INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu
 Piotr Kmita z Wiśnicza h. Szreniawa      Piotr KMITA, +1409 - portret asortacyjny w - Paprocki, Bartosz, Gniazdo cnoty..., Kraków 1578, s. 74 - w zbiorach Biblioteki Narodowej w Warszawie - sygn.: SD XVI.F.414 - źródło kopii cyfrowej: POLONA.pl

Piotr Kmita z Wiśnicza h. Szreniawa  

 
 
Biogram został opublikowany w latach 1967-1968 w XIII tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Kmita Piotr z Wiśnicza h. Szreniawa (zm. 1409), wojewoda krakowski. Po śmierci ojca Jana, starosty krakowskiego, zabitego w rozruchu 1376 r., otrzymał K. od królowej Elżbiety, mimo młodego wieku, starostwo łęczyckie. Był wierny dynastii andegaweńskiej. Po śmierci króla Ludwika widzimy go w otoczeniu margrabiego Zygmunta. W r. 1384 na zjeździe w Radomsku należał do dostojników, którzy zobowiązali się strzec kraju aż do przybycia królewny i zawarli sojusz z Władysławem opolskim. Toteż po przyjeździe Jadwigi otrzymał kasztelanię lubelską, wszedł w skład rządzącej grupy panów małopolskich i w pełni z tego korzystał. Zrazu zagospodarowywał dobra wiśnickie, skupował wójtostwo w Bochni, lecz wkrótce zwrócił swoje zainteresowania w kierunku ziemi sanockiej. Nadane mu przez Jagiełłę w r. 1389 Dubiecko z przyległymi wsiami stało się początkiem tamtejszego latyfundium Kmitów, które Piotr szybko powiększał tak przez akcję osadniczą, jak i przez nowe nabytki. W r. 1391 posiadał już Bachórz z okręgiem (późniejsze dobra dynowskie), a potem zapewne i Sobień nad górnym Sanem. W związku z tymi nabytkami pozostaje jego nominacja na starostę sanockiego (1396), lecz już w r. 1399 król przeniósł go na starostwo sieradzkie. K. należał do dostojników świadczących na dokumencie fundacyjnym Uniw. Krak. w r. 1400. Już jako wojewoda sandomierski prowadził wraz z innymi układy o małżeństwo Jagiełły z Anną Cylejską. W r. 1406 został wojewodą krakowskim, a przed samą śmiercią (przed 3 XII 1409) kasztelanem krakowskim po zmarłym Janie z Tarnowa. Pozostawił żonę Hankę oraz synów: Piotra z Sobienia, zwanego Lunak (zm. 1431), podczaszego sandomierskiego, i Mikołaja z Wiśnicza i Dubiecka (zm. 1447), od r. 1433 kasztelana przemyskiego, który, wg Długosza, dowodził w r. 1410 chorągwią Śreniawitów, dzielnie spisującą się pod Grunwaldem i Malborkiem. Rosły też nadal dobra sanockie Kmitów, dochodząc w połowie XV w. do 64 wsi i dwóch miast.

 

Boniecki; – Fastnacht A., Osadnictwo ziemi sanockiej w latach 1340–1650, Wr. 1962 s. 71; Gawęda S., Możnowładztwo małopolskie w XIV i pierwszej połowie XV wieku, Kr. 1966; Majewski A., Zamek w Wiśniczu, W. 1956, Teka Konserwatorska, z. 3; – Akta grodz. i ziem., II, III, VII, VIII; Arch. Sanguszków, II, V; Długosz, Historia, III, IV; Kod. Mpol., I, IV; Matricularum summ., IV 2 nr 12913; Rachunki dworu Władysława Jagiełły; Starod. Prawa Pol. Pomn., II nr 1234, 1237, 1306, 2549; Zbiór dokumentów mpol., I 224, 280, 313.

Red.

  

 

Powyższy tekst różni się w pewnych szczegółach od biogramu opublikowanego pierwotnie w Polskim Słowniku Biograficznym. Jest to wersja zaktualizowana, uwzględniająca opublikowane w późniejszych tomach PSB poprawki i uzupełnienia.          

 

 
 

Chmura tagów

 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.