INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu
 Melchior Gurowski h. Wczele      Podpis i odcisk pieczęci Melchiora z Gurowa Gurowskiego, Kasztelana Poznańskiego, pod pismem z roku 1752 - w: Autografy dawne - teki Władysława Górskiego. T. 4, Gadomski – Jordan - k. 74r - w zbiorach Biblioteki Jagiellońskiej w Krakowie - sygn.: BJ Rkp.

Melchior Gurowski h. Wczele  

 
 
Biogram został opublikowany w latach 1960-1961 w IX tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Gurowski Melchior h. Wczele (ok. 1686–1756), kasztelan poznański. Syn Melchiora, kaszt. poznańskiego, i Krystyny Przybyszewskiej. Stronnik Augusta Mocnego jeździł w r. 1711 wraz ze Stanisławem Garczyńskim, łowczym poznańskim, w poselstwie do prymasa Radziejowskiego, za co sejmik średzki 12 VI asygnował mu 1000 zł nagrody. Już jako chorąży kaliski posłował na sejm 1720 r. W r. 1723 był deputatem sejmikowym na trybunał skarbowy w Radomiu. Z sejmu 1726 r. delegowany do komisji, która od maja do września 1730 r., inwentaryzowała skarbiec i archiwum koronne. Z sejmiku średzkiego 1726 r. wyznaczony został do komisji skarbowej na r. 1727. Ponownie wszedł do tej komisji z sejmiku 1730 r. Ponieważ w czasie bezkrólewia kasztelania lędzka wakowała, jemu zlecono prowadzenie na elekcję powiatu konińskiego. Podpisał wprawdzie obiór Leszczyńskiego, ale zaraz potem, zorientowawszy się w układzie sił, dokonał akcesu do konfederacji warszawskiej zwolenników Augusta III. We wrześniu 1737 r. wyznaczony był ponownie przez sejmik średzki do trybunału skarbowego radomskiego. Kasztelanię gnieźnieńską dostał 30 V 1738 r. W swym pierwszym przemówieniu w senacie (18 X) domagał się aukcji wojska przy równoczesnym porównaniu ciężarów prowincji wielkopolskiej z małopolską, doradzał wysłanie komisarzy do Olkusza celem zbadania kosztów potrzebnych na uruchomienie mennicy, żądał osobistego, nie przez posłów, składania homagium przez ks. kurlandzkiego, wreszcie z niewielkim realizmem politycznym dopatrywał się możliwości odzyskania sum neapolitańskich dzięki spowinowaceniu się Augusta III z hiszpańskimi Burbonami. Kasztelanem kaliskim został 12 VI 1748 r., poznańskim 11 I 1749 r. Order Orła Białego otrzymał w r. 1751. Zmarł, mając lat 70, w Wyszynie 2 VIII 1756 r., a pochowany został w Murowanej Goślinie.

G. trzymał kilka królewszczyzn. Już w r. 1705 matka za konsensem królewskim z 26 II 1704 r. scedowała mu starostwo kościańskie, które on w r. 1720 odstąpił Gajewskiemu. Ożeniwszy się z Zofią Przyjemską, wdową po Adamie Gruszczyńskim, kaszt. kaliskim i star. kolskim, wszedł w posiadanie tego starostwa, a w r. 1746 za konsensem z 18 I 1745 r. scedował je synowi Rafałowi. Starostwo obornickie, które nabył w r. 1736 od swego brata Jana, ustąpił w r. 1739 Rogalińskim, grabowskie zaś, nabyte od tegoż brata, scedował Prusimskiemu. Ponadto miał jeszcze dzierżawę brdowską. Jego dobra dziedziczne w województwach poznańskim i kaliskim stanowiły: miasto Murowana Goślina z przyległymi wsiami, dobra gołuchowskie (odziedziczył je po ojcu), miasteczko Władysławów, zamieszkałe przeważnie przez niemieckich tkaczy, Russocice, Wyszyna, Piorunów, miasteczko Kleczew z otaczającymi je wsiami. Miał ponadto w Małopolsce dobra Radonię i Miedziczę.

Po śmierci pierwszej żony ożenił się G. powtórnie 15 XI 1748 r. z Katarzyną Przerębską, wdową po Antonim Trypolskim, chorążym owruckim, zmarłą przed r. 1756. Miał z pierwszej żony, Zofii Przyjemskiej, 16 dzieci, z których wychowało się 9. Synowie: Rafał, Władysław, Aleksander, Melchior, córki: Weronika, niezamężna, Estera i Brygida, zakonnice w Owińskach, Genowefa, dama dworu królewiczowej Marii Antonii, Teresa, za Maciejem Potockim.

 

Portret G-ego w kościele poklasztornym w Owińskach; – Enc. Org.; Boniecki; Żychliński, XV; Elektorowie; – Kłodziński A., O Archiwum Skarbca Koronnego na Zamku Krak., „Arch. Kom. Hist. PAU” S. 2 T. 1: 1923; – Teka Podoskiego, II 104, IV 384, 396; – Arch. Archidiec. w P.: Liber bapt., copul., mort. Murowanej Gośliny; B. Raczyńskich: Lauda średzkie, rkp. 244 k. 56, 153, 160, 168, 188v.; Arch. Państw. w P.: Inskr. Grodz. Pozn. nr 1180 k. 51, nr 1194 k. 5, nr 1256 k. 172, nr 1267 k. 148, 152, nr 1298 k. 38v., nr 1311 k. 94v., nr 1329 k. 3v., Inskr. Grodz. Wschow. nr 89 k. 58.

Włodzimierz Dworzaczek

 

 
 
 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.