Czaplic Szpanowski Marcin, h. Kierdeja, syn sędziego łuckiego Fedora, arianin, poseł sejmowy, właściciel Berezka w pow. włodzimierskim na Wołyniu. Kształcił się w Norymberdze, gdzie w r. 1597 opublikował tezę: Positiones de principatu. W r. 1599 zapisał się jako »Polonus« (co było rzadkością u szlachty ruskiej) w Bazylei i tutaj ogłosił tezę: De virtute morali, którą wierszowanym epigramatem ozdobił Aleksander Grot Słupecki. Po powrocie do kraju brał czynny udział w sprawach wyznaniowych i politycznych. W r. 1612 uczestniczył w synodzie arian w Rakowie i wraz z bratem Jerzym podpisał list dla delegacji, wybranej do porozumienia się arian z kalwinami. W r. 1616 podpisał instrukcję poselską na sejmiku łuckim, który występował w obronie wyznania prawosławnego. Został posłem na sejm konwokacyjny r. 1632, był obecny na elekcji Władysława IV, protestował przeciwko ograniczeniu praw arian. Wśród swoich wyznawców zażywał dużej sympatii, odznaczał się podobno świetną wymową. Zmarł prawdopodobnie między r. 1633–8, gdyż w r. 1638 na Berezku znajdują się Andrzej i Aleksander Cz-owie.
»Arch. jug. zap. Ros.« cz. I, VI 651, cz. II, II 115, 177, 183, 215; »Arch. dziej. ośw.«, VI 7; Estr. XIV 512; Jocher 976; Jabłonowski Al., Akad. kij. moh., Kr. 1924; Kot St., Słupeccy w ruchu reformacyjnym, »Reform. w Polsce« 1926, IV 185–6. Poza tym źródła i lit. pod Aleksandrem i Jerzym.
Kazimierz Chodynicki