Szafraniec Piotr z Pieskowej Skały h. Starykoń (zm. 1456), starosta sieradzki, podkomorzy krakowski.

Był wnukiem Piotra (zm. 1437, zob.), synem Piotra (zm. 1441, zob.) i Małgorzaty, bratem Małgorzaty, od r. 1447 żony star. kolskiego Jana Zawiszyca z Garbowa i Rożnowa h. Sulima, której wypłacił posag w wysokości 250 grzywien.

Po śmierci ojca przejął S. prowadzenie spraw rodzinnych, regulując długi, rozliczając służbę i kontynuując sprawy procesowe. Po ojcu otrzymał star. sieradzkie; obowiązki starosty wykonywał do początku marca 1442. Wszystko wskazuje na to, iż przejął także pełnienie obowiązków podkomorzego krakowskiego. Od maja 1441 do stycznia 1442 występował w księgach sądowych krakowskich na przemian z urzędem podkomorzego i bez niego. Jeszcze jesienią i zimą 1441 sądy (m.in. wiec krakowski z 30 IX – 2 X t.r.), czy urzędnicy (woj. krakowski Jan Tęczyński – 30 XII) odsyłali załatwienie spraw granicznych przed sąd podkomorzego Szafrańca. Najpewniej S. miał tylko ekspektatywę króla Władysława III na ten urząd, a po śmierci ojca przejął jego obowiązki urzędnicze, co było przez ogół respektowane. Jednak zbyt późno podjął próbę uzyskania od przebywającego na Węgrzech króla formalnej nominacji i z tego powodu monarcha mianował na ten urząd, przebywającego u swego boku Piotra Polaka z Lichwina (z urzędem od początku grudnia 1441). Konieczność zdobycia gotówki na zorganizowanie wyprawy na Węgry oraz spłacenia długów po ojcu spowodowały, że S. zaciągnął nowe pożyczki i wyzbył się części dóbr, m.in. sprzedał za 800 grzywien Goworkowi ze Śmiłowic wieś Sudoł, również za 800 grzywien Markowi z Minogi wieś Tomaszowice, część Brzezia, Podskalan i Gałązkowic oraz prawo patronatu w kościele św.św. Jakuba i Filipa na Kleparzu, a za 300 grzywien Krystynowi z Karwic wieś Bliżyn (pow. opoczyński). Uporządkował sprawy majątkowo-rodzinne; doprowadził do zakończenia konfliktu, toczącego się od kilku lat o obsadę altarii św. Bartłomieja w katedrze krakowskiej, do której Szafrańcowie mieli prawo prezenty, uregulował status wsi Filipowice, przeznaczonej na uposażenie ołtarza Ofiarowania NMP i Bożego Ciała w kaplicy Szafrańców w katedrze krakowskiej. Zmienił zapisy wienne i posagowe swojej matki Małgorzaty (do tej pory zabezpieczone na wszystkich dobrach), zapisując jej 800 fl. i 400 grzywien posagu i tyle samo wiana na Olesznie, Lasocinie i Woli Oleszeńskiej (pow. chęciński). Wyznaczył również swego brata stryjecznego Stanisława z Młodziejowic na gubernatora wszystkich swych dóbr (w ziemi krakowskiej, sandomierskiej i sieradzkiej oraz tych «que habet in pecunijs a domino Rege»), który miał prawo rozporządzać nimi na czas jego pobytu na Węgrzech. S. przebywał tam od marca do jesieni 1442. Wyprawa nie przyniosła mu żadnych korzyści materialnych, w dodatku król odebrał mu star. sieradzkie, przekazując je kanclerzowi Janowi Koniecpolskiemu. Finanse S-a zostały mocno nadwerężone, gdyż po powrocie zaciągnął kolejną pożyczkę, 625 fl. od Tomasza z Nawojowej, a także sprzedał za 500 grzywien młyn Hamerlin na rzece Prądnik Mściwojowi ze Skrzyńska.

Wiosną 1443 król nadał S-owi podkomorstwo krakowskie (z urzędem notowany od końca kwietnia t.r.), po zmarłym Michale z Broniszowa; nominacja wiązała się zapewne z ponowną wyprawą S-a na Węgry. Pierwsze miesiące r. 1444 spędził S. na pograniczu małopolskim, tocząc na czele oddziałów koronnych walki z książętami śląskimi o księstwo siewierskie, zakupione w r. 1443 przez bp. krakowskiego Zbigniewa Oleśnickiego od książąt cieszyńskich. Błędne jest twierdzenie (A. Nowakowski), iż S. rozpoczął walkę przeciw władzy biskupa w Siewierzu. Wojna, która rozgorzała z przeciwnym tej transakcji ks. raciborskim Mikołajem wciągnęła w konflikt także książąt opolskich, Bernarda i Bolesława V, bowiem S. spustoszył dobra należące do ks. Bolesława, a ten w odwecie uwięził kupców krakowskich, zabierając im towary wartości 200 tys. fl. Działania prowadzone przez S-a nie spowodowały jednak usunięcia z Siewierza ks. raciborskiego; walki przerwało zawieszenie broni zawarte w maju 1444 w Skawinie, a Oleśnicki odzyskał księstwo dopiero w r. 1446. W r. 1445 sprzedał S. również Rokitno i Niegowonice (pow. lelowski) Florianowi z Knyszyna za 600 grzywien. T.r. kupił poł. zamku Bobolice, wieś Niegowę i poł. Zdowa od braci Andrzeja i Mściwoja z Wierzchowisk za 700 grzywien i dwa konie warte 100 grzywien. Ponieważ bracia z Wierzchowisk ustąpili mu także ze swych praw do poł. Tomaszowic, Ogorzelnika, Boboliczek i Lgoty, stał się właścicielem całego klucza (poł. klucza była już w rękach jego ojca). Równocześnie jednak zastawił te dobra na trzy lata Florianowi z Knyszyna h. Jelita za 430 grzywien. Ostatecznie w r. 1447 za 1150 fl. sprzedał zamek w Bobolicach, Niegowę i poł. Zdowa, Andrzejowi Trestce z Trestczyna h. Gryf, a pozostałe wsie tego klucza zastawił mu za 400 grzywien.

W pierwszych miesiącach r. 1448, wykonując rozkazy króla Kazimierza Jagiellończyka, usiłował S. schwytać zbuntowanego ks. lit. Michała Zygmuntowicza, który znalazł schronienie u ks. oleśnickiego Konrada X Białego. W tym celu prowadził walki podjazdowe na terytorium księstwa oleśnicko-kozielskiego, działając z Będzina, będącego jego bazą wypadową. Latem t.r. brał udział w rokowaniach pokojowych z książętami śląskimi. Dn. 6 VII zawarto roczny rozejm, zgodnie z którym ks. opolski Bernard zobowiązał się w ciągu dwóch tygodni dostarczyć do Będzina opieczętowany dokument rozejmowy i przekazać go do rąk S-a lub jego burgrabiego. Jesienią 1449 walki zostały jednak wznowione, a S., w zemście za podstępne złupienie Będzina jesienią 1447 przez ks. cieszyńskiego Bolesława, splądrował dobra jego poddanych, Mikołaja i Herburta z Włodzienina (koło Głubczyc).

Pod koniec stycznia 1450 obiecał S. udzielić pomocy Piotrowi Komorowskiemu, zarządzającemu z ramienia Oleśnickich star. spiskim przeciw najazdom Pongraca Szentmiklósi (zwanego Liptowskim), stawiając warunek, że pomoc ta nie będzie wykorzystana przeciw bp. Oleśnickiemu. W r. 1451 ponownie prowadził działania zbrojne na pograniczu małopolsko-śląskim, tym razem przeciw Włodkowi Skrzyńskiemu, panu Barwałdu, który wraz z żoną dopuszczał się rozbojów i którego uwięzienia domagała się od Kazimierza Jagiellończyka rada królewska. Jesienią 1452 w konflikt ten włączyli się jednak książęta: toszecki Przemysław i oświęcimski Jan (Janusz) III, którzy występując w roli sojuszników Włodka, najechali z 900 zaciężnymi ziemię krakowską. S. mając jedynie 400 ludzi (po połowie jazdy i piechoty), zostawił część w Będzinie, a drugą częścią obsadził warownię Malec w księstwie oświęcimskim, przenosząc tym samym działania na terytorium wroga; pustoszył też ziemie obu księstw i ściągał z nich daninę. Wówczas książęta poprosili przez swych pełnomocników o pokój. W zawartym 2 VII 1453 układzie zdecydowano o uwolnieniu wszystkich uprowadzonych ludzi, a książęta uznali się winnymi rozpoczęcia wojny i zobowiązali się do zapłacenia S-owi 2800 fl. odszkodowania; warunki układu zostały dotrzymane. W styczniu 1453 był S. w Krakowie w gronie panów małopolskich przyjmujących zobowiązanie od ks. oświęcimskiego Janusza, że złoży hołd Kazimierzowi Jagiellończykowi. Na zjeździe w Parczewie w czerwcu t.r. wszedł do powołanej przez króla komisji, mającej zbadać konflikty graniczne i oszacować szkody wyrządzone przez księcia. Jesienią t.r. wziął udział w wyprawie rycerstwa małopolskiego przeciw ks. Januszowi, który usadowiwszy się w zamku Wołek, ponownie najeżdżał pogranicze ziemi krakowskiej. Książę został pokonany; zmuszono go do zawarcia umowy, zakładającej sprzedaż księstwa Koronie (nastąpiło to w l. 1457–64).

S. borykając się stale z trudnościami finansowymi, gotów był zaciągnąć się na żołd krzyżacki. Wg Jana Długosza, podczas uroczystości weselnych Kazimierza Jagiellończyka z Elżbietą Habsburżanką (9–18 II 1454) został przekupiony przez podskarbiego zakonu krzyżackiego Eberharda von Kinsberga i zobowiązał się do przeciwdziałania zabiegom poselstwa Związku Pruskiego, a nawet do sprowokowania wojny domowej. W rzeczywistości już na początku lutego 1454, a więc przed weselem i przed rozpoczęciem 20 II t.r. rokowań króla z poselstwem pruskim, zobowiązał się do świadczenia usług Zakonowi jako dowódca zaciężnych w walce ze związkowcami. Dn. 16 II wysłał do Malborka swego sługę Mroczka, dając mu instrukcje w sprawie warunków umowy, które ten pertraktował 9 IV, reprezentując także innych kandydatów na dowódców zaciężnych, Bernarda Szumborskiego i Piotra Komorowskiego, oraz oferując pomoc ks. oleśnickiego Konrada VII Białego. Projekt umowy między Krzyżakami a S-em przewidywał zaciąg na pół roku dwutysięcznego oddziału składającego się po połowie z jeźdźców i pieszych. Tymczasem Kazimierz Jagiellończyk wystawił 6 III akt inkorporacji Prus do Korony, podpisany przez czternastu dygnitarzy, w tym także S-a. Pertraktacje zostały więc przerwane i S. przesłał 16 X z Pieskowej Skały pismo do wielkiego mistrza wyjaśniając, że po przejęciu przez króla zwierzchnictwa nad Prusami nie może wspierać Zakonu, lecz zobowiązany jest służyć Koronie. Nie wiadomo, czy wziął udział w działaniach pospolitego ruszenia z Małopolski, które późną jesienią zebrało się na Kujawach, a następnie do stycznia 1455 bezskutecznie oblegało Łasin. Najprawdopodobniej latem t.r. uczestniczył w kampanii na Żuławach u boku star. generalnego Pomorza Piotra Szamotulskiego jako jego zastępca. Jesienią wziął udział w drugiej nieudanej wyprawie pospolitego ruszenia pod Łasin. W styczniu 1456 był na sejmie piotrkowskim, gdzie uchwalono nowe podatki na wojnę i podjęto decyzję o zwołaniu pospolitego ruszenia zaraz po Zielonych Świątkach. Wiosną t.r. przebywał w Krakowie w otoczeniu czołowych dygnitarzy kor. u boku króla. W tym czasie za 1 tys. fl. zastawił Klemensowi Wojcieskiemu swoje wójtostwo w Wolbromiu, a następnie odstąpił je za 1226 fl. Przecławowi z Dmosic.

W ciągu swych piętnastoletnich rządów S. uszczuplił majątek rodzinny o trzynaście wsi, zamek w Bobolicach, młyn na Prądniku i dwa domy w Krakowie (przy ul. Kanoniczej i Żydowskiej). W chwili jego śmierci znajdowały się w zastawie tenuty: będzińska (w rękach Stefana z Pogórzyc zamek i m. Będzin, wsie Szczakowa i poł. Ciężkowic) oraz wolbromska (w rękach kilku wierzycieli m. Wolbrom z poł. wójtostwa, wsie Dłużec, Łobzów i Lgota), a także klucz oleszeński (w rękach Koniecpolskich). Wolny od długów pozostał prawie w całości klucz pieskowoskalski (zamek Pieskowa Skała, wsie Sułoszowa, Wielmoża, Milonki i Wola; Przeginia była w zastawie) oraz klucz secemiński (m. Secemin, wsie Zwlecza, Zakrzów i Bichniów). Zasługą S-a było natomiast uregulowanie w r. 1451 uposażenia ołtarza Ofiarowania NMP i Bożego Ciała w kaplicy Szafrańców w katedrze krakowskiej. Było to konieczne po sprzedaży Sidziny Jakubowi z Zaborowa (1445) i wykupieniu Filipowic przez Jana Tęczyńskiego (1451); obydwie wsie stanowiły wcześniej uposażenie ołtarza. S. utworzył fundację kapitałową, opartą na dochodach wsi Sułoszowa, zapisując 440 grzywien i wyznaczając roczny czynsz 36 grzywien, jako uposażenie altarystów, których wyznaczano z grona profesorów Wydz. Teologii Uniw. Krak. Określił też S. prawa mieszczan secemińskich. Przez kilkanaście lat zaciągał długi i każdego roku winny był wierzycielom od 500 do ponad 2500 grzywien; kwota rosła, gdy prowadził działania wojenne finansowane z własnej kiesy, jednak należności spłacał w terminie. S. nie cieszył się sympatią Jana Długosza, który przytoczył pogłoski, obwiniające go o zabranie w r. 1449 pod Seceminem 5 tys. fl. rajcy krakowskiemu Wierzynkowi, a nawet o napady i uprowadzenia ziomków, których następnie sprzedawał na Śląsku i Morawach. Jednak wysunięty w marcu 1450 przez zjazd prowincjonalny Małopolski projekt ścigania przestępców szlacheckich, dopuszczających się grabieży, upadł i to wg Długosza pozwoliło S-owi na uniknięcie kary. Długosz oskarżał też S-a o przygotowanie zamachów na króla Kazimierza oraz o namówienie ks. toszeckiego Przemysława do najazdu w październiku 1450 na księstwo siewierskie. Żaden z tych zarzutów nie znalazł potwierdzenia źródłowego, a ponadto pozostają one w sprzeczności z działalnością S-a na pograniczu małopolsko-śląskim oraz poprawnymi stosunkami z bp. Oleśnickim. S. utrzymywał bliskie kontakty z prof. Uniw. Krak. Andrzejem Gałką, zwolennikiem nauk Jana Wiklefa. Podczas rewizji w mieszkaniu Gałki wiosną 1449, wśród «heretyckich książek» znaleziono pozycje z adnotacjami, że S. także z nich korzystał. Wskazuje to na posiadanie przez niego umiejętności czytania oraz informuje o jego horyzontach. S. zmarł niespodziewanie, po 22 IV, a przed 6 X 1456.

Żoną S-a (od r. 1448 lub 1449) była Konstancja (zm. po 9 VI 1484), córka podkomorzego sandomierskiego i star. wielkopolskiego Andrzeja Ciołka z Żelechowa h. Ciołek. S. zapisał jej 200 grzywien posagu i 800 grzywien wiana na wsiach Lasocin, Oleszno i Wola Oleszeńska. W związku z zastawem tych wsi zapisy zostały przeniesione w r. 1452 na klucz secemiński. W małżeństwie tym miał S. dzieci: Piotra starszego (zm. 1475/6), Krzysztofa (zob.), Stanisława (zm. 1525, zob.), Piotra młodszego (zm. 1508, zob.), Konstancję (zm. po r. 1468), żonę bliżej nieznanego «Rathkowicza» (możliwe, że jakiegoś przedstawiciela śląskiej rodziny Rakwiczów) i Zofię (zm. po r. 1527), żonę star. bolesławieckiego Pawła Balickiego h. Topór. Wnukiem S-a był Hieronim Szafraniec (zob.).

S. jest jednym z bohaterów powieści Kazimierza Traciewicza „Skruszona potęga” (Kr. 1977).

Boniecki, I 86, III 218; Fedorowicz, Dostojnicy i urzędnicy, s. 52–3, 224, 254; PSB (Gałka Andrzej z Dobczyna, Serafin Mikołaj); Słown. Hist.-Geogr. Ziem, Pol., V (Będzin, Bobolice, Brzezie, Choroń, Dłużec, Hamerlin, Koziegłowy, Kwaśniów, Lgota koło Bobolic, Lgota koło Olkusza, Małobądz); Urzędnicy II/1, IV/1 (działalność S-a przypisano błędnie jego ojcu), V; – Antoniewicz M., Zamki na Wyżynie Krakowsko-Częstochowskiej. Geneza – funkcje – konteksty, Kielce 1998 s. 162–4; Biskup M., Wojna trzynastoletnia z Zakonem Krzyżackim 1454–1466, W. 1967; tenże, Zjednoczenie Pomorza Wschodniego z Polską w połowie XV wieku, W. 1959 s. 279–80, 323–4; Dąbrowski J., Władysław I Jagiellończyk na Węgrzech (1440–1444), W. 1922 s. 87–90; Dzieduszycki M., Zbigniew Oleśnicki, Kr. 1853 I, II nr 11 s. 24, 172–3; Fałkowski W., Elita władzy w Polsce za panowania Kazimierza Jagiellończyka (1447–1492), W. 1992 s. 53; Gawęda S., Możnowładztwo małopolskie w XIV i w pierwszej połowie XV wieku. Studium z dziejów rozwoju wielkiej własności, Kr. 1966 s. 75–6; Hadamik C., Średniowieczne dwory obronne w powiecie włoszczowskim, Włoszczowa 2005 s. 27–31; Kopystiański A., Książę Michał Zygmuntowicz, „Kwart. Hist.” T. 20: 1906 s. 12; Kowalski M. D., Uposażenie krakowskiej kapituły katedralnej w średniowieczu, Kr. 2000 s. 225; Kuczyński S. M., Lata wojny trzynastoletniej w „Rocznikach, czyli Kronikach” inaczej „Historii Polskiej” Jana Długosza (1454–1466), Ł. 1964 I 104–5, 1966 II; Kurtyka J., Tęczyńscy. Studium z dziejów polskiej elity możnowładczej w średniowieczu, Kr. 1997; Laberschek J., Immobilienverkehr im mittelalterlichen Polen am Beispiel der Güter Bobolice, „Quaestiones Medii Aevi Novae” Vol. 6: 2001 s. 27–8, 35–6; Majewski A., Zamek w Pieskowej Skale, „Teka Konserwatorska” 1953 z. 2 s. 7–8; Noga Z., Sprzedaż terytorium siewierskiego biskupowi i kapitule krakowskiej w 1443 r., „Roczn. Nauk.-Dydaktyczny Wyższej Szkoły Pedagog. w Kr.” T. 12: 1987, Prace Hist., z. 109 s. 100–2; Nowakowski A., Dzieje ustroju i prawa księstwa siewierskiego, W. [b.r.w.] s. 26–7; Piotrowicz K., Plany rewindykacji Śląska przez Polskę pod koniec średniowiecza, Kat. 1936 s. 42; Prokop K. P., Księstwa oświęcimskie i zatorskie wobec Korony Polskiej w latach 1438–1513. Dzieje polityczne, Kr. 2002 s. 79–80, 87–97; Rajman J., Pogranicze śląsko-małopolskie w średniowieczu, Kr. 1998 s. 205–7; Rozbiór krytyczny Annalium Długosza, I–II; Sochacka A., Jan z Czyżowa namiestnik Władysława Warneńczyka. Kariera rodziny Półkozów w średniowieczu, L. 1993 s. 151, 166; Sperka J., Dzieje Będzina w XIV–XV w., w: Będzin 1358–2008, Będzin 2008 II 152–5; tenże, Szafrańcowie herbu Stary Koń w XIV i XV wieku i ich związki z powiatem chęcińskim, w: Materiały i źródła do dziejów powiatu włoszczowskiego, Red. S. Janaczek, B. Janaczek, Włoszczowa 2008 s. 23–40; tenże, Szafrańcowie herbu Stary Koń. Z dziejów kariery i awansu w późnośredniowiecznej Polsce, Kat. 2001; Śliwiński B., Lisowie Krzelowscy w XIV–XV wieku i ich antenaci, Gd. 1993 s. 65; Zawitkowska W., W służbie pierwszych Jagiellonów. Życie i działalność kanclerza Jana Taszki Koniecpolskiego, Kr. 2005; – Acten d. Ständetage Preussens, IV nr 327; Akta grodz. i ziem., V; Cod. epist. saec. XV, I cz. 1 nr 125 (błędna data r. 1442, powinno być czerwiec 1444), cz. 2; Cod. Pol., IV; Cod. Univ. Crac., II; Cracovia artificum, IV nr 100, 116, 119; Długosz, Annales, XI, XII; Długosz, Liber benef.; Dok. sądu ziem. krak.; Dokumenty klasztoru PP. Norbertanek w Imbramowicach z lat 1228–1450, Wyd. Z. Kozłowska-Budkowa, Arch. Kom. Hist. 1948 XVI nr 22 s. 112; Knigi Polskoj Koronnoj Metriki XV st., t. I, Księga nr 10 z lat 1447–54, Wyd. A. Mysłowski, W. Graniczny, w: Monumenta Iuris, W. 1914 II nr 34, 36, 38, 48; Kod. m. Kr., I; Kod. Mpol., IV; Kod. tyniecki; Kod. wielicki; Lehns-u. Besitzurkunden Schlesiens, II; Liber beneficiorum et benefactorum Universitatis Iagellonicae in saeculis XV–XVIII, Wyd. J. Michalewicz, M. Michalewiczowa, Kr. 1999 I/1; Matricularum summ. I, IV; Regesta historico-diplomatica Ordinis S. Mariae Theutonicorum 1198–1525, Hrsg. E. Joachim, W. Hubatsch, Göttingen 1948 I nr 12839, 12907, 13149, 13397, II; Script. Rer. Pruss., IV; Starod. Prawa Pol. Pomn., II nr 2987–2990, 3005, 3014, 3073–3075, 3134, 3177, 3228, 3231, 3246, 3301, 3308, 3377, 3386–3387, 3399, 3406, 3445, 3503, 3519–3520, 3615, 3625, 3705, 3750, 3787, 4290 s. 589, 600, 625; Vol. leg., I; Zbiór dok. mpol., cz. 2 nr 587, cz. 3 nr 710, 760–762, cz. 8 nr 2442, 2510; – AGAD: Księgi grodzkie sieradzkie, t. 7 s. 76, 115–16, 932, Księgi ziemskie sieradzkie, t. 11 s. 45; AP w Kr.: Akta sądów wyższych prawa miejskiego w Kr., sygn. I–8 s. 89; AP w Kr., Oddz. na Wawelu: Castr. Crac., t. 7 s. 493–4, 521, 534, 537, 577, 593, 611, 619, 636, 645, 651, 654, 666–7, 677, 689, 698, 704, 708, 736, 764, 775, 781, 810, 882–3, 917–18, 932, t. 8 s. 371, 419–20, 424, 430, 557–9, 583, 608, 615, 710, 781, 938, 1101, t. 9 s. 30, 34–6, 107, 116, 126, 405–6, 454, 493, 499–500, t. 10 s. 57–8, 87–8, 151–2, 247, 302, 353, 369, 477, 527, 684–5, 688, 717, 952, 966–7, 1049–50, t. 11 s. 49, 98–9, 123, 179, 330–1, 349, 368–9, 456–7, 487, 552–3, 687–9, 691–4, 760, 825, 942, 973–4, 1015, t. 12 s. 37, 74, 103, 229, 399–401, 521, t. 13 s. 81, Terr. Crac., t. 11 s. 302–3, 482, 484–5, 487–8, 552–3, 581–2, 589, 687–9, 691–4, 718, 760, 825, t. 12 s. 20, 37, 46–7, 97, 116, 164–5, 167, 174, 235, 287, 301–3, 387, 395, 398–9, t. 13 s. 61–3, 124–5, 162, 224, 253, 293, 347, t. 14 s. 1–2, 61, 74, 123, 151, 297–8, t. 16 s. 439–40, 514, 548–9, 553, 557–8, 572, t. 17 s. 321, t. 147 s. 4, 9, 11, 16, 19, 33, 201, 272–3, t. 150 s. 182–5, 273, 290, t. 151 s. 19, 34–5, 75, 128, 189–90, t. 258 s. 48–9, 56, t. 313 s. 288–9, 325–6; Arch. Kurii Metropolitalnej w Kr.: Offic. Crac., t. 6 s. 322, 332–3, 345, t. 7 s. 656, t. 9 s. 616; Arch. UJ: dok. perg. nr 110, 137; B. Jag.: rkp. 5346 II (1) k. 198, rkp. 5348 II s. 93, 191, rkp. 5350 k. 26, 32v, rkp. 5377 II (2) k. 331–2; B. Narod.: Kopiarz przywilejów rodziny Szafrańców, rkp. 9796 nr 64 k. 126–6v; IH PAN w Kr., Pracownia Słown. Hist.-Geogr. Mpol. w Średniowieczu: Mater. do t. 5 Kod. Mpol., teczka «A–B» nr 53.

Jerzy Sperka