Popielski Paweł h. Nałęcz (zm. 1539/40), archidiakon płocki i kanclerz dworu Andrzeja Krzyckiego. Był synem Mikołaja z Popielżyna, sędziego zakroczymskiego w l. 1528–37. Kształcił się na Uniw. Krak., do którego metryki wpisany został w letnim semestrze 1500 r. W r. 1522 był kanonikiem warszawskim i członkiem rady książęcej; w tym też charakterze zasiadał do r. 1526 na wszystkich niemal kolejnych sejmach mazowieckich. Dalsza droga życiowa P-ego związana jest z osobą bpa płockiego Andrzeja Krzyckiego. W lipcu 1530 towarzyszył Krzyckiemu na synodzie prowincjonalnym w Piotrkowie, pełniąc obowiązki kanclerza dworu biskupiego, a rok później – dzięki jego poparciu – otrzymał archidiakonię płocką (między 6 II a 2 V 1531). Nieobecność P-ego na posiedzeniach kapituły płockiej i warszawskiej w l. 1535–7 pozwala sądzić, że pozostawał u boku Krzyckiego również po jego przeniesieniu się na arcybiskupstwo gnieźnieńskie. W r. 1537 (7 IV), na kilka tygodni przed śmiercią arcybiskupa, dzięki jego wstawiennictwu, P. wraz z ojcem Mikołajem otrzymali potwierdzenie cła mostowego na rzece Wkrze w rodzinnych dobrach w Popielżynie, nadanego im jeszcze przez księcia Janusza III. Był też P. jednym z egzekutorów testamentu Krzyckiego, reprezentował w marcu 1538 kapitułę płocką w sporze z kanonikami metropolitalnymi gnieźnieńskimi, którzy zakwestionowali testament zmarłego, sugerując, iż sporządzony został na korzyść kapituły płockiej. P. nie przeżył długo swego protektora, zmarł bowiem między 9 IX 1539 a 27 X 1540.
P. miał brata Jana, studenta Uniw. Krak. w l. 1510–13, stolnika zakroczymskiego w l. 1537–9.
Korytkowski, Arcybiskupi gnieźn., III; Niesiecki, VII 386; Uruski, XIV; – Bostel F., Ostatnia księżna mazowiecka, „Kwart. Hist.” T. 6: 1892 s. 506; Sobol B., Sejm i sejmiki ziemskie na Mazowszu książęcym, W. 1968 s. 167; Sołtan A., Warszawskie środowisko umysłowe w XV i początku XVI w., w: Warszawa Średniowieczna, Z. 2, Studia Warsz., W. 1975 XIX 204, 206; Wolff, Studia nad urzędnikami maz.; – Acta capituli Plocensis ab an. 1514 ad an. 1577, Wyd. B. Ulanowski, Arch. Kom. Hist. AU, Kr. 1916 X; Acta ecclesiae collegiatae Varsoviensis, Wyd. B. Ulanowski, Arch. Kom. Prawn. AU, Kr. 1897–1926 VI 51, 52, 59, 63, 64, 67; Acta rectoralia, I; Acta Tom., XIII, XIV (błędnie podano, iż P. był kanclerzem biskupa poznańskiego); Album stud. Univ. Crac., II 61, 125; Iura Masoviae terrestria, Wyd. J. Sawicki, W. 1973–4 II nr 232, 247, III nr 308, 363; Księga radziecka miasta Starej Warszawy (1447–1527). T. I, Wyd. A. Wolff, Wr. 1963 nr 1738; Materiały do dziejów kolegiaty pułtuskiej, Wyd. B. Ulanowski i S. Zachorowski, Arch. Kom. AU, Kr. 1916 X; Matricularum summ., IV.
Andrzej Sołtan