Sękowski Modest (1920–1972), działacz społeczny i spółdzielczości niewidomych. Ur. 25 XII we wsi Luberadz w pow. ciechanowskim. Był synem Stanisława (zm. 1934), stelmacha, i Czesławy z Wieszczyńskich (zm. 1925), po śmierci której ojciec ożenił się ponownie.
Jesienią 1931 S. uległ ciężkiemu poparzeniu oczu. Wzroku nie udało się uratować. Od 23 II 1932 przebywał w Zakładzie dla Niewidomych w Laskach. Po wstępnej rehabilitacji już od września t. r. S. podjął naukę w IV kl. Po śmierci ojca macocha nie zgodziła się na dalsze kształcenie pasierba. Wówczas zaopiekował się S-m Henryk Ruszczyc, twórca polskiej szkoły rehabilitacji zawodowej niewidomych. Przywiózł go do Lasek, a koszty dalszego kształcenia przejęło Tow. Opieki nad Ociemniałymi (TOnO). Zdarzenie to powiązało serdeczną przyjaźnią S-ego z H. Ruszczycem. S ukończył 7-klasową szkołę powszechną w Laskach w r. 1936. Przez r. n. przygotowywał się do egzaminu do III kl. Gimnazjum im. T. Rejtana w Warszawie. Naukę w gimnazjum rozpoczął od września 1938. W l. 1936–9 S. ujawnił duży talent aktorski; brał udział w przedstawieniach przygotowywanych w zakładzie w Laskach. Wystąpił w charakterze narratora w „Nocy listopadowej” Stanisława Wyspiańskiego, a następnie jako główny bohater w inscenizacji baśni Ewy Szelburg-Zarębiny „Za siedmioma górami, za siedmioma rzekami”, wystawionej w Teatrze Letnim w Warszawie oraz nadanej jako słuchowisko przez Polskie Radio. S. pasjonował się literaturą piękną, historią i kulturą, uprawiał też sport. Do najlepszych jego osiągnięć w tym zakresie należy zaliczyć zajęcie pierwszego miejsca (3 V 1936) w biegu przełajowym dla ociemniałych na 2 km w Laskach.
W l. trzydziestych uformowała się osobowość S-ego pod silnym wpływem założycielki TOnO i Zgromadzenia Sióstr Franciszkanek Służebnic Krzyża matki Elżbiety Czackiej, ks. Władysława Korniłowicza, Antoniego Marylskiego i H. Ruszczyca, a później również ks. Stefana Wyszyńskiego. Po kilkunastu latach sam o sobie powiedział: «Dlatego wzrok straciłem, aby ratować innych niewidomych od biedy, załamań, poczucia bezradności».
Okres okupacji S. spędził w zakładzie w Laskach. Pracował w szczotkami i był wychowawcą. W r. 1941 z pomocą H. Ruszczyca założył spółkę akcyjną niewidomych szczotkarzy i przez dwa lata był jej prezesem. Jednocześnie uczęszczał na tajne komplety Gimnazjum Rejtana w Warszawie, zakończone egzaminem maturalnym w r. 1944. Brał też udział w dyskusyjnych spotkaniach młodzieży z warszawskich środowisk intelektualnych. W czasie powstania warszawskiego 1944 r. S. był sanitariuszem w zorganizowanym na terenie zakładu szpitalu. Pracował także w piekarni.
W dn. 2 X 1945 S. wyjechał do Lublina, gdzie rozpoczął studia historyczne na KUL, zakończone absolutorium w r. 1951. Równocześnie przy udziale swoich kolegów ze spółki akcyjnej z Lasek zorganizował pierwszą w Polsce Spółdzielnię Inwalidów Niewidomych. Walne zgromadzenie założycielskie odbyło się w Lublinie 29 XII 1945; S. został wybrany na prezesa spółdzielni. Funkcję tę pełnił do śmierci. Spółdzielnia rozpoczęła działalność w użyczonym przez Polski Czerwony Krzyż (PCK) pięciopokojowym lokalu, w którym znalazło pracę 10 niewidomych. W chwili śmierci S-ego zatrudniała przeszło 700 osób; posiadała dwa duże bloki zakładowe (produkcyjny i socjalny), wzniosła dwa bloki mieszkalne i pawilon produkcyjny w domu pomocy społecznej TOnO w Żułowie. We wrześniu 1948 S. zorganizował oddział lubelski Związku Pracowników Niewidomych (późniejszy Polski Związek Niewidomych ), którego prezesem był do śmierci. Przeprowadził na Lubelszczyźnie pierwszy spis niewidomych, wciągając w tę akcję PCK, parafie, Samopomoc Chłopską i służbę zdrowia. Opracował również w r. 1948 biuletyn zawierający zasady nowoczesnej rehabilitacji społecznej i zawodowej niewidomych; rozprowadzał go za pośrednictwem PCK, parafii, Samopomocy Chłopskiej i służby zdrowia.
Na pierwszym zjeździe PZN w r. 1951 S. został wybrany do Głównego Sądu Koleżeńskiego i do końca życia pozostał we władzach centralnych tej organizacji. W poł. l. pięćdziesiątych wybrano go do Rady Centralnego Związku Spółdzielczości Pracy. W r. 1956 brał udział w pracach organizacyjnych przy utworzeniu Związku Spółdzielni Inwalidów (ZSI) i Związku Spółdzielni Niewidomych (ZSN). W r. 1957 na pierwszym zjeździe ZSI został wybrany do Rady Związku, a na pierwszym zjeździe ZSN wybrano go na prezesa Zarządu Związku. Po dwóch latach zrezygnował z tego stanowiska, wszedł jedynie do Rady Związku. W l. 1958–66 S. był członkiem Woj. Rady Narodowej w Lublinie, podjął wówczas i przeprowadził wiele prac społecznych na rzecz miasta i woj. lubelskiego. W r. 1954 został członkiem Komisji Rewizyjnej TOnO w Laskach, a od r. 1956 był przez 15 lat członkiem Zarządu. W tym okresie zacieśnił współpracę z H. Ruszczycem, głównie na odcinku rehabilitacji zawodowej niewidomych z dodatkowym kalectwem; zatrudnił wówczas w spółdzielni kilkunastu niewidomych z uszkodzeniami kończyn górnych (nawet bez obydwu rąk). S. był człowiekiem głęboko religijnym. Zmarł 29 VI 1972 w Lublinie i pochowany został tamże na Starym Cmentarzu przy ul. Lipowej. Był odznaczony m. in. Krzyżem Kawalerskim (1959) i Oficerskim (1972) Orderu Odrodzenia Polski.
S. był żonaty od 15 VIII 1948 z Zofią Braunszweig, późniejszym profesorem pedagogiki specjalnej Uniw. Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, z którą miał czterech synów: Marka, Tadeusza, Tomasza, i Andrzeja (wszyscy są pracownikami naukowymi).
Bendych E., Modest Sękowski, „Szkoła Specjalna” 1984 nr 5 s. 351–8; Gołąb W., W dwudziestą rocznicę śmierci, „Pochodnia” 1992 nr 8 (fot.); tenże, Zagadka wielkości, tamże 1972 nr 9 s. 4 (fot.); Gościmska A., Kamiński R., Laski w czasie okupacji 1939–1945, W. 1987; Ludzie Lasek, Oprac. T. Mazowiecki, W. 1987 (fot.); Modest Sękowski nie żyje, „Niewidomy Spółdzielca” 1972 nr 8–9; Ostojewski M., To już dziesięć lat…, tamże 1982 nr 6; Stabińska J., Matka Elżbieta Róża Czacka, P.–W. 1981; Szczygieł J., W środku lata, „Nasz Świat” 1972 nr 9 (w piśmie punktowym dla niewidomych); Z. B., Życie i działalność Modesta Sękowskiego, w: Wypisy tyflologiczne, W. 1977 I 91–111; Żółtowski M., Henryk Ruszczyc i jego praca dla niewidomych, Laski 1994 s. 356; – Prorok L., Modest Sękowski „Więź” 1976 nr 7–8 (toż w: Ludzie Lasek, W. 1987); – „Tyg. Powsz.” 1972 nr 30 s. 7; „Życie Warszawy” 1972 nr 158 s. 6, nr 278 s. 8; – Szyszko A., Modest Sękowski, życie i praca, w: Biografie osób zasłużonych dla środowiska niewidomych, 1993 III 83–114 (wydanie PZN na prawach mszp.); – Arch. tyflologiczne TOnO w Laskach: Mater. wspomnieniowe (mszp.), korespondencja; – Informacje żony, Zofii Sękowskiej z L.
Władysław Gołąb