Czapski Piotr Aleksander, h. Leliwa († 1717), kasztelan chełmiński, syn Franciszka Mirosława, podkomorzego malborskiego, i Zofii z Guldenbalków v. Holt, chorąży pomorski, następnie starosta radzyński i sobowidzki od r. 1709 do zgonu. Oba starostwa wniosła mu drugą żona, Marianna z Szydłowskich, wdowa po Władysławie Gnińskim, star. radzyńskim, i 2. voto po Remigianie Bystramie, podkomorzym pomorskim. Cz. posłował na sejmy w l. 1683, 1685 i 1690, nadto do króla w obronie interesów prowincjonalnych w r. 1687, a w r. 1690 był delegatem do komisji hibernowej. W r. 1703 miał kasztelanię kruszwicką, był deputatem z senatu na trybunał skarbowy; na kasztelanię chełmińską otrzymał nominację w r. 1710, przysięgę złożył w lipcu tegoż roku na sejmiku grudziądzkim. W r. 1690 był komisarzem do hiberny, wybranym przez sejm walny warszawski. Według Bonieckiego dzierżył także starostwo kłeckie. Był dobroczyńcą pelplińskiego klasztoru oo. cystersów, kościół w Lalkowach ozdobił nową piękną facjatą, w r. 1710 rozpoczął budowę murowanego kościoła w Rywałdzie (pow. grudziądzki). Z pierwszej żony Teresy Kosówny, wojewodzianki chełmińskiej, pozostawił córkę oraz syna Jana Ansgarego, późniejszego wojewodę chełmińskiego i podskarbiego w. kor. Umarł 2 VI 1717, pochowany w Nowem.
Portret, przedstawiający go w zbroi, zdobił niegdyś kolegium jezuitów grudziądzkich. Inny portret obecnie w posiadaniu Józefa Hutten Czapskiego w Modrzu (pow. pozn.).
Arch. konwentu nowsk. i akta konsyst. w Pelplinie; Lengnich, Gesch. d. Preuss. Lande, VIII 301, IX 252; Heintze S. J., Panegiryk pogrz., 1717; Schwengel, Apparatus, »Fontes«, XVI 328; Niesiecki; Czaplewski, Senatorowie, 21, 167, 177; Froelich, Gesch. d. Kreis Graudenz, I 120; Fankidejski, Utracone kościoły, 269; Boniecki; Diec. Chełmińska, Zarys hist. 548.
Ks. Alfons Mańkowski