INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu
 Paweł Nepomucen Romocki     

Paweł Nepomucen Romocki  

 
 
Biogram został opublikowany w latach 1989-1991 w XXXII tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 
Romocki Paweł Nepomucen (1880–1940), inżynier technolog, minister komunikacji, działacz gospodarczy. Ur. 19 IV w Woli Marzeńskiej w pow. łaskim, był synem Juliusza, ziemianina, uczestnika powstania styczniowego, i Zofii z Łuczyckich.
 
R. ukończył Wyższą Szkołę Rzemieślniczą w Łodzi. Za udział w młodzieżowych organizacjach niepodległościowych otrzymał zakaz studiowania w Król. Pol. Ukończył politechnikę w Hannowerze, a w r. 1908 Instytut Technologiczny w Petersburgu. Następnie pracował w Koninie, prawdopodobnie w miejscowych zakładach garbarskich. Powołany do służby w wojsku rosyjskim, otrzymał stopień chorążego i w pierwszym roku wojny światowej walczył w szeregach tej armii. Od października 1915 był starszym adiutantem Brygady Strzelców Polskich, a od czerwca 1917 wchodził w skład sekcji wojskowej, której Związek Wojskowych Polaków powierzył sprawę formowania wojska polskiego w Rosji. W listopadzie t. r. został przez Naczelny Polski Komitet Wojskowy wyznaczony na komisarza 3 Dyw. Strzelców Polskich, a następnie wraz z Stanisławem Orgelbrandem byli pełnomocnikami tego komitetu w Mińsku Lit. W lutym 1918 R. (używając pseud. Morro) wraz z płk. Jerzym Osmołowskim przedostał się przez front i prowadził z władzami niemieckimi w Brześciu Lit. pertraktacje dotyczące warunków poddania I Korpusu Niemcom i wspólnej okupacji Białorusi. Pismo z warunkami niemieckimi dostarczył R. gen. Józefowi Dowbór-Muśnickiemu do Bobrujska 19 II, przywieziony niemieckim samolotem. R. brał też udział w wojnie polsko-radzieckiej 1920 r. jako dowódca baterii w 16 p. artylerii polowej. Wyszedł z wojska ze stopniem majora rezerwy (ze starszeństwem od 1 VI 1919) i do r. 1922 kierował pracami Komitetu Przemysłowego przy Min. Spraw Wojskowych. Związany był z Chrześcijańską Demokracją. Kandydował z ramienia tego stronnictwa (z listy nr 8 Chrześcijańskiego Związku Jedności Narodowej) i został wybrany na posła do Sejmu RP I kadencji w 7. okręgu wyborczym (Łomża–Kolno–Ostrołęka–Szczuczyn). Był członkiem poselskiego Klubu Narodowego Chrześcijańskiego Stronnictwa Pracy i został wybrany na sekretarza jego zarządu, a następnie na członka komisji rewizyjnej. Brał udział w pracach sejmowych Komisji: Przemysłowo-Handlowej, Robót Publicznych i Budżetowej. Referował ustawy o prowizorium budżetowym państwa na III kwartał 1925 r., o środkach złagodzenia przesilenia finansowego oraz o ratyfikacji konwencji pocztowej z ZSRR. Zabierał głos przy rozpatrywaniu budżetu państwa na r. 1924, 1925 i 1926, a także budżetów poszczególnych organów państwowych jak Min. Robót Publicznych, Dyrekcji Poczt i Telegrafów, urzędu Prezydenta Rzeczypospolitej i Prezydium Rady Ministrów. Przemawiał także w sprawie pożyczek dla drobnych przemysłowców. Jego wystąpienia sejmowe miały opinię gruntownie i fachowo opracowanych. W czasie przewrotu majowego w r. 1926 był R. łącznikiem pomiędzy Sejmem a prezydentem Stanisławem Wojciechowskim, a w końcu maja jako przedstawiciel Chadecji brał udział w rozmowach z rządem. W l. dwudziestych był prezesem rady nadzorczej spółdzielni mieszkaniowo-budowlanej «Zdobycz Robotnicza» w Warszawie oraz członkiem zarządu Zjednoczenia Kooperatyw Chrześcijańskich.
 
W dn. 14 VI 1926 przyjął R. tekę ministra kolei w gabinecie Kazimierza Bartla, zrzekając się mandatu poselskiego i występując z klubu poselskiego Chrześcijańskiej Demokracji. Po upadku gabinetu K. Bartla (24 IX 1926), został R. w trzecim jego gabinecie ministrem komunikacji i pełnił tę funkcję od 27 do 30 IX 1926, a następnie był od 2 X 1926 do 27 VI 1928 ministrem komunikacji w rządzie J. Piłsudskiego. W okresie kadencji R-ego powstało samodzielne przedsiębiorstwo Polskie Koleje Państwowe, rozpoczęto i częściowo zrealizowano budowę magistrali węglowej łączącej Śląsk z Gdynią, a także zbudowano w rekordowo krótkim czasie linię kolejową łączącą Śląsk z Poznańskiem (Kalety–Herby–Kępno), omijającą tereny przyznane państwu niemieckiemu. W marcu 1928 został R. wybrany ponownie do Sejmu w okręgu stołecznym z listy nr 1 Bezpartyjnego Bloku Współpracy z Rządem. Był przez pewien czas prezesem Związku Oficerów Rezerwy RP.
 
W l. 1929–30 R. był dyrektorem Izby Przemysłowo-Handlowej w Wilnie, a następnie w l. 1930–3 pracował w Królewskiej Hucie. Od 1 XII 1933 do r. 1938 był dyrektorem Sierszańskich Zakładów Górniczych (kopalnia węgla kamiennego) w Sierszy w pow. chrzanowskim, będąc jednocześnie wiceprezesem zarządu spółki eksploatującej tę kopalnię. W r. 1938 został R. wybrany na naczelnego dyrektora Unii Polskiego Przemysłu Górniczo-Hutniczego w Katowicach. W pierwszych dniach wojny 1939 r. próbował bezskutecznie nawiązać kontakt z rządem i z gen. Władysławem Sikorskim. Następnie połączył się z rodziną, przebywającą w okolicach Białej Podlaskiej i do Warszawy powrócił po jej kapitulacji. Od jesieni 1939 pracował pod kierunkiem byłego ministra przemysłu Antoniego Olszewskiego przy rejestracji strat, poniesionych w czasie działań wojennych i w wyniku represji okupantów. Komórka ta została później włączona do Delegatury Rządu na Kraj jako Departament Likwidacji. Zmarł w Warszawie 28 VI 1940 wskutek potrącenia na ulicy przez niemiecki samochód. Pochowany został na cmentarzu Powązkowskim. Był odznaczony Krzyżem Virtuti Militari 5 kl. i dwukrotnie Krzyżem Walecznych (w kampanii 1920 r.) oraz Krzyżem Niepodległości.
 
W małżeństwie z Jadwigą z Niklewiczów (zm. 1975), siostrą Tadeusza Niklewicza (zob.), znaną katolicką działaczką społeczną (ślub 3 VI 1922), miał R. 3 synów: Andrzeja (zob.), Jana (zob.) i Tomasza, zmarłego w niemowlęctwie.
 
 
 
Album sterników państwa pol., s. 150, 151 (fot.); Łoza, Czy, wiesz, kto to, jest? – Mościcki-Dzwonkowski, Parlament RP 1919–27; Rzepeccy, Sejm i Senat 1922–7, s. 144 (fot.), 147, 464, 466, 471; Rzepeccy, Sejm i Senat 1928–33, s. 14 (fot.), 15, 211; Rocznik Oficerów Rezerwy RP, W. 1929 s. 3 (fot.), 54; Rocznik oficerski, W. 1923, 1924; – Bagiński H., Wojsko polskie na wschodzie 1914–1920, W. 1921 s. 46, 135, 137, 229, 233, 265–6; Cmentarz Powązkowski w Warszawie, W. 1984; Dziesięciolecie Polski Odrodzonej (fot.); Jędrzejewicz W., Kronika życia Józefa Piłsudskiego 1867–1935, Londyn 1977 II; Krzywobłocka B., Chadecja 1918–1937, W. 1974; Księga pamiątkowa inżynierów, s. 45, 50, 71, 96; Pisarski M., Koleje polskie 1842–1972, W. 1974; Próchnik A., Pierwsze piętnastolecie Polski niepodległej, W. 1983; Wrzosek M., Polskie korpusy wojskowe w Rosji w latach 1917–18, W. 1969; – Rocznik Polityczny i Gospodarczy, W. 1938 s. 92; toż, W. 1939 s. 1209; Sprawozdanie Państwowej Rady Kolejowej za drugie trzylecie od kwietnia 1925 do marca 1928, W. 1928 s. 5; toż za l. 1928–31, W. 1931 s. 5–7; – „Tyg. Powsz.” 1975 nr 26 (dot. Jadwigi Romockiej); – AAN: Akta Bezpartyjnego Bloku Współpracy z Rządem, sygn. 71 s. 215 (życiorys) – mikrofilm 31097; Paraf. w Marzeninie koło Łasku: Akt urodzenia nr 57/1880; – Informacje siostrzeńca, Antoniego Leopolda z W. i materiały w jego posiadaniu.
 
Stanisław Konarski
 
 
 
 

Powiązane zdjęcia

   

Chmura tagów

 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 

Postaci powiązane

 

Edmund Stawiski

1813-11-16 - 1890-07-09 działacz ziemiański
 
 
 

Postaci z tego okresu

 

w biogramy.pl

 

Jerzy Ryszard Szacki

1929-02-06 - 2016-11-25
socjolog
 

Antoni Kamieński

1878-06-13 - 1944
polityk
 

Zygmunt Maciejewski

1914-12-21 - 1999-08-12
aktor teatralny
 
więcej  

Postaci z tego okresu

 

w ipsb

 

Bolesław Zenon Kaczmarkiewicz

1895-12-22 - 1962-01-21
ekonomista
 

Tadeusz Potworowski

1882-06-12 - 1949-09-08
senator II RP
 

Olgierd Pożerski

1880-12-08 - 1930-08-23
generał dywizji WP
 
więcej  
  Wyślij materiały Wyślij ankietę
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.