Brodowicz Maciej Józef (1790–1885), prof. Uniw. Krak. Urodzony 24 II w Grzymałowie (pow. Skałat), jako najmłodszy z dziesięciorga dzieci Andrzeja i Barbary z Kadłubowskich, ukończył nauki średnie w Zbarażu, Brzeżanach i Lwowie, poczem (1810) udał się na studja lekarskie do Wiednia, naśladując w tem swego dozgonnego przyjaciela Józefa Seję. Uzyskawszy w r. 1817 w Wiedniu stopień doktorski, pełnił tam najpierw obowiązki sekundarjusza w szpitalu powszechnym a potem asystenta kliniki prof. Raimanna, niegdyś profesora Uniw. Krak. W maju 1822 otrzymał dyplom okulisty po złożeniu odpowiedniego egzaminu, poczem wyjechał do Tyńca koło Krakowa jako lekarz przyboczny biskupa tarnowskiego, ks. Zieglera. Dnia 15 II 1823 zamianowała go Rada Uniw. Krak. profesorem kliniki lekarskiej. Rozejrzawszy się w ówczesnym stanie kliniki a zarazem w stosunkach wydziału lekarskiego, postanowił z właściwą sobie energją dźwignąć obie te instytucje. Najpierw starał się znaleźć inne pomieszczenie dla klinik, albowiem dotychczasowa ich siedziba, tj. szpital św. Łazarza, pozostający pod władzą sióstr Miłosierdzia, był, jak się sam wyraził, »najwierniejszym wizerunkiem swojego patrona … domem nieuleczonych, od którego stronił zdaleka, ktokolwiek pragnął jeszcze oglądać światło słoneczne«. Szczęście mu sprzyjało, bo oto rozwiązane w tym czasie Krakowskie Towarzystwo Wolnomularzy ofiarowało wszechnicy na ten cel swój budynek przy ul. Kopernika (obecny zakład chemji lekarskiej). Po odpowiedniej przebudowie otwarto kliniki w nowym budynku 22 XI 1827. Ponieważ budynek był jednak za szczupły dla trzech klinik: lekarskiej, chirurgicznej i położniczej, przeto B. wywalczył przy poparciu rezydenta austrjackiego przeniesienie kliniki położniczej w r. 1836 spowrotem do szpitala św. Łazarza, gdzie pozostawała ona aż do r. 1869, tj. aż do chwili umieszczenia jej w pół darmo nabytym od B-a dworku, w którym po stosownej przebudowie mieściła się do r. 1936. Szczęście sprzyjało także staraniom B-a około podniesienia powagi grona nauczycielskiego ówczesnego wydziału lek.; B. postarał się o usunięcie trzech profesorów, którzy nie mieli żadnych kwalifikacyj na zajmowane stanowiska, poczem pozyskał w ich miejsce drogą rozpisanego konkursu wybitne siły naukowe i nauczycielskie w osobach L. Bierkowskiego, F. B. Hechella i J. T. Kwaśniewskiego. Za swe zasługi organizacyjne był trzykrotnie wybierany rektorem, a wkońcu mianowany Komisarzem Zakładów Naukowych W. M. Krakowa. Wreszcie w ostatnich latach istnienia W. M. Krakowa oddał mu B. istotne usługi, dźwigając wspólnie z ostatnim prezydentem, ks. J. Schindlerem, brzemię rządów małej Rzeczypospolitej.
O ile B. dzięki stanowczemu usposobieniu i silnej woli był doskonałym organizatorem, o tyle nie posiadał danych do rozwinięcia naukowej twórczości, i co więcej, nie był zwolennikiem postępu nauk lekarskich. Czując te braki, rozumiał, że nie będzie się mógł dłużej ostać na katedrze spowodu swego konserwatyzmu naukowego. Toteż, gdy go w r. 1848 spotkała obelga, rzucona mu zuchwale w twarz przez kilku studentów, iż powinienby się już jako zacofany usunąć z katedry, wniósł w r. 1849 prośbę o przeniesienie w stan spoczynku. Od r. 1850 usunął się w zacisze domowe, opuszczony już dawno przez żonę, i przeżył w osamotnieniu jeszcze 35 lat, osiągając w chwili śmierci w r. 1885 lat 95. Żył już teraz tylko wspomnieniami, którym dał wyraz w zbiorku poezyj własnych, wydanych bezimiennie, Kwiatki polne (Kr. 1871), oraz w dwu publikacjach autobiograficznych (zob. bibljogr.). Wkońcu ujawnił w sobie rys oryginała: w wigilję śmierci (zmarł 22 I 1885) przesłał kilku zaprzyjaźnionym rodzinom wizytówki ze słowami pożegnania, w osobnem zaś piśmie pozostawił dyspozycje co do swego pogrzebu. W ich myśl pochowano go w trumnie, zbitej z surowych desek sosnowych, którą przechowywał już od 16 lat w swem mieszkaniu; ubrano go w myśl pozostawionego życzenia w koszulę, uszytą ręką matki, i w stary mundur urzędnika W. M. Krakowa, za jakiego się do końca życia uważał, a do trumny włożono zebrane przezeń listy ukochanej matki i przyjaciela Sei, wreszcie wypchanego kanarka, którego przywiózł z Wiednia, a o którym się wyraził żartobliwie, że się »z litego wiedeńczyka przedzierzgnął w Polaka«. Bogaty księgozbiór i kolekcje rycin zapisał Bibl. Jag.
Piękny portret olejny w dziekanacie Wydz. Lek. Uniw. Jag.
Brodowicz M. J., Przegląd ogólny swojego zawodu itd., Kr. 1871 i Ważniejsze dokumenta itd., Kr. 1874; Oettinger, Życiorys Brodowicza w »Przegl. Lek.« 1885, nr 6–12; Korczyński L., Zarys dziejów kliniki lek. Pam. jubil. dla prof. E. Korczyńskiego, Kr. 1899; Wachholz L., Klinika lek. przed Dietlem i za Dietla. Księga pam. »Józef Dietl«, Kr. 1928; tenże, Szpitale krak., Bibl. Krak., cz. II. nr 60, Kr. 1924; tenże, Wiedeńczycy, »Pol. Gaz. Lek.« 1932, nr 24, 25.
Leon Wachholz