Lasocki Michał h. Dołęga (zm. 1472), starosta łęczycki, podkomorzy dobrzyński i łęczycki, marszałek nadworny królewski. Rodzina pisała się z Lasotek, w ziemi dobrzyńskiej. L. był być może bratem Mikołaja (zob.). Jako rycerz w pełni lat sprawnych występuje L. z początkiem lat trzydziestych XV w. W r. 1432 został oskarżony o «targanie za włosy» żupnika krakowskiego Mikołaja Serafina, z którym miał proces o naganę jego szlachectwa, wygrany przez żupnika. Był spokrewniony z Leliwitami Jarosławskimi i Pileckimi, a związany z obozem Spytka z Melsztyna, z którego córką Dorotą ożenił się. Na akcie konfederacji nowokorczyńskiej z 3 V 1439 r. widnieje nazwisko L-ego wśród 167 przedstawicieli prohusyckiej szlachty małopolskiej, dążącej do reform. Po bitwie pod Grotnikami i śmierci Spytka przystał L. do grupy zaufanych królowej wdowy Zofii i wkrótce, jak wielu byłych konfederatów husyckich, przyłączył się do zwolenników młodego króla Władysława Jagiellończyka; odbył z nim całą kampanię węgierską w l. 1440–4. Jego też herb, po zwycięskiej wyprawie na Turków i bitwie pod Agrią w r. 1442, kazał wymalować król w r. 1443, w grupie 12 herbów polskich i 12 węgierskich, w kościele parafialnym Najśw. Maryi Panny w Budzie «w nagrodę za dzielność ich, poczciwość i bohaterską cnotę». Brał L. udział w wielu starciach z Turkami, walczył pod Warną.
W czasie bezkrólewia w l. 1444–7 L. działał w kraju w grupie przeciwników Zbigniewa Oleśnickiego, przywódcy możnowładców małopolskich, w otoczeniu królowej Zofii, a po koronacji Kazimierza Jagiellończyka w r. 1447 przy królu, na urzędzie starosty łęczyckiego. W r. 1448, za nie znane bliżej przewinienie, dostał się L. do wieży zamkowej w Krakowie, z której wypuszczono go za poręką 2000 grzywien, że stawi się przed królem na najbliższym sejmie generalnym. L. nie stracił jednakże łaski królewskiej i utrzymał się na starostwie łęczyckim. W r. 1450 został podkomorzym dobrzyńskim, a w r. 1454 podkomorzym łęczyckim. W r. 1451, w okresie sporów możnowładztwa małopolskiego z królem i przedstawicielami Litwy o Wołyń, znalazł się L. w składzie delegacji panów małopolskich u króla w Samborze, a następnie na burzliwym sejmie w Parczewie, jako rzecznik przyłączenia Łucka i zamku z całą ziemią łucką bezpośrednio do Korony. W czasie wojny 13-letniej natomiast L. znajdował się u boku króla, który zlecał mu werbowanie zaciężnych i uzyskiwanie pieniędzy oraz kosztowności, ściąganych czy nawet rekwirowanych, zwłaszcza u duchowieństwa. L-ego, wraz z Sędziwojem z Leżenic, desygnował król w r. 1466 na synod prowincjonalny do Łęczycy, aby spowodowali uchwalenie przez duchowieństwo podatku na opędzenie wydatków wojny pruskiej; podatek ten uchwaliły diecezje: gnieźnieńska i włocławska. W l. 1464–71 zajmował stanowisko marszałka nadwornego królewskiego. W okresie przygotowań Jagiellonów do objęcia tronu czeskiego w r. 1471 niejednokrotnie L. służył królowi gotówką.
Zaangażowany w politykę wewnętrzną i zagraniczną obu synów Jagiełły, doszedł L. do wielu godności w państwie i znacznie pomnożył swój majątek. W r. 1442 otrzymał od króla, głównie za udział w bitwie pod Agrią, 200 grzywien na starostwie śremskim i zapisy na tymże w ciągu kilku miesięcy na 1 000 grzywien łącznie; za Kazimierza Jagiellończyka powiększył je do przeszło 3000 grzywien. W r. 1462 zakupił od bpa włocławskiego Jana Gruszczyńskiego Brzeziny, które stały się trwałym nabytkiem, potomkowie L-ego pisali się później z Brzezin. Duży zapewne majątek uzyskał L. za żoną Dorotą z Melsztyńskich; w r. 1445 otrzymała ona od ciotki Katarzyny Michałowskiej, kasztelanowej krakowskiej, wsie Skorczów i Radziemice w Proszowickiem i 300 fl. węgierskich gotówki. W imieniu swej żony L. w r. 1465 zrezygnował z domu przy ul. Brackiej w Krakowie, nadanego przez jej braci, na rzecz doktorów i magistrów uniwersytetu krakowskiego («bursa węgierska»). L. zmarł w r. 1472. Pozostawił po sobie 3 synów: Jana, sekretarza królewskiego, Stanisława, podkomorzego poznańskiego (zob.), i Jakuba, oraz 3 córki: Dorotę, za Janem Lutomirskim, sędzią ziemskim sieradzkim, Beatę, za Janem Radzimińskim, kasztelanem warszawskim, i Katarzynę, którą uposażył na Łęczycy. Wdowa po L-m Dorota żyła jeszcze w r. 1496.
Boniecki; Dworzaczek, Genealogia, tabl. 97; Fedorowicz, Dostojnicy i urzędnicy; Lasocki Z., Dostojnicy i urzędnicy ziemi dobrzyńskiej w XIV i XV wieku, „Mies. Herald.” 1934 s. 52, 134; – Dąbrowski J., Władysław Jagiellończyk na Węgrzech 1440–1444, W. 1922; Kiryk F., Jakub z Dębna na tle wewnętrznej i zagranicznej polityki Kazimierza Jagiellończyka, Wr.–W.–Kr. 1967 s. 20; Kolankowski L., Dzieje Wielkiego Księstwa Litewskiego za Jagiellonów, W. 1930; Kutrzeba, Urzędy; Maleczyńska E., Społeczeństwo polskie XV w. wobec zagadnień zachodnich, Wr. 1947; Prochaska A., Konfederacja Spytka z Melsztyna, Lw. 1877 s. 60, 61, 63, 73, 86; Ptaśnik J., Studia nad patrycjatem krakowskim, „Roczn. Krak.” T. 16: 1914 s. 17; Sułkowska-Kurasiowa I., Polska kancelaria królewska w latach 1447–1506, Wr.–W.–Kr. 1967 s. 137; – Acta capitulorum Crac.; Acta grodz. i ziem., II, V, VII, VIII; Cod. epist. saec. XV, II, III; Cod. Univ. Crac., II; Długosz, Historia, IV, V; tenże, Liber benef., I; Kod. m. Krakowa; Kod. tyniecki; Matricularum summ., I, II; Rachunki królewskie z l. 1471–2 i 1476–8; Starod. Prawa Pol. Pomn., II nr 2439, 2461, 2679, 3244, 3281, 3282, 3365, 3368, 3479, 3520, 3964, 3968; Zbiór dokumentów mpol., III nr 687; – Arch. Państw. w Kr. (Oddz. Wawel): Castr. Crac. 18 s. 153.
Feliks Kiryk