INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu
 Peregryn z Łaska i Krowicy h. Korab     

Peregryn z Łaska i Krowicy h. Korab  

 
 
Biogram został opublikowany w 1980 r. w XXV tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Peregryn z Łaska i Krowicy (określany też jako Andrzej Peregryn) h. Korab (zm. 1450), pierwszy opat kanoników regularnych laterańskich w Trzemesznie. Pochodził z średnio zamożnej rodziny w ziemi sieradzkiej, której gałąź dziedzicząca na Łasku przyjęła nazwisko Łaskich. Był synem Wojciecha z Łaska, kaszt. lędzkiego (zm. 1417), i Katarzyny z Gruszczyc. Boniecki identyfikuje P-a ze studentem, zapisanym w r. 1404 na Uniw. Krak. Wg „Kroniki Trzemeszeńskiej” P. był kanonikiem gnieźnieńskim; nie wiadomo jednak, kiedy wszedł do kapituły gnieźnieńskiej (zachowana w aktach gnieźnieńskich wiadomość o jego przynależności do tejże kapituły pochodzi dopiero z r. 1454, kiedy to podzielono przynależny doń za życia dom kanonicki między dwóch innych kanoników). Przed r. 1436 przeszedł P. do wspólnoty kanoników regularnych w Trzemesznie, gdzie po śmierci Andrzeja, w r. 1436 wybrany został na prepozyta. Przeprowadził reformę klasztoru w myśl powszechnie wówczas przyjmowanych postulatów i opracował nowy statut dla domu, kończąc tę pracę 11 VII 1438. Był zwolennikiem koncyliaryzmu. W r. 1441 udał się do Bazylei i uzyskał od soboru bazylejskiego podwyższenie dotychczasowej prepozytury trzemeszeńskiej do rangi opactwa. Swą prośbę do soboru motywował P. m. in. świetnością 30-osobowego zespołu kanoników (nie licząc konwersów i nowicjuszy) i obserwancją. Opat uzyskał prawo noszenia mitry, pierścienia i pastorału. Wykonawcą odnośnej bulli soboru był arcbp gnieźnieński Wincenty Kot, który uroczyście wyświęcił P-a na opata dn. 4 XI 1441 w kolegiacie łęczyckiej. Rychło potem doszło w niejasnych okolicznościach do ostrego konfliktu. Prawdopodobnie opozycja przeciw reformatorskim poczynaniom P-a wzmogła się tak bardzo, że zmuszony był opuścić Trzemeszno. Udał się na dwór nie znanej nam księżnej mazowieckiej. Próba powrotu zakończyła się wyrzuceniem P-a z domu zakonnego, co wskazuje na ostrość konfliktu i siłę opozycji. Nie jest jasne, czy do końca życia P. zachował godność opata, czy też wymuszono na nim zrzeczenie się jej. Zmarł 14 I 1450 w nieznanym miejscu. W tradycji klasztornej doszła do głosu raczej opinia przychylna P-owi, podnosząca jego cnoty i pobożność.

 

Korytkowski, Arcbpi gnieźn., II, 183–4; tenże, Prałaci gnieźn. III; Boniecki, XV 187; Dworzaczek, tabl. 123; – Łukowski J., Archiwum Trzemeszeńskie, „Roczniki Tow. Przyj. Nauk Pozn.” T. 11: 1881 s. 316, 320, 331, 352, 363, 366, 370; – Mon. Pol. Hist. V 827–8, 973–4.

Jerzy Kłoczowski

 
 

Chmura tagów

 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.