Sasinowski Mikołaj (1909–1982), kapelan w Polskich Siłach Zbrojnych na Zachodzie, biskup łomżyński. Ur. 16 X w Mieczkach w pow. łomżyńskim, w rodzinie chłopskiej, był jednym z dziesięciorga dzieci Józefa i Anny z Wiśniewskich.
S. uczęszczał do gimnazjum w Zambrowie, do gimnazjum «Unitas» w Łomży, a następnie do Gimnazjum im. T. Kościuszki w Łomży, gdzie w r. 1930 otrzymał świadectwo dojrzałości. Po odbyciu służby wojskowej w Gródku Jagiellońskim 4 XI 1931 wstąpił do łomżyńskiego seminarium duchownego. Dn. 28 III 1936 przyjął święcenia kapłańskie. Przez pięć miesięcy pracował jako wikariusz w Suwałkach, a następnie rozpoczął studia na Wydz. Teologii Katolickiej Uniw. Warsz. Ukończył je w r. 1939 ze stopniem magistra prawa kanonicznego. W czerwcu t. r. został skierowany na dalsze studia do Francji. Po wybuchu drugiej wojny światowej wstąpił do WP, obejmując stanowisko kapelana w Polskim Centrum Wyszkolenia Lotniczego w Lyonie. Z chwilą kapitulacji Francji znalazł się wraz z całym polskim lotnictwem w Wielkiej Brytanii, gdzie otrzymał przydział do Polskich Dywizjonów Bombowych 304 i 305. Przez dwa lata był kapelanem w stopniu majora. Następnie pełnił funkcję prefekta w Lotniczym Gimnazjum Technicznym w Halton.
Jesienią 1946 S. wrócił do diecezji, został wikariuszem i prefektem szkół średnich w Ostrołęce. W r. 1947 wyjechał do Warszawy, gdzie przygotowywał rozprawę z prawa kanonicznego pt. Wiek w ustawodawstwie kościelnym, na podstawie której doktoryzował się w r. 1949 na Uniw. Warsz. W tym czasie uczęszczał na wykłady z socjologii i ekonomii społecznej na KUL. Od 1 IX 1949 pełnił obowiązki ojca duchownego i wykładowcy teologii moralnej w seminarium duchownym w Łomży. W r. 1957 został kanonikiem łomżyńskiej kapituły katedralnej, w r. 1959 – członkiem Kolegium do Spraw Trzeźwości w Polsce, w r. 1965 – sędzią prosynodalnym, a w r. 1967 – dyrektorem Unii Apostolskiej i rektorem seminarium duchownego.
W r. 1970 S. otrzymał od papieża Pawła VI nominację na biskupa ordynariusza łomżyńskiego. Sakrę biskupią przyjął 4 IV t. r. w katedrze łomżyńskiej. Jako rządca diecezji erygował 11 nowych parafii i przygotował kilka następnych. Zdołał uzyskać pozwolenie władz na budowę ponad 30 kościołów i kaplic. Zabiegał o konserwację zabytkowych świątyń. Powołał do istnienia Diecezjalny Instytut Organistowski. W zespole poklasztornym w Tykocinie nad Narwią zorganizował Dom Księży Emerytów. Był inicjatorem założenia Domu Emerytowanych Pracowników Kościelnych i Domu Samotnej Matki (powstały nie w diec. łomżyńskiej, ale w innych diecezjach). Stworzył kilka stałych i sezonowych ośrodków rekolekcyjnych dla młodzieży. Zmodernizował budynek seminarium duchownego i uzyskał zezwolenie na jego rozbudowę. W Suwałkach erygował Instytut Wyższej Kultury Religijnej, a w Łomży Diecezjalny Instytut Pastoralny z cotygodniowymi wykładami dla księży, katechetów i kleryków. Zorganizował w Łomży punkt konsultacyjny warszawskiej Akademii Teologii Katolickiej i kierował na studia wielu księży.
S. działał w kilku Komisjach Episkopatu: był przewodniczącym Komisji do Spraw Duszpasterstwa Kobiet, członkiem Komisji do Spraw Duszpasterstwa Ogólnego, wiceprzewodniczącym Komisji do Spraw Trzeźwości Narodu oraz naczelnym kapelanem kombatantów. Z jego inicjatywy w końcu l. siedemdziesiątych rozpoczęły się coroczne Ogólnopolskie Pielgrzymki Żołnierzy Polski Walczącej na Jasną Górę w każdą drugą niedzielę września. Jako delegat Episkopatu Polski wziął udział w 40. Międzynarodowym Kongresie Eucharystycznym w Filadelfii (1–8 VIII 1976). Wizytował wiele placówek duszpasterstwa polonijnego w USA i Kanadzie. Uczestniczył w XI Światowym Zlocie Lotników Polskich w Hamilton i w Jubileuszowym Zjeździe Wychowanków Szkół Małoletnich w Londynie w lipcu 1977. Zmarł na atak serca 6 IX 1982 i został pochowany w krypcie katedry łomżyńskiej.
Jemielity W., Ś.p. Ksiądz Biskup Sasinowski, „Rozporządzenia Urzędowe Łomżyńskiej Kurii Diec.” 1982 nr 4 s. 77–82; Kowalkowski A. F., Duszpasterstwo polskich sił powietrznych we Francji i w Wielkiej Brytanii 1939–1946, „Studia Pelplińskie” R. 10: 1979 s. 152–212; Śp. Ks. Biskup Mikołaj Sasinowski, „Duszpasterz Polski Zagranicą” R. 34: 1983 nr 1 s. 128; „Rozporządzenia Urzędowe Łomżyńskiej Kurii Diec.” 1982 nr 4 s. 3 (fot.), 62–77; – Arch. Diec. w Łomży: Wiśniewski K., Biskup-Żołnierz. Wspomnienie o śp. Biskupie Mikołaju Sasinowskim (1909–1982); Arch. Kurii Łomżyńskiej: Teczka akt personalnych i urzędowych.
Józef Mandziuk