Siedmiradzki (Siedmioradzki, Siedmiracki, mylnie Siemiradzki) Mikołaj (ok. 1550–1630), jubiler, kupiec i burmistrz lwowski. Rodzina Siedmiradzkich (Siedmioradzkich) pochodziła niewątpliwie z Siedmiogrodu, stąd brzmienie nazwiska. S. ur. we Lwowie, był synem kupca handlującego klejnotami.
Za młodu S. przez ojca «dla wyszukania dobrych pereł wysłany całą Europę i samą Turcją z Moskwą […] objechał» i «tyle języków umiał, ile narodów zwiedził» (B. Zimorowic). Prowadził we Lwowie zakład jubilerski i zażywał wielkiej sławy jako mistrz w oprawianiu drogich kamieni. Pracował też dla króla Zygmunta III, który objął go swoją protekcją i nadał królewski serwitoriat przywilejem wydanym w Krakowie 8 XII 1604; S. został wyjęty spod jurysdykcji miejskiej, jego kamienica przy Rynku została zwolniona od opłat (dokument z r. 1611 wystawiony w Warszawie potwierdzający przywilej był w aktach grodzkich lwowskich). S. piastował różne godności miejskie, w r. 1596 był wybrany na starszego cechu, w r. 1624 wszedł do rady miejskiej, w r. 1628 był burmistrzem Lwowa.
O pracach S-ego nie zachowały się żadne wiadomości; wiadomo jedynie o zamówionych u niego (w r. 1611) przez szlachcica Adama Żydowskiego złotych maneli (za 60 dukatów). Z zatrudnionych przez niego złotników znany jest tylko Mikołaj Pasternakowicz, możliwe że także pracował dla S-ego złotnik Zygmunt Frączkiewicz (z Moskwy w r. 1615 przesyłał pieniądze dla swojej matki na ręce S-ego). S. prowadził rozległe interesy, wiele też nadal podróżował. «Za zarobkiem rok podle roku jeżdżąc i mało co w domu mieszkając» (jak pisze w swoim testamencie) dorobił się, jak na owe czasy, milionowej fortuny. Świadczy o tym niezbyt jasna wzmianka w tymże testamencie o udzieleniu przez S-ego pożyczki Zygmuntowi III na wojnę z Moskwą; S. wymienił wśród wierzytelności «W Moskwie długu w skarbie moskiewskim za dobro moje, którem na potrzebę skarbową powierzył, o którym […] wie król jego miłość i królewicz jego miłość i obietnica jest moskiewska, flor. 356.000». Do wierzycieli S-ego należeli m.in. woj. podolski Adam Aleksander Sanguszko (3 500 złp.) i woj. trocki Aleksander Chodkiewicz. Wśród pozostawionych przez niego ruchomości znajdowało się 21 obrazów. S. zmarł we Lwowie, po ciężkiej chorobie, pod koniec 1630 r. «nad siedemdziesiąt lat mając» (Zimorowic); pochowany został w nowo zbudowanym kościele Jezuitów.
S. był żonaty z Jadwigą Długoszówną, wdową po bogatym złotniku Balcerze Strzeczkowiczu (zm. 1593). Miał kilkoro dzieci (o których ogólnie wspomina w testamencie), z imienia znany jest tylko syn Jan, który studiował w Padwie, Bolonii i w Rzymie, gdzie 14 IX 1628 uzyskał doktorat obojga praw.
Bostel F., Przyczynki do dziejów złotnictwa lwowskiego w XVI i XVII w., Spraw. Kom. do Badania Hist. Sztuki w Pol., 1896 V 21; tenże, Recenzje i sprawozdania, „Ateneum” T. 4: 1889 z. 1 s. 375; Lepszy L., Przemysł złotniczy w Polsce, Kr. 1933 s. 244; Łoziński W., Patrycjat i mieszczaństwo lwowskie w XVI i XVII wieku, Lw. 1902 (Siemiradzki); tenże, Złotnictwo lwowskie, Lw. 1912; Samek J., Dzieje złotnictwa w Polsce, W. 1993; tenże, Polskie rzemiosło artystyczne, W. 1984 (jako: Siemiradzki); tenże, Polskie złotnictwo, Wr. 1988 (jako: Siemiradzki); Zimorowicz B., Historia miasta Lwowa, Lw. 1835 s. 345; Zubyk R., Gospodarka finansowa miasta Lwowa w latach 1624–1635, Lw. 1930 s. 428; – Arch. nacji pol. w uniw. padewskim, I (syn Jan).
Jan Samek