Śniegocki Michał, pseud. Radogost (1840 — po 1912), uczestnik powstania styczniowego, oficer armii tureckiej.
Ur. 8 IX w Gowarzewie (pow. średzki), był synem Kazimierza (ur. 1799), dziedzica Rzegnowa i Kruszewnia (pow. gnieźnieński), oraz Marianny z Sempołowskich. Miał siostrę Cecylię (ur. 1833), oraz braci: Józefa Franciszka (1827—1902), powstańca styczniowego, tłumacza sądowego, po śmierci pierwszej żony, w r. 1877 ożenionego z Marią Śmigielską, Stanisława (ur. 1835), Tadeusza (1837—1912), powstańca styczniowego, od r. 1864 dziedzica Bieślina (pow. gnieźnieński), Antoniego (ur. 1838), sekretarza Tow. Przemysłowo-Rolniczego dla pow. toruńskiego, od lipca 1869 zarządcę folwarku, następnie nauczyciela chowu inwentarza, rachunkowości gospodarczej, taksacji i bonitacji w Wyższej Szkole Rolniczej w Żabikowie, autora prac rolniczych, oraz Tomasza, pseud. Sławomir (1845—1941), powstańca styczniowego, założyciela 5 IV 1867 w Bydgoszczy pierwszej polskiej księgarni ze składem nut i czytelnią, a potem zarządcę księgarni pod firmą Leona Idzikowskiego w Kijowie, ożenionego z Jolantą z Prandotów Trzcińskich (1845—1923), działaczką oświatową na Kujawach.
Ś. został osierocony prawdopodobnie już w dzieciństwie. Do r. 1862 uczył się w gimnazjum w Trzemesznie i przez pewien czas prywatnie w Ostrowie (obecnie Ostrów Wpol.). W l. szkolnych był członkiem trzemeszneńskiego tajnego koła «Marianów», założonego w r. 1857 przez Romana Szymańskiego w poznańskim Gimnazjum św. Marii Magdaleny. Zapewne należał też do Tow. Historii i Piśmiennictwa Polskiego. Pod pseud. Radogost działał w Trzemesznie w kole «Zan», zawiązanego w lutym 1861 międzyszkolnego Tow. Narodowego, którego celem było pogłębianie znajomości języka, historii i literatury polskiej. W organizacji reprezentował nurt radykalny i słynął z rewolucyjnych przemówień, w których obok kwestii narodowych zwracał uwagę na problemy społeczne. Uczestniczył także w spotkaniach innych kół Towarzystwa: «Kościuszko» w Poznaniu oraz «Zawisza» w Ostrowie, gdzie 3 V 1862 przemawiał z okazji rocznicy Konstytucji 3 Maja. Po zdaniu matury w styczniu 1862, podjął studia na Wydz. Filozoficznym uniw. we Wrocławiu; został wtedy członkiem akademickiego Tow. Literacko-Słowiańskiego. W związku z wykryciem przez władze Tow. Narodowego był na początku stycznia 1863 przesłuchiwany. Miał złożyć obciążające kolegów zeznania, jednak fakt ten dementował na łamach „Dziennika Poznańskiego” (R. 5: 1863 nr 82).
Na wieść o wybuchu powstania styczniowego Ś. przybył 25 I 1863 do Trzemeszna, gdzie wkrótce potem z bratem Tomaszem sformował z młodzieży rzemieślniczej i gimnazjalnej sześćdziesięcioosobowy oddział, z którym w składzie partii mjr. Antoniego Rajmunda Garczyńskiego przeszedł w lutym t.r. do Król. Pol. Dn. 1 III w Bienieszewie (pow. słupecki) siły Garczyńskiego i Ś-ego połączyły się z oddziałem Kazimierza Mielęckiego, jednak nie godząc się na podporządkowanie oddziału, opuściły go już 2 III i wyruszyły w stronę granicy pruskiej. Starcie tego dnia z wojskami rosyjskimi pod Mieczownicą skończyło się klęską i Ś. przyłączył się do oddziału kapitana Piotra Solnickiego. Z oddziałem Francuza Younga de Blankenheimna i Ludwika Oborskiego wziął 26 IV udział w bitwie pod Nową Wsią (pow. włocławski), w której został wzięty do niewoli pruskiej. Osadzony jako dezerter w fortecy w Poznaniu, został następnie wcielony na trzy lata do armii pruskiej w Torgawie (Torgau). Dn. 19 VII skreślono go z listy studentów uniw. we Wrocławiu. Zapewne dzięki petycji, złożonej 7 VI 1865 przez Ignacego Moszczeńskiego w sejmie pruskim (Landtagu) w Berlinie, został jeszcze w tym miesiącu zwolniony z wojska.
Z listem polecającym z 5 VII 1865 od Ryszarda Berwińskiego Ś. wyruszył latem t.r. z Leopoldem Domańskim i Ignacym Hajnackim do Stambułu. Służył jako oficer p. dragonów otomańskich Michała Czajkowskiego (Sadyka-Paszy). Następnie przez ok. dziesięć lat mieszkał w Widyniu i pracował w tureckim Min. Robót Publicznych jako inżynier dróg i mostów. Trudnił się także hodowlą jedwabników. Nauczył się języków: tureckiego, arabskiego i bułgarskiego. Po wybuchu w r. 1877 na Bałkanach wojny rosyjsko-tureckiej wrócił do kraju. Od 1 IV r.n. prowadził księgarnię w Katowicach. Jako instruktor Tow. Oświaty Ludowej wspierał rozwój polskich bibliotek na Górnym Śląsku. Ok. r. 1912 przebywał w Galicji. Jego dalsze losy pozostają nieznane.
Bratankiem Ś-ego był Henryk Śniegocki (zob.).
Imieniem Ś-ego nazwano ulicę we Wrocławiu.
Paluszkiewicz M., Szews J., Słownik biograficzny członków tajnych towarzystw gimnazjalnych w Wielkim Księstwie Poznańskim 1850—1918, P. 2000; Słown. pracowników książki pol., supl. (dot. brata, Tomasza); — Achremowicz E., Żabski T., Towarzystwo Literacko-Słowiańskie we Wrocławiu, 1836—1886, Wr. 1973; Antkowiak Z., Patroni ulic Wrocławia, Wr. 1982; Barycz H., Z dziejów polskich wędrówek naukowych zagranicę, Wr. 1969; Borkowska E.H., Rola Wielkopolan w życiu narodowym Górnego Śląska w końcu XIX i na początku XX wieku, Gliwice 2012; Chotkowski W., Wyprawa trzemeszańska roku 1863, P. 1913 s. 21, 35; Eustachiewicz E., Młodzież wielkopolska na tle lat 1861—1964, P. 1923 s. 10, 20—3, 50, 73; Grot Z., Rok 1863 w zaborze pruskim, P. 1963; Grot Z., Szkice poznańskie 1797—1864, W. 1957; Podgóreczny T., Tomasz Śniegocki założyciel pierwszej księgarni w Bydgoszczy, „Kalendarz Bydgoski” R. 13: 1980 s. 142—3; Popiołek S., Historia Śląska od pradziejów do 1945 roku, Kat. 1972; Reiter J., Ludwik Gitzler, Michał Śniegocki, August Mosbach, w: Ludzie dawnego Wrocławia, Wr. 1958; Tokarska A., Biblioteki polskie na Górnym Śląsku w XIX wieku, Kat. 1997; Wielkopolska szkoła edukacji narodowej. Studia i wspomnienia z dziejów Gimnazjum Męskiego (obecnie I Liceum Ogólnokształcącego) w Ostrowie Wielkopolskim w 125-lecie jego założenia 1845—1970, Red. W. Brodzki i in., Wr. 1970; — Berwiński R., Listy do Michała Czajkowskiego, „Arch. Liter.” T. 15: 1972; Mierosławski L., Pamiętnik (1861—1863), W. 1924; Śniegocki H., Wspomnienia harcmistrza Henryka Śniegockiego, P. 1971 s. 10—11; Teki Dworzaczka. CD-ROM, Kórnik—P. 1997; Zabór pruski w powstaniu; — „Biesiada Liter.” 1912 nr 21; „Dzien. Pozn.” R. 7: 1865 nr 135, R. 20: 1878 nr 59; „Gaz. Narod.” R. 3: 1864 nr 121, 179; „Gaz. Tor.” R. 4: 1970 nr 272 (dot. brata, Antoniego); „Głos Pol.” R. 2: 1872 nr 5; „Kur. Lwow.” 1912 nr 156 (nekrolog brata, Tadeusza); — Arch. Uniw. Wrocł.: sygn. F 460 (wpis z księgi eksmatrykulacyjnej); IH PAN: Kartoteka powstańców Eligiusza Kozłowskiego.
Agata Barzycka-Paździor