Kretkowska ze Strzeszewskich Maria (1863–1947), fundatorka szkół, przewodnicząca Związku Ziemianek Polskich. Ur. 28 VIII w Arcelinie w pow. płońskim, była córką Franciszka Strzeszewskiego i Michaliny z Górskich. W r. 1886 wyszła za mąż za Leona Kretkowskiego, brata Władysława (zob.) i Mieczysława (zob.), i zamieszkała w jego majątku Baruchów (pow. włocławski). Zorganizowała tam ochronkę. W r. 1907 wraz z siostrą Zofią ze Strzeszewskich Kretkowska ufundowała Szkołę Gospodarczą Żeńską w Mirosławicach (pow. Kutno), a następnie była współzałożycielką podobnej szkoły w Marysinie (pow. Włocławek). W r. 1920 była delegatką Pogotowia Wojennego Koła Polek i działała przy formowaniu szwadronu «Dzieci Kujawskie». K. była współorganizatorką Związku Ziemianek Polskich i w okresie dwudziestolecia międzywojennego jego przewodniczącą przez kilkanaście lat. Działała też w zarządach Polskiego Czerwonego Krzyża, Polskiej Macierzy Szkolnej oraz Akcji Katolickiej. W r. 1939 została wysiedlona z majątku przez hitlerowców i okres wojny spędziła w Prymusowej Woli pow. Opoczno. Po wojnie mieszkała u jednej ze swych wychowanek w Świątnikach (pow. Włocławek), gdzie zmarła 26 XII 1947 r.; pochowana została na cmentarzu w Kowalu. Dzieci nie miała. Odznaczona była orderami papieskimi.

Wieczorek T., Zarys dziejów szkolnictwa rolniczego w Polsce do 1939 r., [W.] 1968; – Księga pamiątkowa 4 szw[adronu] 4 p[ułku] uł[anów] zaniemeńskich „Dzieci Kujawskie”, Włocławek 1929 s. 53, 254, 347, (fot.); – „Gaz. Kujawska” 1947 nr 111; – Relacje pisemne Marii Czerniewiczowej i Antoniego Kretkowskiego w posiadaniu Teresy Kiersnowskiej.

Stanisław Konarski