INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu
 Piotr Blank (Blanc)     

Piotr Blank (Blanc)  

 
 
Biogram został opublikowany w 1936 r. w II tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Blank Piotr (1742–1797), bankier. Pochodzenia francuskiego, jak wskazuje pierwotne brzmienie nazwiska (Blanc), wyznania reformowanego, przybył do Warszawy podobno z Berlina i założył pierwszorzędny bank »depozyto-pożyczalny«. Żonaty z Marjanną Stosówną, żył z rodzinami ustosunkowanemi w polskiej stolicy, jak z Gautierami. Rozwinął działalność zwłaszcza w dobie pracy organicznej po pierwszym rozbiorze, ale już w r. 1769 należał do »entrepryzy tabacznej« a w r. 1776 z Janem Dekertem i Jędrzejem Rafałowiczem wszedł w spółkę dla prowadzenia tego przedsiębiorstwa, zbierając kapitał przez wypuszczenie akcyj. W r. 1781 nabył dobra Gniewniewice w powiecie sochaczewskim a równocześnie wziął w dzierżawę loterję krajową. Wraz z Tepperem był kasjerem Stanisława Augusta do r. 1784, kiedy został zwolniony »od dalszego trzymania kasy królewskiej« z zapisaniem wdzięcznej pamięci za pracę i usługi. »Przywiązany do swego Merkurego«, »chytry, czynny i wykształcony specjalista, zawsze obecny w swoim kantorze«, miał ogromne obroty; liczył na pół miljona dukatów robione zagranicą zamówienia towarów zbytkowych. Dochowała się jego korespondencja z ks. Sułkowskimi, z której widać, jak był ostrożny, jak się wymawiał od większych pożyczek i na długie terminy. Przezorny w udzielaniu kredytu i samemu Stanisławowi Augustowi, cieszył się jego rzetelnym szacunkiem a nawet odwiedzinami. Mimo to, jakkolwiek miał pałac przy ulicy Senatorskiej i willę na przedmieściu Faworach, nie okazywał żadnych pretensyj arystokratycznych i nie obrażał się za nazwę »cyca«, którem to mianem (perkalu) określano ludzi stanu kupieckiego itp. W czasie sejmu czteroletniego po uchwale o armji stutysięcznej złożył na nią 50.000 złp. u marszałka Małachowskiego. W r. 1790 nobilitowany, po uchwaleniu konstytucji ofiarował Rzeczypospolitej znaczny kredyt bezprocentowy na pięć miesięcy, za co go uczcił toastem Stanisław August na biesiadzie, wydanej przez municypalność warszawską. W tym czasie nabył prawo emfiteutyczne do obszernych królewszczyzn nad Wartą: Brodni i Brzegu. Umiał wczas zerwać z Tepperem i wyszedł cało, gdy upadały inne wielkie firmy pośród ogólnej ruiny w następstwie nieszczęśliwej kampanji 1792 r. i wtórego rozbioru. Chroniąc się od strat, zaprzestał robić interesy w Polsce. Na liście wierzycieli królewskich, zestawionej na ostatnim sejmie grodzieńskim, znalazł się z kwotą względnie małą, bo tylko 25.000 duk. Kiedy insurekcja oswobodziła Warszawę, wszedł 30 kwietnia do »Deputacji dla opatrywania żywności«, złączonej 21 maja z Departamentem żywności w Komisarjacie Wojennym, a od 12 maja należał do deputacji, która miała opracować »projekt najdogodniejszy do pomnożenia i ułatwienia cyrkulacji pieniędzy«. Jednakże nie kwapił się do ofiar, nie żywiąc zapewne żadnych złudzeń co do widoków powodzenia insurekcji. I nawzajem nie miano do niego wielkiego zaufania, uważając go za człowieka interesu przedewszystkiem, bo w papierach ambasady rosyjskiej znajdowano jego kwity na pensje, pobierane przez wysługujących się jej, a w których odbieraniu pośredniczył jako bankier. Mimo całej jego przezorności »pożyczka gotowizny na potrzeby wojska« musiała go zubożyć, jak i ostateczna katastrofa krajowa. Zmarł 12 IV 1797.

 

Archiwum rydzyńskie lit. B. – Vol. leg. VI 189; Boniecki; W. Enc. Il.; Korzon, Wewnętrzne dzieje; Smoleński Wł., Mieszczaństwo warszawskie, W. 1917; Askenazy-Dzwonkowski, Akty powstania Kościuszki, Kr. 1918, I 83, 142, 176, 257.

Adam M. Skałkowski

 
 

Chmura tagów

 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.