Szpadkowski Ludomir (1855–1908), malarz.
Ur. w Derbencie w Dagestanie (Rosja), był synem Telesfora (zob.) i Zofii z Kowalskich. Miał rodzeństwo, m.in. brata Adama (zob. w biogramie ojca). Był spokrewniony z Agatonem Gillerem (zob.).
Od r. 1858 mieszkał S. z rodziną w Warszawie; ukończył tam gimnazjum filologiczne. W r. 1877 podjął studia w Szkole Sztuk Pięknych w Krakowie, gdzie kształcił się kolejno pod kierunkiem Izydora Jabłońskiego, Władysława Łuszczkiewicza, Floriana Cynka, Józefa Łepkowskiego i Ferdynanda Löefflera. Już pod koniec t.r. został prezesem nowo powstałej Czytelni Szkoły. Podczas wakacyjnych podróży wykonywał szkice; w r. 1877 był w Karpatach, w r. 1878 w Wiedniu i Tyrolu, a w r. 1879 w Monachium. W październiku 1880 przebywał na Węgrzech, gdzie m.in. uczestniczył w odsłonięciu pomnika Józefa Bema w Maros Vasarhely (obecnie Târgu Mureş w Rumunii) w Siedmiogrodzie. Podejrzewany o tajną misję polityczną, został objęty śledztwem przez władze austriackie. W r. 1883 ukończył studia. Przez pewien czas mieszkał prawdopodobnie w Lublinie, a jesienią 1884 był w Krakowie. Przebywał też (w podróżach artystycznych lub na studiach) w Wiedniu i Monachium. Wystawiał w krakowskim TPSP: w r. 1883 Głowę kobiety i Głowę mężczyzny, w r. 1884 Goplanę i Skierkę, a w r. 1885 Zagłobę i Helenę, Na stepie oraz Na huśtawce. Z tego okresu pochodzi również olejny Portret Kazimierza Glińskiego, ukazujący modela w popiersiu.
Od poł. l. osiemdziesiątych mieszkał S. w Warszawie. W tamtejszym Salonie Krywulta pokazał w r. 1885 płótno Ucieczka (W ucieczce), dobrze przyjęte przez krytykę i reprodukowane w „Tygodniku Ilustrowanym” (1886 nr 92). W TZSP wystawiał swe obrazy olejne: Zagłoba i Helena (1886), Wyprawa po lubczyk (1887), Portret damy i Mułła (oba 1890), Portret panny Kam… i Portret mężczyzny (oba 1891), Portret damy (1892), Chrześcijankę i Portret Piotra Chmielowskiego (oba 1893). Wziął udział w r. 1889 w czasowej wystawie dzieł sztuki w Łodzi. Zajmując się również odnawianiem dawnych obrazów, odrestaurował w r. 1892 „Portret Karola Kurpińskiego” Aleksandra Molinariego. Przyjaźnił się z Franciszkiem Rawitą Gawrońskim. Interesując się pisarstwem Henryka Sienkiewicza, po wydaniu „Quo vadis” urządził w Warszawie w r. 1896 «żywe obrazy» wg tej powieści. Był zamiłowanym kolekcjonerem. Zbierał pieśni polskie, głównie o tematyce żołnierskiej, a także je wykonywał. W młodości prawdopodobnie pracował dla ziemiaństwa, jeżdżąc po dworach, w późniejszym okresie życia był nauczycielem rysunku w szkołach średnich. W lipcu 1899 należał do założycieli spółki Zjednoczeni Artyści Malarze, Rzeźbiarze i Architekci, utworzonej w Warszawie dla popierania sztuki dekoracyjnej i religijnej. S. zmarł 26 X 1908 w Warszawie, został pochowany na cmentarzu Powązkowskim.
S. rodziny nie założył.
Prace S-ego pokazano w r. 1918 w Warszawie na IX Wystawie Towarzystwa Opieki nad Zabytkami Przeszłości. Jego obrazy znajdują się w Polsce w posiadaniu prywatnym, okazjonalnie pojawiają się w handlu antykwarycznym.
Grajewski, Bibliogr. ilustracji; Płaskorzeźbiony medalion z portretem S-ego, sygn. MG [Marceli Guyski?], reprod. w: „Tyg. Ilustr.” 1908 nr 45; – Sto pięćdziesiąt lat malarstwa polskiego w szkicach, W. 1918; Swieykowski, Pam. Tow. Przyj. Sztuk Pięknych; Thieme–Becker, Lexikon d. Künstler, XXXII; – Pol. życie artyst. w l. 1890–1914; Ręgorowicz L., Dzieje krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych, Lw. 1928; – Mater. do dziej. Akad. Sztuk Pięknych, I; Nieznana korespondencja rodziny Gillerów, Oprac. J. Miluśka, Kalisz 2001; Wiercińska, Katalog prac TZSP; Zagórowski, Spis nauczycieli (dot. brata, Adama); – „Bluszcz” 1892 nr 24, 1896 nr 18; „Dzien. Łódz.” 1889 nr 125; „Echo Muzycz., Teatr. i Artyst.” 1899 nr 31 s. 365; „Gaz. Lwow.” 1892 nr 136; „Przegl. Pedagog.” 1930 nr 24 (wspomnienie o bracie); „Tyg. Ilustr.” 1899 nr 36 s. 714; – Nekrologi: „Biesiada Liter.” 1908 nr 8 s. 414, „Głos Warsz.” 1908 nr 213, Kalendarz Ungra 1910 s. IX, „Kur. Warsz.” 1908 nr 300, „Nowa Gaz.” 1908 nr 501, „Rola” 1908 nr 44, „Tyg. Ilustr.” 1908 nr 45 s. 913; – Arch. ASP w Kr.: sygn. A17 (relegowania studentów).
Joanna Daranowska-Łukaszewska