INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu
 Maksymilian Rodakowski      Frag. "Portretu Maksymiliana Rodakowskiego, brata artysty" Henryka Rodakowskiego.

Maksymilian Rodakowski  

 
 
1825-04-09 - 1900-12-12
Biogram został opublikowany w latach 1988-1989 r. w XXXI tomie Polskiego Słownika Biograficznego.

  

 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Rodakowski Maksymilian (1825–1900), generał austro-węgierski. Ur. 9 IV we Lwowie, był synem Pawła i Marii z Singerów, młodszym bratem Henryka (zob.), Józefa (zob.), starszym bratem Zygmunta (zob.).

R. kształcił się w c. k. Akademii Inżynieryjnej w Wiedniu. W szkole tej nauki nie ukończył, gdyż 16 X 1843 wstąpił do 4 p. ułanów jako kadet. W jednostce tej stacjonującej w tym czasie na Węgrzech awansował w r. 1844 na porucznika i w r. 1847 na nadporucznika. Kampanie 1848 r. odbył we Włoszech, gdzie m. in. uczestniczył w tłumieniu powstania w Cremonie, wyróżnił się ponadto jako kurier między oblężoną Mantuą i kwaterą feldmarszałka J. J. Radetzkiego w Weronie. W działaniach wojennych 1849 r. udziału nie wziął z powodu choroby. Awansowawszy na rotmistrza, pozostał R. przez kilka lat w służbie liniowej. W r. 1857 objął dowództwo szwadronu, wkrótce jednak wskutek konfliktu z kupcem dostarczającym żywność dla jego jednostki zmuszony został do wycofania się z czynnej służby.

Do wojska powrócił po uzyskaniu zgody Franciszka Józefa we wrześniu 1858 i został oficerem 8 p. ułanów w Zombor. Wiosną 1859 powierzono R-emu organizację i dowództwo w zachodnio-galicyjskim ochotniczym batalionie strzelców w Krakowie i Rzeszowie. W tej efemerycznej formacji otrzymał awans na majora. Pod koniec 1859 r. przeniesiony został do 7 p. ułanów w Kotlinie, a w r. n. do tworzącego się wówczas ochotniczego p. ułanów. Po przemianowaniu tej jednostki na 13 p. Ulanów (tzw. Trani-Ulanen) awansował w r. 1862 na podpułkownika i objął dowództwo dywizjonu. W r. 1863 ponownie znalazł się poza czynną służbą, pozostając w dyspozycji Min. Wojny. W r. n. powrócił R. do 31 p. ułanów. Dowództwo pułku i awans na pułkownika otrzymał 16 VI 1866 podczas kampanii przeciw Włochom. W czasie bitwy pod Custozzą (24 VI 1866) R. przemówił po polsku do żołnierzy prowadząc ich do szarży w rejonie Villafranca. Ten niezmiernie krwawy atak okazał się poważnym sukcesem operacyjnym. Zapewnił on 13 p. ułanów i jego dowódcy uznanie i poczesne miejsce w tradycji armii austro-węgierskiej.

Na stanowisku dowódcy 13 p. ułanów – stacjonującego w tym okresie w Tarnopolu i Gródku Jagiellońskim – pozostał R. do listopada 1871, kiedy powierzono mu dowództwo 21 Brygady Kawalerii w Brzeżanach. W r. n. awansował na generała majora. W styczniu 1874 objął dowództwo 1 Brygady Kawalerii w Wiedniu. Wkrótce jednak jego błyskotliwa kariera wojskowa załamała się, co nastąpiło być może w związku ze stratami, jakie poniósł R. podczas krachu na wiedeńskiej giełdzie w r. 1873 (władze wojskowe niechętnie patrzyły na oficerów angażujących się w operacje giełdowe) – lub też ze względu na błędy, jakie podobno popełnił podczas manewrów. W kwietniu 1876 przeniesiony został w stan spoczynku w stopniu tytularnego feldmarszałka porucznika. Jako emeryt mieszkał kolejno w Wiedniu, Stanisławowie, Bösing na Węgrzech, a od r. 1894 w Grazu. Wedle Estreichera przetłumaczył na język niemiecki „Potop” Sienkiewicza. Zmarł 12 XII 1900 w Grazu. Odznaczony był krzyżem kawalerskim Orderu Leopolda.

Ożeniony z Matyldą z domu von Döry miał cztery córki: Marię, Gabrielę, Gizelę i Leonię oraz dwóch synów Mikołaja, komandora c. i k. Marynarki Wojennej, i Wiktora.

 

Portret R-ego przez Henryka Rodakowskiego (1863, olej. wł. prywatna), reprod. w: Henryk Rodakowski i jego otoczenie. Korespondencja artysty, Oprac. A. Ryszkiewicz, Wr. 1953; „Oberst Rodakowski an der Spitze der Trani-Ulanen” przez L. Kocha (olej.), w: Heeresgeschichtliches Museum w Wiedniu; „Rodakowski pod Custozzą” przez Juliusza Kossaka (olej. 1868), tamże; – Estreicher w. XIX (l. 1881–1900) IV 159; Österr. Biogr. Lexikon, Lf. 43 (bibliogr.); Uruski, XV 211; – Kozicki W., Henryk Rodakowski, Lw. 1937 (fot. szkicu do portretu i portretu); Krzyżanowski J., Henryka Sienkiewicza żywot i sprawy, W. 1968; Pizzighelli C., Geschichte des k. u. k. Ulanenregiments Nr 13, Złoczów 1910; – „Tyg. Ilustr.” 1910 półr. I nr 16 s. 310–11; – Kriegsarchiv w Wiedniu: Qualifikationslisten, Fasz. 2456; – Josef Rodakowski, Chronic Rodakowski (mszp. w zbiorach rodzinnych).

Jan Rydel

 
 

Chmura tagów

 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.