INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu

Mikołaj Kazimierz Radziejowski h. Junosza  

 
 
ok. 1610 - ok. 1657
Biogram został opublikowany w 1987 r. w XXX tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Radziejowski Mikołaj Kazimierz h. Junosza (ok. 1610 – ok. 1657), poseł na sejmy, potem kasztelan łęczycki. Był najstarszym synem Stanisława (zob.) i Katarzyny Sobieskiej, bratem Hieronima (zob.) oraz bratem ciotecznym Jana III Sobieskiego.

R. wychowywany był razem z młodszym bratem Hieronimem; razem odbyli podróż zagraniczną. W r. 1626 był R. w Bolonii (15 V) i t. r. w Padwie. Karierę polityczną rozpoczynał u boku ojca, razem z nim występując na sejmikach, biorąc udział w wyprawach wojennych; w r. 1626, podczas wojny pruskiej, dowodził wystawioną przez ojca chorągwią kozacką. Walczyła ona pod Gniewem. W r. 1632 podpisał z województwem rawskim elekcję Władysława Wazy. W r. 1638 R. został podczaszym sochaczewskim. Posłował z woj. rawskiego na sejm w r. 1640 i został wyznaczony na deputata do Trybunału Skarbowego w Radomiu. W r. 1644 awansował na chorąstwo rawskie. T. r. był deputatem na Trybunał Lubelski; uczestniczył przy tej okazji w zebraniu członków «Rzeczypospolitej Babińskiej» i 22 VIII został mianowany babińskim «cześnikiem, bo rad w cudzym domu gospodaruje». Perspektywy kariery R-ego określała przede wszystkim pozycja jego brata na dworze. W r. 1642 zabiegi Hieronima o przyznanie Mikołajowi kaszt. żarnowskiej zakończyły się niepowodzeniem. Dopiero w r. 1646 otrzymał R. kaszt. łęczycką i już jako senator brał udział w sejmie t. r., uczestniczył w colloquium senatu z izbą poselską, odbytym podczas nieobecności króla, a poświęconym sprawie zaciągów na ewentualną wojnę z Turcją. Z sejmu został deputowany do wybierania kwarty. W czasie konwokacji 1648 r. należał do sygnatariuszy listów do wezyra tureckiego oraz wojewodów kijowskiego i bracławskiego prowadzących rokowania z Bohdanem Chmielnickim. Podpisał manifestację antyariańską. Podobnie jak większość szlachty mazowieckiej był zwolennikiem Karola Ferdynanda. Konfederację generalną podpisał «salvis iuribus Eccl. Rom.». Jako jeden z niewielu senatorów przybył na początek elekcji. Wszedł wówczas w skład powołanego sądu marszałkowskiego. Sufragia na Jana Kazimierza podpisał z woj. łęczyckim. Sejm 1652 r. wyznaczył mu rezydencję przy królu na r. 1653.

Po ucieczce brata Hieronima z kraju R. został jego pełnomocnikiem i opiekunem jego dzieci. Troszczył się o bratanków Hieronima, Stanisława (zob.) i Michała (zob.), których kształcił w kolegium jezuickim w Rawie. Miał wiele kłopotów z dłużnikami brata, z którymi procesował się w Trybunale Lubelskim. Wysyłał bratu pieniądze do Szwecji, a następnie Francji, skrupulatnie rozliczając się z dochodów i wydatków. Z polecenia Hieronima R. podejmował się różnych misji. W r. 1652 był w jego sprawach w Gdańsku, pisał wtedy do feldmarszałka Wrangla, informując że z woli Hieronima przesyła mu pięknego konia. W r. 1654 zaangażował się w akcję zmierzającą do restytucji Hieronima. Listownie udzielał mu rad co do treści suplik i listów oraz kierował jego zwolennikami w kraju. Podkreślał, jak ważną jest w tej sprawie wola królowej Ludwiki Marii. W czasie «potopu» poparł Szwedów. Zmarł około r. 1657; w lipcu 1658 kaszt. łęczyckim był już Aleksander Sielski.

Z małżeństwa z Agnieszką, córką kaszt. rawskiego Walentego Plichty (zob.), żadnego nie zostawił potomka.

 

Niesiecki; Uruski; – Akta Rzeczypospolitej Babińskiej, Wyd. S. Windakiewicz, Arch. do Dziej. Liter. T. 8: 1895; Arch. nacji pol. w uniw. padewskim, I; Oświęcim, Diariusz 1643–51; Radziwiłł A. S., Pamiętnik, W. 1980 I, II; Radziwiłł B., Autobiografia, Wyd. T. Wasilewski, W. 1981; Studenci Polacy na uniwersytecie bolońskim w XVI–XVII w., Wyd. M. Bersohn, Kr. 1894 cz. 2 s. 45; Vol. leg., III 988, IV 95, 162, 173, 219, 386, 518 (następca na urzędzie); – Kersten A., Hieronim Radziejowski… [w druku].

Witold Kłaczewski

 
 
 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.