Sulikowski Marian (1913–1973), architekt, docent Politechniki Warszawskiej.
Ur. 22 VI w Sieradzu, był synem Franciszka Pawła, lekarza kolejowego, i Jadwigi z Sokołowskich, nauczycielki, młodszym bratem Jerzego Pawła (zob.).
W r. 1931 ukończył S. Państw. Gimnazjum Matematyczno-Przyrodnicze im. Tadeusza Kościuszki w Kaliszu i od t.r. studiował na Wydz. Architektury Politechn. Warsz. Jako student, wspólnie z architektem Stanisławem Nowickim, opracował w r. 1934 konkursowy projekt schroniska górskiego, który zdobył II nagrodę. W l. 1936–7 odbył służbę wojskową w Szkole Podchorążych Rezerwy Artylerii oraz w 25. Pułku Artylerii Lekkiej. Z pułkiem tym walczył w kampanii wrześniowej 1939 r., za którą otrzymał Krzyż Walecznych.
W czasie okupacji niemieckiej pracował S. dorywczo jako technik, m.in. w l. 1939–41 w pracowni architekta Lecha Niemojewskiego w Warszawie, a od r. 1941 w Biurze Budowlanym Zarządu Miejskiego w Zakopanem. Z powodu kontaktów z Nowickim, który był działaczem PPR, został w sierpniu 1942 aresztowany i osadzony na Pawiaku. Zwolnionego w lutym 1943, przeniesiono w czerwcu t.r. przymusowo do Centralnego Urzędu Techniki w Krakowie, gdzie pracował do czerwca 1944. Następnie był zatrudniony na budowach w Rabce oraz w firmie budowlanej Ludwika Wojtyczki w Chabówce. Do Warszawy wrócił w r. 1945 i kontynuował studia; równocześnie od 2 III t.r. pracował w Biurze Odbudowy Stolicy (BOS). W r. 1946 otrzymał dyplom i podjął pracę w Zakł. Historii Architektury Politechn. Warsz., kolejno jako młodszy asystent, starszy asystent i adiunkt. Razem z Mieczysławem Kuźmą i Zygmuntem Stępińskim uczestniczył w licznych konkursach architektonicznych i urbanistycznych, m.in. w r. 1946 zdobyli IV nagrodę za projekt gmachu centrali Polskiej Kasy Oszczędności oraz wyróżnienia za projekt gmachu Wydz. Architektury Politechn. Warsz. i opracowanie ul. Marszałkowskiej. W r. 1947 samodzielnie S. otrzymał I równorzędną nagrodę w konkursie na projekt kościoła w Gdyni, a w r. 1948 ze Stanisławem Cybulskim i Janem Maasem III nagrodę za projekt Osi Stanisławowskiej w Warszawie. W r. 1948 opracował plany zagospodarowania przestrzennego Góry Kalwarii i otoczenia zamku w Szczecinie. Po zakończeniu w r. 1947 pracy w BOS był zatrudniony od stycznia 1948 do kwietnia 1949 w Głównym Urzędzie Planowania Przestrzennego Kraju oraz Warszawskiej Regionalnej Dyrekcji Planowania Przestrzennego. Od 1 V 1949 pracował (z przerwami aż do r. 1965) w państw. biurach projektowych Min. Budownictwa. W l. 1950–2 wykładał w Szkole Inżynierskiej w Szczecinie i równocześnie pracował w Warszawie w Inst. Urbanistyki i Architektury; potem zatrudniony został jako architekt rejonu w Komitecie ds. Urbanistyki i Architektury.
W r. 1949 zaprojektował S. szkołę w Błoniu oraz dom towarowy w rodzinnym Kaliszu (wzniesiony w l. 1949–50, w r. 1953 wyróżniony III nagrodą honorową przez Stow. Architektów Polskich <SARP>). Nawiązujący do architektury historycznej i harmonijnie łączący się z otoczeniem, gmach ten uchodzi za jeden z najlepszych przykładów architektury socrealistycznej. W tym okresie zaprojektował w Warszawie m.in. odbudowę i adaptację zespołu budynków dawnego Collegium Nobilium przy ul. Miodowej na szkołę teatralną (w l. 1949–50, wspólnie z Wojciechem Onitzchem, Teodorem Bursze i Andrzejem Uniejewskim) oraz budynek klubowy MSZ przy ul. Foksal (z Onitzchem i Uniejewskim, zrealizowany w l. 1950–3). Również z Onitzchem i Uniejewskim sporządził plan zagospodarowania przestrzennego Makowa Maz. (1950) oraz projekt ośrodka turystycznego w Zegrzynku (zrealizowany w l. 1950–2, wyróżniony nagrodą II st. przewodniczącego Komisji Urbanistyki i Architektury); we współpracy z Onitzchem dokonał rekonstrukcji zamku w Szczecinie (1950–2). Zaprojektował też w Warszawie osiedla «Racławicka» (zbudowane w l. 1953–5) oraz «Kombajn» przy Alejach Jerozolimskich (z l. 1959–65), wyróżnione Nagrodą II st. Ministra Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych. W l. 1957–8 zatrudniony był również w Zakł. Teorii Architektury PAN w Warszawie. Razem ze Stanisławem Płoskim i Romanem Szymborskim zdobył II nagrodę w konkursie na dom architekta w Zakopanem (1957) i III nagrodę za projekt rekonstrukcji «Osi saskiej» w Warszawie (1961). W r. 1960 ponownie pracował w Kaliszu, projektując otoczenie pomnika Adama Asnyka (dłuta Jerzego Jarnuszkiewicza), a w r. 1961 zaprojektował dom turysty w Szczyrku (zrealizowany w l. 1961–4). W l. czterdziestych i pięćdziesiątych zamieszczał swe rysunki m.in. w „Architekturze” „Przeglądzie Kulturalnym”, „Przeglądzie Budowlanym”, „Skarpie Warszawskiej” i „Stolicy”; uczestniczył też w dorocznych wystawach malarstwa i rysunku SARP, a podczas wystawy w r. 1952 otrzymał III nagrodę. Rysunek uprawiał przez całe życie; reprodukcję jednego z nich zamieścił Ryszard Natusewicz w „Rysunku architekta” (Wr. 1992).
W r. 1956 otrzymał S. na Politechn. Warsz. stanowisko docenta. Od r. 1961 był członkiem Komisji doradczej ds. architektonicznych MSZ. Jako stypendysta Fundacji Forda odbył w l. 1962–3 roczny staż na politechn. w Zurychu. W r. 1963 został Sekretarzem Naukowym Komitetu Architektury i Urbanistyki PAN. Dwukrotnie otrzymał nagrodę Komitetu Budownictwa, Urbanistyki i Architektury (1956 i 1961) oraz nagrodę PAN (1966 i 1967). Był autorem kilku skryptów i publikacji: Barwa w urbanistyce (1963, wspólnie z Ryszardem Karłowiczem), Uwagi o metodzie w nauczaniu projektowania architektonicznego (W. 1965), Kryteria oceny projektów architektonicznych (W. 1966), Propozycje metody systematyki prac bieżących w zakresie teorii architektury (W. 1968) i Wstęp do wiedzy o architekturze (W. 1970). Za działalność dydaktyczną otrzymał w l. 1956 i 1969 Nagrody Ministra Oświaty i Szkolnictwa Wyższego. Opracowywał różne projekty studialne (w tym również aranżacje wnętrz i projekty mebli). Dużą wagę przywiązywał do kształcenia architektów w zakresie rysunku odręcznego. Od r. 1947 był S. członkiem SARP i należał do Kolegium Sędziów Konkursowych Stowarzyszenia; w l. 1954–6 pełnił funkcję wiceprezesa jego Oddziału Warszawskiego, a w l. 1963–6 wiceprezesa Zarządu Głównego. Jako delegat SARP do Komitetu Wykonawczego Union Internationale des Architectes brał udział w jej kongresach w Moskwie (1959), Hawanie (1963), Paryżu (1965) i Pradze (1967).
Od r. 1970 był S. zastępcą dyrektora ds. naukowych Inst. Projektowania Architektonicznego Politechn. Warsz. Wniosek z 22 VI 1972 o mianowanie go profesorem nadzwycz. nie został zatwierdzony. Ostatnim zrealizowanym projektem S-ego (wspólnie z Płoskim, Szymborskim i Romanem Dutkiewiczem), był zespół budynków SGGW na warszawskim Ursynowie (uhonorowany I nagrodą w dwuetapowym konkursie w l. 1960–3, realizacja głównie w l. 1965–73); wspólnie z Burszem przygotowywał też na konkurs włoskiego Min. Robót Publicznych szkice uniw. w Kalabrii. S. zmarł 24 VI 1973 w Warszawie, został pochowany na cmentarzu Powązkowskim (kw. 197, rząd 2, grób 7). Był odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (1969), Medalem X-lecia PRL (1955) i Złotym Krzyżem Zasługi (1956).
Małżeństwo S-ego (od r. 1944) z Wiesławą Ingrid z Mokrzyńskich (1918–2000) było bezdzietne.
Fot. w Mater. Red. PSB; – Enc. Warszawy; Łoza, Architekci; Łoza, Słown. Architektów; Zieliński J., Atlas dawnej architektury ulic i placów Warszawy, W. 1996–2005 III, VII, XI; – Barucki T., Fragmenty stuletniej historii 1899–1999 (W stulecie organizacji warszawskich architektów), W. 2001; Dziewulscy S. i Z., Schroniska, „Arkady” R. 1: 1935 s. 330; Garliński B., Architektura polska 1950–1951, W. 1953 s. 118–22, 165–9, 194–5; Leśniakowska M., Architektura Warszawy, W. 1998; Mycek T., Spotkania z mistrzami. Portrety 63 architektów polskich, W. 1998 (portret rys. S-ego); Pol. życie artyst. w l. 1915–39; Pol. życie artyst. w l. 1945–1960; Sulikowski M., Pałac Kazanowskich, jego historia, odbudowa i przeznaczenie, „Stolica” 1952 nr 8; – „Architektura” 1947 nr 1 s. 25, 1948 nr 4 s. 15, 1950 nr 2/3 s. 42–5; – Nekrolog i wspomnienie pośmiertne z r. 1973: „Architektura” nr 8–9 (R. Szymborski, portret rys. S-ego), „Życie Warszawy” nr 154; – Arch. Główne Politechn. Warsz.: Teczka osobowa S-ego; Arch. Zarządu Głównego SARP w W.: Ankieta z r. 1954; USC w Sieradzu: Akt ur. S-ego.
Tadeusz Barucki