Stencel Maria Irena (1900–1985), pielęgniarka, dyrektorka Szkoły Pielęgniarstwa Polskiego Czerwonego Krzyża w Łodzi.
Ur. 11 I w Jekaterynosławiu w Rosji (obecnie Dnipropetrowśk, Ukraina), była córką Henryka, inżyniera, oraz Marii; miała siostrę i brata.
W r. 1917 zdała S. maturę i podjęła studia na Wydz. Medycznym uniw. w Jekaterynosławiu. Studiowała przez trzy lata, ucząc równocześnie w starszych klasach gimnazjalnych i udzielając lekcji prywatnych. W r. 1923 przybyła z rodziną do Polski i zamieszkała w Warszawie. Nie mogąc kontynuować studiów z powodu trudnych warunków materialnych, odbyła w Warszawie półroczny kurs organizowany przez Polsko-Amerykański Komitet Pomocy Dzieciom. W r. 1924 podjęła pracę w kierowanej przez Mieczysława Michałowicza Klinice Pediatrycznej Uniw. Warsz. Aby uzyskać uprawnienia do pracy w zawodzie pielęgniarki, uczyła się od r. 1925 w Szkole Pielęgniarstwa PCK w Poznaniu. Po uzyskaniu dyplomu (18 V 1927) rozpoczęła pracę w poznańskim Szpitalu Przemienienia Pańskiego; zajęcia teoretyczne i praktyczne prowadziła też w Szkole Pielęgniarstwa PCK. W r. 1929 otrzymała stypendium Ligi Czerwonych Krzyży na roczny kurs administracji szkół pielęgniarstwa i szpitali, prowadzony przez Międzynarodową Radę Pielęgniarstwa przy Bedford College for Women w Londynie. Po ukończeniu kursu przebywała krótko w Belgii i Francji celem poznania organizacji i zarządzania placówkami służby zdrowia oraz leczenia i opieki pielęgniarskiej nad pacjentami.
Po powrocie do Poznania została S. w r. 1930 przełożoną pielęgniarek w VII Wojskowym Szpitalu Okręgowym; nadzorowała tam szpitalną praktykę słuchaczek Szkoły Pielęgniarstwa PCK oraz prowadziła kursy pogotowia sanitarnego PCK. Od r. 1935 przewodniczyła Kołu Absolwentek Szkoły Pielęgniarstwa PCK. T.r. została członkiem Zarządu Głównego Polskiego Stow. Pielęgniarek Zawodowych, a w r. 1936 weszła w skład jego Komisji Statutowo-Regulaminowej. T.r. przez kilka miesięcy pełniła w Poznaniu obowiązki dyrektorki Szkoły Pielęgniarstwa PCK; prowadziła też w tym okresie kurs zasad pielęgnowania chorych w warunkach domowych i szpitalnych oraz zorganizowała w VII Wojskowym Szpitalu Okręgowym praktykę dla studentów Wydz. Medycznego Uniw. Pozn. Wydała w serii Skarbczyk Domowy Księgarni św. Wojciecha w Poznaniu broszurę pt. Pielęgnowanie chorych w małych mieszkaniach [b.r.w.], pierwszy tego typu poradnik w Polsce.
Po wybuchu drugiej wojny światowej, 1 IX 1939, została S. zmobilizowana i pełniła funkcję przełożonej pielęgniarek pociągu sanitarnego Armii «Poznań». Gdy 20 IX t.r. pociąg został rozbity pod Żninem, wróciła do Poznania. Wysiedlona niebawem przez władze okupacyjne do Warszawy, pracowała w Domu Małych Dzieci im. Gabriela Piotra Baudouina i prowadziła Kursy dla Piastunek. Podczas powstania warszawskiego, 27 VIII 1944, została z całą placówką ewakuowana przez Niemców do Milanówka pod Warszawą, a w końcu listopada t.r. do Kowańca pod Nowym Targiem. Na początku grudnia Kursy rozwiązano, a S. zamieszkała w Zakopanem.
Dn. 1 V 1945 wróciła S. do Poznania, gdzie od 8 V t.r. do 31 VIII 1946 prowadziła jako referentka kursy dla sióstr pogotowia sanitarnego w Referacie Sanitarnym Zarządu Okręgowego PCK. Następnie kierowała reaktywowaną m.in. dzięki jej staraniom Szkołą Pielęgniarstwa PCK. Pod koniec listopada t.r. została skierowana przez Zarząd Główny PCK do Łodzi celem zorganizowania tam dwuletniej Szkoły Pielęgniarstwa. W styczniu 1947 została jej dyrektorem i w marcu t.r. otworzyła ją przy ul. Sterlinga jako Szkołę Pielęgniarstwa PCK (od r. 1950 Państw. Szkoła Pielęgniarstwa nr 2); przy Szkole utworzyła także internat. Pracując nieprzerwanie jako dyrektorka Szkoły Pielęgniarstwa, była w l. 1957–60 członkiem Zarządu Głównego Polskiego Tow. Pielęgniarskiego. Po likwidacji Szkoły, w sierpniu 1965, pracowała przez dwa lata w łódzkim Liceum Medycznym nr 2 jako konsultant placówek szkoleniowych. W r. 1968 przeszła na emeryturę. Zmarła 6 IV 1985 w Łodzi, została pochowana 12 IV w grobowcu rodzinnym na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie. Była odznaczona Medalem Florencji Nightingale (1961), Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, Złotym Krzyżem Zasługi, Medalem KEN, Złotą Odznaką PCK, Odznaką «Za Wzorową Pracę w Służbie Zdrowia» i Honorową Odznaką M. Łodzi.
S. nie założyła rodziny.
Encyklopedia dla pielęgniarek, Red. J. Bogusz, W. 1987 s. 469–70; – Dobrowolska B., Kształcenie pielęgniarek i położnych w Łodzi w latach 1945–1997, w: Opieka zdrowotna w Łodzi od roku 1945. Studium organizacyjno-historyczne, Red. J. Fijałek, J. Supady, Ł. 1998 III 214, 218; taż, Początki szkolnictwa pielęgniarskiego w Łodzi, „Biul. Okręgowej Izby Pielęgniarek i Położnych Regionu Łódz. i Piotrowskiego” 1997 nr 6; Kaniewska-Iżycka I., Rozwój pielęgniarstwa w Polsce do roku 1950, W. 1989 II 44, 50; Leśnikowska M., Wybrałam pracę..., „Pielęgniarka i Położna” 1981 nr 8 s. 27; Wróblewski Z., Płomień nadziei, W. 1980 s. 241; – Nekrologi z r. 1985: „Dzien. Łódz.” nr 83, „Życie Warszawy” nr 84; – Arch. PCK w W.: sygn. 6/5/138 (dok. osobowa); Gł. B. Lek.: sygn. P. 967 (teczka osobowa); – Informacje Elżbiety Kwasiborskiej i Haliny Seiler z Ł.
Barbara Dobrowolska