okresie ukończył studia muzyczne.
Po wybuchu drugiej wojny światowej S. został za działalność na rzecz polskości aresztowany 8 IX 1939 przez Niemców. Więziony początkowo w Gdańsku, od końca września t.r. przebywał w obozie koncentracyjnym Stutthof (otrzymał nr 4609). Już w listopadzie t.r. zorganizował tam kilkuosobowy chór, który potajemnie wykonywał pieśni polskie. W czasie pobytu w szpitalu obozowym (styczeń–marzec 1940) skomponował melodię do wiersza „Śniła mi się nasza wioska...” Zdzisława Karr-Jaworskiego (kolegi obozowego); powstałej pieśni nadał tytuł Sen więźnia i zadedykował ją wspierającemu go w czasie choroby Władysławowi Gębikowi (przed wojną dyrektorowi gimnazjum polskiego w Kwidzynie). Dn. 9 IV 1940 został przeniesiony do obozu koncentracyjnego Sachsenhausen, a następnie 31 V t.r. do obozu koncentracyjnego Gusen (Mauthausen-Gusen) w Austrii (pracował tam przy zwożeniu zwłok do «trupiarni», potem w kamieniołomach). Za cichym przyzwoleniem administracji obozowej założył chór, liczący pod koniec r. 1943 ok. 200 osób różnej narodowości; w okresie świąt Bożego Narodzenia chór wykonywał kolędy w językach: polskim, niemieckim, czeskim, rosyjskim i chorwackim. S. nadal komponował pieśni, m.in. Elegię, Dumkę (do wiersza „Od Dunaju siwych fal...” Władysława Kozaczkiewicza) oraz Dla nas słońce nie zachodzi (do słów Włodzimierza Wnuka), która stała się swego rodzaju hymnem więźniów w Gusen. Wyzwolony 5 V 1945 przez wojska amerykańskie, przebywał kilka miesięcy w Linzu.
Jesienią 1945 wrócił S. do Kościerzyny. Objął tu kierownictwo mieszanego Chóru św. Cecylii, który w r. 1947 zajął pierwsze miejsce na konkursie kół śpiewaczych okręgu gdańskiego i zyskał uznanie najlepszego w regionie. Założył też S. Miejskie Ognisko Muzyczne, stanowiące zalążek szkoły muzycznej. Starając się o utworzenie kaszubskiego zespołu regionalnego, napotykał na przeszkody ze strony miejscowych władz. Zniechęcony, przeniósł się w r. 1949 do Wrocławia, gdzie zorganizował Chór Medyków i został jego dyrygentem; był także chórmistrzem ok. trzynastu chórów, które najczęściej prowadził bezinteresownie. W l. 1950–3 kierował Chórem Rozgłośni Polskiego Radia w Poznaniu. Dojeżdżając do Kościerzyny, dyrygował Kaszubskim Chórem Ludowym Powiatowej Rady Związków Zawodowych (wcześniej Chór św. Cecylii) oraz powołał grupę baletową i kapelę, na bazie których utworzył, być może w r. 1952, Zespół Pieśni i Tańca Ziemi Kaszubskiej. Szykanowany przez lokalne władze Kościerzyny (zarzucono mu m.in. klerykalizm), przeniósł się w grudniu 1954 do Skolimowa pod Warszawą, gdzie w Ośrodku Instruktorów Artystycznych Centralnej Rady Związków Zawodowych został dyrygentem chóru Zespołu Pieśni i Tańca. Po rozwiązaniu chóru w r. 1956 wrócił raz jeszcze do Kościerzyny. Pracował w Powiatowym Domu Kultury w Bytowie oraz uczył śpiewu w Liceum Pedagogicznym w Słupsku. Na nowo zorganizował chór Zespołu Pieśni i Tańca Ziemi Kaszubskiej i występował z nim w różnych miastach Pomorza i całej Polski; zyskał rozgłos jako jeden z najlepszych polskich kierowników chórów. Na początku grudnia 1958 zamieszkał ponownie we Wrocławiu, gdzie objął funkcję dyrygenta tamtejszego Chóru Polskiego Radia i równocześnie kierował chórami Politechn. Wrocł. i Państw. Liceum Muzycznego. Dla swych zespołów komponował i instrumentował pieśni na chór. Chory od stycznia 1961, leczył się w Krakowie w Inst. Onkologii. Zmarł 5 XI 1961 w Krakowie, został pochowany na cmentarzu w Kościerzynie.
W zawartym w r. 1955 małżeństwie z Krystyną Kreftówną, śpiewaczką i korepetytorką Zespołu Pieśni i Tańca Ziemi Kaszubskiej, miał S. syna Jerzego Lubomira (ur. 1956), skrzypka, zamieszkałego w Kolonii w Niemczech.
Spuścizna S-ego (kompozycje, korespondencja, notatki i fotografie) przechowywana jest w Muz. Piśmiennictwa i Muzyki Kaszubsko-Pomorskiej w Wejherowie. Jego imię otrzymało w Kościerzynie Tow. Śpiewacze, Dom Kultury, Sala Widowiskowa przy Urzędzie Miejskim oraz jedna z ulic; także w kilku innych miejscowościach na Pomorzu, m.in. w Gdańsku, nazwano ulice imieniem S-ego. W Muz. Ziemi Kościerskiej otwarto 25 XI 2011 wystawę „Moja luba to piosenka. Życie i działalność Lubomira Szopińskiego (1913–1961)”.
Błaszczyk, Dyrygenci; Bolduan T., Nowy bedeker kaszubski, Gd. 2002; Muzyka Kaszub. Materiały encyklopedyczne, Gd. 2005; Słownik biograficzny Pomorza Nadwiślańskiego, Gd. 1997 IV, supl. II s. 272–3 (dot. siostry); – Baran M., Zjednoczony ruch śpiewaczy na Kaszubach, Wejherowo 1969; Borzyszkowski J., Kaszubsko-pomorscy duszpasterze – współtwórcy dziejów regionu, Gd.–Pelplin 2002 s. 148–70; tenże, O Dominiku Szopińskim (i jego Wspomnienia młodości), „Pomerania” 1980 nr 11/12; Dobosiewicz S., Mauthausen-Gusen. W obronie życia i ludzkiej godności, W. 2000; Dunin-Wąsowicz K., Obóz koncentracyjny Stutthof, Gdynia 1966; Dziesięciolecie Chóru Rozgłośni Polskiego Radia, Wr. 1959; Kościerzyna. Zarys dziejów miasta do 1939 roku, Red. M. Kallas, Tor. 1994 I (dot. ojca); Kościerzyna i powiat kościerski w latach II wojny światowej 1939–1945, Red. A. Gąsiorowski, Kościerzyna 2009; Kurowska J., Spuścizna Lubomira Szopińskiego i jego rodziny w zbiorach Muzeum Piśmiennictwa i Muzyki Kaszubsko-Pomorskiej w Wejherowie, „Acta Cassubiana” T. 13: 2011 s. 350–68; Marszewski B. M., Lubomir Szopiński (życie i twórczość), Gd. 1978 (mszp. pracy magisterskiej w Akad. Muzycz. w Gd.); Mokrzecki L., Polskie Konserwatorium Muzyczne w Gdańsku (1929–1939), „Gdań. Zesz. Human. Prace Pomorzoznawcze” T. 13: 1966; Niedzielska B., Kłaniam ci się Kościerzyno, Tor. 2004 s. 81–3; Roppel L., Zwycięstwo pieśni, Gd. 1976; Trojanowska I., Szwajcaria kaszubska, W. 1987; – Gębik W., Z diabłami na ty, Gd. 1971; Prymas z Kaszub – z abp. Henrykiem Muszyńskim rozmawia K. Łukasik, Gniezno 2012 s. 21–2; Wnuk W., Byłem z wami, W. 1972; tenże, Sen więźnia, „Tyg. Powsz.” 1945 nr 7; Ziegenhirte J., Byli i... będą. Lubomir Szopiński, „Dzien. Bałtycki” 1956 nr 288; – „Kaszëbe” 1961 nr 23 s. 44 (nekrolog); „Ruch Muzycz.” 1947 nr 23 s. 25, 1948 nr 15/16 s. 29, 1959 nr 6 s. 37, nr 8 (rec. W. Spodenkiewicz) s. 32–3.
Józef Borzyszkowski