Szczęsna właśc. Szczesna Ludwika, w zgromadzeniu zakonnym Klara (1863–1916), współzałożycielka zgromadzenia zakonnego sercanek.
Ur. 18 VII w Cieszkach (pow. mławski), była córką Antoniego Szczesnego (1829–1902), robotnika w miejscowej gorzelni i majątku ziemskim, potem gajowego w kolonii lubowidzkiej w Borczynach (pow. mławski), oraz Franciszki z domu Skorupskiej (1827–1875).
S. umiejętność czytania i pisania nabyła u wędrownych nauczycieli. Cztery miesiące po śmierci matki ojciec ożenił się powtórnie, z Antoniną Więckowską. S., sprzeciwiając się decyzji ojca i macochy wydania jej za mąż, uciekła ok. r. 1880 z domu i zamieszkała w Mławie; pracowała tam jako krawcowa. Wówczas prawdopodobnie zaczęła używać nazwiska Szczęsna (zalegalizowanie tej zmiany nastąpiło 13 IX 1907). W r. 1886 uczestniczyła w Zakroczymiu w rekolekcjach prowadzonych przez ojca Honorata Koźmińskiego i siostrę Eleonorę Motylowską, założycieli bezhabitowego żeńskiego zgromadzenia Sług Jezusa. Zgromadzenie to pomagało przede wszystkim kobietom-robotnicom i służącym. S. wstąpiła do domu tego zgromadzenia w Warszawie przy ul. Wilczej 27 i rozpoczęła nowicjat 8 XII 1886, przyjmując imię zakonne Honorata. Dn. 8 XII 1887 złożyła obietnicę wierności, a w r. 1889 pierwsze śluby zakonne, o charakterze niekanonicznym, gdyż zgromadzenie nie miało jeszcze zatwierdzenia kościelnego. W październiku 1889 została skierowana do domu zakonnego w Lublinie; pełniła tam funkcje przełożonej i kierowniczki pracowni krawieckiej. Po donosie do władz rosyjskich przeprowadzono u sióstr rewizję i choć uznano, że nie jest to zgromadzenie osób o charakterze politycznym, nakazano im opuścić Lublin. W r. 1892 wróciła S. do Warszawy, ale przełożeni w obawie przed inwigilacją wysłali ją w kwietniu 1893 do Krakowa, do pracy w przytulisku dla służących i robotnic przy ul. Mikołajskiej 11. Pracowała tam jako ochmistrzyni i we wrześniu t.r. doprowadziła do utworzenia tzw. kuchni wzorowej, czyli praktycznej szkoły gotowania.
Po wcześniejszych ustaleniach S-ej i ks. Józefa Sebastiana Pelczara, 27 III 1894 bp krakowski kard. Albin Dunajewski wydał dekret zezwalający na utworzenie nowego jawnego Zgromadzenia Służebnic Najśw. Serca Jezusowego (sercanki) i mianował ks. Pelczara jego dyrektorem. Sercanki miały pracować nad moralnym i materialnym podniesieniem służących i robotnic oraz pielęgnować chorych w domach. Dn. 15 IV t.r. odczytała S. akt ofiarowania się Najśw. Sercu Jezusowemu, wkrótce potem Pelczar mianował ją przełożoną nowego zgromadzenia na trzy lata. Dn. 2 VII otrzymała S. habit zakonny i została pierwszą nowicjuszką, przyjmując imię Klara. Po odbyciu rocznego nowicjatu złożyła 2 VII 1895 na ręce Pelczara śluby wieczyste. Rozwój zakonu sercanek spowodował w Krakowie potrzebę budowy w l. 1895–1900 klasztoru i kościoła przy ul. Garncarskiej, a następnie tworzenia placówek filialnych. Pierwszą z nich był otwarty 15 IX 1895 dom we Lwowie, kolejne powstały w Tarnowie, Zakopanem, a przede wszystkim w diec. przemyskiej, której bp. ordynariuszem został w r. 1900 Pelczar (Przemyśl, Rzeszów, Jaśliska, Korczyna, Krosno, Biecz). Pierwszymi filiami zagranicznymi były domy na terenie Alzacji, w których siostry prowadziły internat fabryczny dla polskich robotnic: w Bischwiller (1905) i Sennheim (1911).
We wrześniu 1907 odbyła S. pielgrzymkę do Lourdes, wizytując po drodze siostry pracujące w Bischwiller. Podczas pierwszej kapit. generalnej, 28 XII 1907 w Przemyślu, została wybrana na przełożoną generalną. Pod koniec czerwca 1908 odebrała od trzech sióstr pierwsze śluby wieczyste, a od jednej pierwsze śluby roczne, przyjęła też do nowicjatu pięć probantek. Chora na raka, przeszła 11 X 1910 operację, po której wyjechała z pielgrzymką dziękczynną do Lourdes i Paray-le-Monial (Francja), po drodze wizytując domy sercanek w Bischwiller i Sennheim. Wspierając starania bp. Pelczara o zatwierdzenie zakonu przez Stolicę Apostolską, uzyskała listy polecające od ordynariuszy galicyjskich: arcybp. Józefa Bilczewskiego ze Lwowa, kard. Jana Puzyny z Krakowa i bp. Leona Wałęgi z Tarnowa. Dn. 19 III 1912 zatwierdzono zgromadzenie i jego konstytucję na siedem lat. Druga kapit. generalna sercanek, 27 XII 1913 w Przemyślu, ponownie wybrała S-ą na przełożoną generalną. Wybuch pierwszej wojny światowej w r. 1914 i rosyjska okupacja wschodniej Galicji (1914–15) utrudniły kontakt ze znajdującymi się tam domami sióstr. Wobec datującego się od października 1915 nawrotu choroby, przekazała S. pod koniec t.r. zarząd nad sercankami wikarii generalnej Ignacji Weiss. S. zmarła 7 II 1916 w Krakowie, została pochowana 10 II na cmentarzu Rakowickim; nabożeństwu żałobnemu przewodniczył bp Pelczar.
Dn. 25 III 1994 rozpoczął się w Krakowie proces beatyfikacyjny S-ej. Dn. 23 I 1995 jej prochy przeniesiono do sarkofagu w bocznej kaplicy kościoła Sercanek przy ul. Garncarskiej. Dn. 15 IV 1996 zamknięto diecezjalne dochodzenie o świętości życia i heroiczności cnót, a akta przekazano do watykańskiej Kongregacji Spraw Kanonizacyjnych. Dn. 20 III 2007 zamknięto proces diecezjalny, także w sprawie uzdrowienia przypisywanego jej wstawiennictwu; dokumentację przekazano 26 IV t.r. Kongregacji Spraw Kanonizacyjnych.
Portret olej. z początku XX w. oraz fot. sprzed r. 1916 w Muz. p. wezw. J. S. Pelczara Zgromadzenia Służebnic Najśw. Serca Jezusowego w Kr.; – Bar J., Najstarsze konstytucje Zgromadzenia Służebnic Serca Jezusowego, „Roczniki Teolog.-Kanoniczne” T. 13: 1966 z. 5 s. 25; Czajkowski J., Z dziejów szpitala krośnieńskiego 1901–1946, Krosno 1997 s. 10; Jakubczyk A., Zgromadzenie Sług Jezusa w społeczeństwie polskim w latach 1884–1939, W. 2001 s. 117, 426, 432, 451; Kasperkiewicz K. M., Sługa Boży Józef Sebastian Pelczar biskup przemyski obrz. łac. Szkic biograficzny, Rzym 1972 (fot.); Król L., Asceza w życiu duchowym matki Klary Szczęsnej, „Stud. Włocławskie” T. 3: 2000 s. 148–63; tenże, Życie i sylwetka duchowa m. Klary Szczęsnej (1863–1916), tamże T. 5: 2002 s. 161–78; Nędza J. M., Zgromadzenie Sióstr Służebnic Najświętszego Serca Jezusowego (1894–1939), „Nasza Przeszłość” T. 41: 1974 s. 135–74 (fot.), s. 205; Niezgoda C., Matka Klara Ludwika Szczęsna. Współzałożycielka Zgromadzenia Służebnic Najświętszego Serca Jezusowego 1863–1916, Kr. 1993 (fot.); Panuś K., Matka Klara Ludwika Szczęsna, Kr. 2007 (fot.); Petrowa-Wasilewicz A., Sługa sług. Życie i dzieło Eleonory Motylowskiej założycielki Zgromadzenia Sług Jezusa, W. 2009 s. 75, 105; Rostkowska A., Życiorys M. Klary Szczęsnej współzałożycielki Zgromadzenia Służebnic Najśw. Serca Jezusowego, Kr. 1947 (mszp. w posiadaniu autora); Sankowska F., Matka Klara Ludwika Szczęsna – współzałożycielka Zgromadzenia Służebnic Najświętszego Serca Jezusowego (dzieciństwo i młodość), Kr. 1963 (mszp. tamże); taż, Wszystko dla Serca Jezusowego. Służebnica Boża M. Klara Szczęsna 1863–1916, Kr. 1995; – AP m. stoł. W., Oddz. w Działdowie: Akt małżeństwa Antoniego Szczesnego z Franciszką Skorupską z r. 1848, nr 10 k. 21; Arch. Archidiec. w Przemyślu: Wypisy z zeznań w procesie beatyfikacyjnym bp. J. S. Pelczara; Arch. Diec. w Płocku: Akt ur. i chrztu S-ej, nr 146 k. 179, akt zgonu, nr 106 k. 271; Arch. Główne Zgromadzenia Służebnic Najśw. Serca Jezusowego w Kr.: Akta S-ej i wspomnienia, relacje pisemne o S-ej; Arch. Kurii Metropolitalnej w Kr.: Pisma urzędowe S-ej; Arch. Zgromadzenia Sług Jezusa w W.: Wpis w Księdze Głównej, wspomnienia i listy E. Mohylowskiej i H. Koźmińskiego.
Kazimierz Panuś